Ο Τσαβούσογλου επίσημα αμφισβήτησε ελληνική κυριαρχία σε 16 νησιά – Έδειξε και χάρτη

Αποφασισμένη να κλιμακώσει ακραία την ένταση με την Ελλάδα εμφανίζεται η Άγκυρα, με τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να στέλνει ουσιαστικά τελεσίγραφο την Τρίτη βάζοντας θέμα αποστρατιωτικοποίησης νησιών και ταυτόχρονα τονίζοντας ότι η Άγκυρα τερματίζει τη διαδικασία του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας–Τουρκίας.

Η προετοιμασμένη προκλητική κλιμάκωση από πλευράς Άγκυρας τονίζεται και από το ότι ο Τσαβούσογλου παρουσίασε κατά την τηλεοπτική του εμφάνιση και χάρτη 16 ελληνικών νησιών για τα οποία θα θέσει θέμα κυριαρχίας!

Σε δηλώσεις του σε τηλεοπτική συνέντευξη στους συντάκτες του κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, ο Τσαβούσογλου έκανε λόγο για παραβίαση του καθεστώτος των νησιών του ανατολικού Αιγαίου από την Ελλάδα.

Ανέφερε, δε, ότι αν δεν αποστρατιωτικοποιηθούν τα νησιά, «θα ξεκινήσει η συζήτηση για την κυριαρχία τους».

Συνεχίζοντας και την προσωπική επίθεση προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ο Τσαβούσογλου χρησιμοποιεί ενισχυμένους τόνους λέγοντας ότι η Άγκυρα βάζει τέλος στη διαδικασία του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, κάνοντας λόγο για εχθρικές δηλώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς και για ασυνεπή στάση της Αθήνας στις προσπάθειες διαλόγου.

Είπε χαρακτηριστικά ο Τσαβούσογλου, επαναλαμβάνοντας ψεύδη με την γνωστή τακτική της μετατροπής του άσπρου σε μαύρο:

«Η Ελλάδα εξοπλίζει τα νησιά από το 1960.

»Έχουμε κάνει τις απαραίτητες προειδοποιήσεις.

»Έχουμε στείλει δύο επιστολές στον ΟΗΕ.

»Η Ελλάδα έχει υποβαθμίσει το καθεστώς των νησιών, πρέπει να αποστρατιωτικοποιήσει αυτά τα νησιά.

»Διαφορετικά, αρχίζει το πρόβλημα της κυριαρχίας.

»Παραβιάζεται εδώ το διεθνές δίκαιο.

»Οι συμφωνίες είναι πολύ ξεκάθαρες.

»Εάν η Ελλάδα δεν κάνει ένα βήμα πίσω στην παραβίαση, θα ανοίξουμε τη συζήτηση για την κυριαρχία των νησιών.

»Η Ελλάδα κάνει δημαγωγία.

»Οι Έλληνες πολιτικοί πιστεύουν ότι αν δεν επιτεθούν στην Τουρκία 5-10 φορές την ημέρα, δεν θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν τους δικούς τους ανθρώπους».

Η Τουρκία έχει αποδεχθεί επίσημα ελληνικό στρατό στα νησιά

Παρότι η ελληνική κοινή γνώμη νομίζει πως η Τουρκία εγείρει για πρώτη φορά αξιώσεις αποστρατικοποίησης των νησιών του Ανατολικού και Βορείου Αιγαίου, αμφισβητώντας παράλληλα την ελληνική κυριαρχία στα πλαίσια του αναθεωρητικού δόγματος της γαλάζιας πατρίδας/ mavi vatan, το θέμα έχει προϊστορία.

Αφενός, η Τουρκία εξ αρχής θεώρησε ότι έπεσε θύμα των συμμάχων της Ελλάδας, ούσα η ίδια σε αδυναμία το 1923 (Συνθήκη Λωζάνης), αφετέρου έθετε το θέμα συχνά (1955, 1964) και από το 1996 μονίμως, με τη λίστα «Egemenligi Anlasmalarla Yunanistan’a Devredilmemis Ada Adacιkve Kayalιklar», δηλαδή «νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριότητα δεν παραχωρήθηκε στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες».

Η λίστα φέρεται να περιλαμβάνει 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου και Κρητικού Πελάγους, τα οποία η Τουρκία επεδίωκε να «γκριζάρει» στο πλαίσιο των νέο-οθωμανικών σχεδιασμών του προέδρου Ερντογάν, αλλά ήδη διεκδικεί, μέσω της αποστρατικοποίησή τους.

Αυθαίρετη νομική ερμηνεία από πλευράς Τουρκίας

Η Ίμβρος και η Τένεδος, παραχωρήθηκαν στην Τουρκία -με ελληνικό πληθυσμό στο σύνολό τους- επειδή βρίσκονταν στην είσοδο των Στενών των Δαρδανελίων.

Η Συνθήκη της Λωζάνης προέβλεπε την πλήρη αποστρατικοποίησή τους, μαζί με τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη.

Όμως, το 1936 με τη Συνθήκη του Μοντρέ, η Τουρκία πέτυχε ν’ αλλάξει το καθεστώς των Στενών, προχωρώντας στον άμεσο επανεξοπλίσμό τους.

Σε άμεση αντίκρουση, προέβη η Ελλάδα, με εξοπλισμό της Λήμνου και της Σαμοθράκης.

Επομένως, νομικά κρίνοντας και ερμηνεύοντας, η Τουρκική απαίτηση για αποστρατικοποίηση των δύο ελληνικών νησιών του Β.Α. Αιγαίου, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, αποτελεί αυθαίρετη ερμηνεία, εφόσον είναι σε ισχύ η Συνθήκη του Μοντρέ (legis specialis derogat legis generalis) με την οποία στρατιωτικοποιήθηκαν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος από τους Τούρκους.

Άρα για λόγους αμοιβαιότητας, ορθώς η Ελλάδα τα έχει στρατικοποιημένα.

Κάτι που τότε αποδέχθηκε συναινετικά η Τουρκία δια του πρέσβη της στην Αθήνα, Ρουσέν Εσρέφ.

Περαιτέρω όμως και επικουρικά, συντρέχει και το άρθρο 51 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ «περί νόμιμης άμυνας», όταν έχουν προηγηθεί η Κύπρος (1974), τα Ίμια και διατηρείται ενεργή αποβατική στρατιά Αιγαίου στα παραλία της Μ. Ασίας.

Η καταχρηστική αμφισβήτηση της ελληνικότητας των νησιών Χίου, Λέσβου, Σάμου και Ικαρίας, ομοίως δεν ευσταθεί, αφού τα νησιά αυτά έχουν ρητά κατοχυρωθεί στην ελληνική επικράτεια με τη Συνθήκη της Λωζάνης (1923).

Ομοίως και σύμφωνα με το άρθρο 15 της Συνθήκης της Λωζάνης, η Τουρκία παραιτήθηκε, υπέρ της Ιταλίας, επί της κυριαρχίας της στα Δωδεκάνησα (Αστυπάλαια, Ρόδο, Χάλκη, Κάρπαθο, Κάσσο, Τήλο, Νίσυρο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο, Λειψούς, Σύμη, Κω), καθώς και των εξαρτωμένων νησίδων τους, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου.

Το καθεστώς των Δωδεκανήσων, ορίστηκε αμετάκλητα με τη Συνθήκη των Παρισίων (1947, άρθρο 14, στην οποία η Τουρκία δεν ήταν συμβαλλόμενη ), όπου η Ιταλία εκχώρησε στην Ελλάδα την πλήρη κυριαρχία της στα Δωδεκάνησα (Αστυπάλαια, Ρόδο, Χάλκη, Κάρπαθο, Κάσο, Τήλο, Νίσυρο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο, Λειψούς, Σύμη, Κω και Καστελλόριζο) μετά των παρακειμένων νησίδων.

Τέλος, στα άρθρα 16 και 12, της Συνθήκης της Λωζάνης, η Τουρκία ρητά παραιτήθηκε από κάθε διεκδίκηση των νησιών και των νησίδων πέραν των τριών ναυτικών μιλίων απ’ τις ανατολικές ακτές της.

Επομένως οι ισχυρισμοί της Τουρκίας δεν εδράζονται επί κειμένου διεθνούς συμβάσεως, αλλά αποτελούν αυθαίρετες ερμηνείες πέραν κάθε νομιμότητας και ως εκ τούτου απορριπτέες και μη δεκτικές οποιασδήποτε συζήτησης.

Παγκόσμιο πρόβλημα η Τουρκία

Η Τουρκία είναι ο ταραχοποιός των τριών ηπείρων, όχι η Ελλάδα.

Η Τουρκία δεν είναι περιφερειακή δύναμη, αλλά παγκόσμιο πρόβλημα.

Να μην ξεχνάει η Τουρκία ότι το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας προβλέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Αν διαλύσει η Τουρκία τη Στρατιά του Αιγαίου, και αν σταματήσει να παραβιάζει τον εναέριο χώρο της Ελλάδας και να υπερίπταται κατοικημένων νήσων, δεν υπάρχει κανένας λόγος για την στρατιωτικοποίηση των νήσων.

Και αν σταματήσει η Τουρκία να χρησιμοποιεί τους μετανάστες και δύστυχους πρόσφυγες σαν στρατηγικά πιόνια, θα μειωθεί και η αυξημένη ανάγκη για σώματα ασφαλείας όπως ακτοφυλακής, οροφυλακής, αστυνομίας, πυροσβεστικής και ΕΥΠ στα νησιά.

Πάμε τώρα στις διεθνείς συνθήκες.

Κατ’ αρχάς το στρατιωτικό καθεστώς των Ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου διέπεται από διαφορετικές συνθήκες.

Το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936.

Το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923.

Τέλος, το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.

Με βάση τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936, η Λήμνος και η Σαμοθράκη μπορούν να στρατικοποιηθούν.

Με βάση τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923, απαγορεύεται η εγκατάσταση ναυτικών βάσεων ή οχυρωματικών έργων στη Μυτιλήνη, Χίο, Σάμο και Ικαρία, αλλά επιτρέπεται στην Ελλάδα να διατηρεί συνήθη αριθμό καλουμένων για τη στρατιωτική θητεία στρατιωτών, οι οποίοι δύνανται να εκπαιδεύονται επί τόπου, καθώς επίσης και δυνάμεων Χωροφυλακής και Αστυνομίας.

Με βάση τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947, προβλέπεται η αποστρατιωτικοποίηση των Δωδεκανήσων, αλλά υφίστανται ορισμένες δυνάμεις εθνοφυλακής οι οποίες έχουν δηλωθεί.

Από νομικής απόψεως όμως, η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη η οποία, επομένως, αποτελεί res inter alios acta για αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη.

Και σύμφωνα με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, «μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες» εκτός των συμβαλλομένων.

Δύο είναι οι όψιμοι λόγοι για τους οποίους η Τουρκία ωρύεται.

Πρώτον, διότι προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό της ως θύμα, ενώ είναι ο θύτης, και να κερδίσει πόντους στη διεθνή σκακιέρα κατηγορώντας την Ελλάδα ότι παραβιάζει διεθνείς συνθήκες, με απώτερο στόχο να δικαιολογήσει την κατάληψη και κατοχή των Ελληνικών νησιών ευρισκόμενη από υποτιθέμενη θέση αμύνης.

Η Τουρκία διεκδικεί νησιά «υπό ελληνική στρατιωτική κατοχή» στο Αιγαίο

Εδώ και περισσότερο από μια δεκαετία μία προπαγάνδα στην Τουρκία, που ξεκίνησε από περιθωριακούς κύκλους και πλέον αποτελεί «εθνικό θέμα», υποστηρίζει ότι η Ελλάδα κατέλαβε στρατιωτικά μια σειρά από «τουρκικά» νησιά και νησίδες στο Αιγαίο.

Τους ισχυρισμούς αυτούς έβγαλε από το περιθώριο και υιοθέτησε «θεσμικά» πρώτη η τουρκική «κοσμική» αντιπολίτευση, το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), αποσκοπώντας να «μειώσει» το πατριωτικό προφίλ του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Απαντώντας σε εκείνη την κριτική, το κυβερνών ισλαμιστικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) «αναγνώρισε» ότι η Ελλάδα «κατέλαβε τουρκικά νησιά», χρέωσε όμως τις ευθύνες στους κεμαλικούς, απαντώντας ότι οι «καταλήψεις» έγιναν επί των ημερών τους και όχι από όταν ο Ερντογάν ανέλαβε το τιμόνι της χώρας.

Σήμερα στην Τουρκία, κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση συμφωνούν ότι διεκδικούν νησιά μας, ισχυρίζονται ότι πρόκειται για εδάφη τους που πρέπει να «απελευθερώσουν».

Ουμίτ Γιαλίμ ο «πατέρας» της θεωρίας συνωμοσίας

Ο Ουμίτ Γιαλίμ, συνταγματάρχης ε.α. και πρώην γενικός γραμματέας του τουρκικού υπουργείου Αμύνης, λίγο μετά το 2010 άρχισε να διαδίδει τη θεωρία συνωμοσίας ότι η Ελλάδα μεταξύ των ετών 2004-2014 «κατέλαβε τουρκικά νησιά».

Τον Μάιο του 2011 και ενώ στην πλατεία Συντάγματος ηχούσαν τα αντιμνημονιακά τύμπανα, επιχείρησε με το δέκα μέτρων σκάφος «Poseidon», που έφερε ελληνική σημαία, να αποβιβασθεί με την παρέα του στο Αγαθονήσι και το Φαρμακονήσι.

Οι ελληνικές Αρχές δεν επέτρεψαν την προσέγγιση του σκάφους.

Τότε ο Γιαλίμ ισχυριζόταν ότι η χώρα μας κατέλαβε 16 τουρκικά νησιά. Αργότερα πρόσθεσε ακόμα δύο.

Μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2016, ο Γιαλίμ και όσοι συμμερίζονται τις απόψεις του, κινούνταν στο περιθώριο του τουρκικού πολιτικού συστήματος.

Ο αγώνας του Γιαλίμ «δικαιώθηκε» στα τέλη Σεπτεμβρίου 2016, όταν ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), αναζητώντας εναγωνίως πατριωτικό αντιπολιτευτικό λόγο απέναντι στον πανίσχυρο Ερντογάν, τον κατηγόρησε -μιλώντας στην Κ.Ε. του κόμματός του- ότι άφησε την Ελλάδα να καταλάβει τουρκικά νησιά.

Από θεωρία συνωμοσίας εθνική θέση

Το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP), ενέταξε στην ατζέντα του από τον Σεπτέμβριο του 2016 τη θεωρία συνωμοσίας ακροδεξιών περιθωριακών κύκλων, περί στρατιωτικής κατάληψης «τουρκικών νησιών» από την Ελλάδα με την ανοχή Ερντογάν.

Μετά τη θυελλώδη συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2018 στην τουρκική Βουλή, όπου οι βουλευτές του CHP το έθεσαν έντονα, μιλώντας μέχρι και για πόλεμο με την Ελλάδα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου παραδέχτηκε ότι πράγματι υφίσταται ελληνική στρατιωτική κατάληψη, για την οποία όμως δεν ευθύνεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αλλά οι προηγούμενοι.

«Έπειτα από την κρίση των Ιμίων το 1996, δεν έγινε καμία αλλαγή όσον αφορά το νομικό στάτους των νησιών», ισχυρίστηκε ο Τούρκος ΥΠΕΞ και πρόσθεσε:

«Όλα έγιναν πριν. Άρα, επί του θέματος αυτού υπαίτιος δεν είναι το AKP.

»Ναι, να το λύσουμε, αλλά να μην λέτε ψέματα ότι αυτά τα νησιά καταλήφθηκαν κατά τη διακυβέρνηση του AKP».

Όπως εξήγησε, «πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα επιλύσουμε αυτά τα προβλήματα συζητώντας με την Ελλάδα.

»Τρεις εναλλακτικές υπάρχουν: α) Ή να τα βρούμε λύση μέσω της διπλωματίας. β) Ή να προσφύγουμε στο διεθνές δικαστήριο. γ) Ή να στείλουμε στρατό και να πάρουμε τα νησιά.

»Εμείς συνεχίζουμε τη διπλωματία με την Ελλάδα.

»Αν δεν συμφωνήσουμε, η βουλή θα αποφασίσει για τις εναλλακτικές και εμείς θα τις εφαρμόσουμε».

Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, εκείνος που αντέδρασε έντονα στα λεγόμενα του Τσαβούσογλου ήταν ο βουλευτής του CHP, Οζτούρκ Γιλμάζ:

«Όσο εσείς δεν λέτε τίποτα για την κατάληψη αυτών των νησιών, η κατάληψη συνεχίζεται.

»Εδώ υπάρχει κατάληψη και δεν μπορεί να διαβιβάσετε ούτε μία ρηματική διακοίνωση.

»Όλοι ξέρουν ότι δεν μπορεί να λυθεί τίποτα με τις διερευνητικές συνομιλίες.

»Τότε τι πρέπει να κάνουμε; Λέτε “εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Αν το βάλουμε στην ατζέντα, τότε αρχίζει πόλεμος”.

»Εσείς τα βάζετε με τη Ρωσία, την Ε.Ε. και φοβάστε την Ελλάδα;

»Κανείς δεν θέλει πόλεμο και η Ελλάδα δεν θα τολμήσει να πολεμήσει με εσάς».

Συνθήκη της Λωζάνης

Τα νησιά που διεκδικούν ισχυρίζονται ότι δεν αναγράφονται ονομαστικά στη Συνθήκη της Λωζάνης, άρα αφού δεν αναφέρονται με τα ονόματά τους παραμένουν υπό οθωμανική-τουρκική κυριαρχία.

Μόνο όμως που η Συνθήκη της Λωζάνης είναι σαφής και δεν αφήνει περιθώρια για τέτοιους ισχυρισμούς ή «ερμηνείες»:

«Η ληφθείσα απόφασις τη 13η Φεβρουαρίου 1914 υπό της Συνδιασκέψεως του Λονδίνου εις εκτέλεσιν των άρθρων 5 της Συνθήκης του Λονδίνου της 17/30 Μαΐου 1913, και 15 της Συνθήκης των Αθηνών της 1/14 Νοεμβρίου 1913, η κοινοποιηθείσα εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν τη 13 Φεβρουαρίου 1914 και αφορώσα εις την κυριαρχίαν της Ελλάδος επί των νήσων της Ανατολικής Μεσογείου, εκτός της Ίμβρου, Τενέδου και των Λαγουσών νήσων (Μαυρυών), ιδία των νήσων Λήμνου, Σαμοθράκης, Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας, επικυρούνται, υπό την επιφύλαξιν των διατάξεων της παρούσης Συνθήκης των συναφών προς τας υπό την κυριαρχίαν της Ιταλίας διατελούσας νήσους, περί ων διαλαμβάνει το άρθρον 15. Εκτός αντιθέτου διατάξεως της παρούσης Συνθήκης, αι νήσοι, αι κείμεναι εις μικροτέραν απόστασιν των τριών μιλλίων της ασιατικής ακτής, παραμένουσιν υπό την τουρκικήν κυριαρχίαν» (Άρθρο 12).

Δηλαδή, η Τουρκία κρατά μόνο Ίμβρο, Τένεδο, το νησιωτικό σύμπλεγμα των Λαγουσών (ή Μαυρυών) και όσα νησιά ή βραχονησίδες απέχουν μέχρι τρία μίλια απόσταση από τις ακτές της.

Όλα τα άλλα τα έχει χάσει.

Σε ό,τι αφορά τα Δωδεκάνησα, που με τη Συνθήκη της Λωζάνης παραχωρήθηκαν στην Ιταλία και η Ιταλία μας τα παρέδωσε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Συνθήκη της Λωζάνης είναι επίσης σαφής:

«Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματος και τίτλου επί των κάτωθι απαριθμουμένων νήσων, τουτέστι της Αστυπάλαιας, Ρόδου, Χάλκης, Καρπάθου, Κάσσου, Τήλου, Νισύρου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψούς, Σύμης και Κω, των κατεχομένων νυν υπό της Ιταλίας και των νησίδων των εξ αυτών εξαρτωμένων, ως και της νήσου Καστελλορίζου (όρα χάρτην υπ’ αρ. 2)» (Άρθρο 15).

Και γίνεται ξανά σαφής στο άρθρο 16:

«Η Τουρκία δήλοι ότι παραιτείται παντός τίτλου και δικαιώματος πάσης φύσεως επί των εδαφών ή εν σχέσει προς τα εδάφη άτινα κείνται πέραν των προβλεπομένων υπό της παρούσης Συνθήκης ορίων, ως και επί των νήσων, εκτός εκείνων ων η κυριαρχία έχει αναγνωρισθή αυτή δια της παρούσης Συνθήκης, της τύχης των εδαφών και των νήσων τούτων κανονισθείσης ή κανονισθησομένης μεταξύ των ενδιαφερομένων».

Σε απλή απόδοση: Η Τουρκία έχει παραιτηθεί από ό,τι απέχει πέρα από τρία μίλια από τις ακτές της.

Και το σημειώνουμε αυτό διότι μεταξύ των νησιών που διεκδικεί είναι και η Γαύδος νοτιοδυτικά της Κρήτης.

Ανατολίτικο μέτρημα

Οι Τούρκοι δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν μεταξύ τους πόσα νησιά «καταλάβαμε».

Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2016, όταν ο Κιλιτσντάρογλου, αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), μιλώντας στην Κ.Ε. του κόμματός του, κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι άφησε την Ελλάδα να καταλάβει τουρκικά νησιά, είπε:

«Ας κοιτάξει πρώτα τα 16 νησιά που επί της εποχής του παραδόθηκαν και όπου υψώθηκε η ελληνική σημαία».

Όμως οι τουρκικές κεμαλικές εφημερίδες που κυκλοφόρησαν την 1η Οκτωβρίου 2016 ανέφεραν στους πρωτοσέλιδους τίτλους τους 17 νησιά.

Είχαν προσθέσει ακόμα ένα στο τυπογραφείο.

Δύο μήνες αργότερα, στα τέλη Νοεμβρίου 2016, ο Κιλιτσντάρογλου μιλώντας στην κοινοβουλευτική του ομάδα, πρόσθεσε ακόμα ένα νησί.

«Σε 18 νησιά κυματίζει η ελληνική σημαία. Αυτά τα νησιά ανήκουν σε εμάς».

Σε έναν αναλόγως… εμπνευσμένο λόγο του στις 13 Δεκεμβρίου 2017 στην τουρκική Βουλή, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ «θυμήθηκε» τον Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και τα 132 νησιά και βραχονησίδες που διεκδικούσε από την Ελλάδα.

«Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής μας ούτε ένα πετραδάκι δεν αφήσαμε να φύγει από τα νησιά του Αιγαίου.

»Η πρώτη διαμάχη για τα νησιά του Αιγαίου ήταν στην κρίση των Ιμίων και τότε η Τουρκία έδειξε ξεκάθαρα την θέση της σε αυτό το θέμα.

»Ο αείμνηστος πρόεδρος της Δημοκρατίας, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, το 1998 είπε το εξής:

»“Στη θάλασσα του Αιγαίου, όταν λέμε για γκρίζες ζώνες, μιλάμε για περίπου 132 κομμάτια βράχων ή βραχονησίδες”.

»Δηλαδή, εδάφους που δεν καθορίστηκε με τη συνθήκη της Λωζάνης η κυριαρχία του.

»Εμείς λέμε ότι “δεν ανήκουν σε εσάς”, εκείνοι λένε αντίστοιχα ότι “δεν ανήκουν σε εσάς”.

»Είναι ένα ζήτημα υπό αμφισβήτηση.

»Και μέχρι και σήμερα το ζήτημα αυτό συνεχίζει να θεωρείται το ίδιο.

»Εμείς λέμε το εξής: Αυτά τα νησιά, αυτοί οι σχηματισμοί, αυτά τα κομμάτια βράχων, αυτά τα μικρά και μεγάλα πράγματα με την τότε τεχνολογία (της εποχής της Λωζάνης) δεν συμπεριλήφθηκαν στη συνθήκη, ούτε υπήρξε για αυτά κάποια άλλη συμφωνία.

»Το Αιγαίο δεν είναι ούτε ελληνική ούτε τουρκική λίμνη.

»Το Αιγαίο δεν είναι πεδίο αντιπαράθεσης, το Αιγαίο είναι μία θάλασσα σημαντική, ώστε να αναπτυχθούν ακόμη περισσότερο οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας.

»Γι΄ αυτό θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί προκειμένου να μην ζημιωθούν ούτε στο ελάχιστο τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της Τουρκίας.

»Η Τουρκία δεν είναι μία χώρα που θα αφήσει κάτι αναπάντητο. Αυτό ας το γνωρίζουν όλοι!».

«Σκόντο» πάντως μας έκανε στα τέλη Ιουλίου 2017 ο ηγέτης των Γκρίζων Λύκων, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, αφού στο δικό του μέτρημα τα νησιά βγήκαν… μόλις δεκαπέντε:

«Δεκαπέντε νησιά του Αιγαίου τέθηκαν υπό κατοχή με παράνομο και άδικο τρόπο.

»Κατακρίνω την στάση της Ελλάδας, η οποία δεν συμβαδίζει με το δίκαιο της καλής γειτονιάς».

Ωστόσο, ο βουλευτής Οζτούρκ Γιλμάζ στο δικό του μέτρημα έφτασε μέχρι τα 156:

«Όταν το CHP έρθει στην εξουσία, θα αποκαλύψουμε ένα-ένα τα τουρκικά ονόματα 156 νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο, που ανήκουν στην Τουρκία και θα το διακηρύξουμε σε όλο τον κόσμο».

Τα 18 ελληνικά νησιά που σίγουρα διεκδικούν οι Τούρκοι είναι: Βόρειο Αιγαίο: Φούρνοι, Θύμαινα, Οινούσες, Ανατολικό Αιγαίο: Παναγιά, Κεντρικό Αιγαίο: Καλόγεροι, Κρητικό Πέλαγος: Διονυσάδες, Κουφονήσι, Γαϊδουρονήσι, Γαύδος, Δωδεκάνησα: Αρκιοί, Αγαθονήσι, Κίναρος, Φαρμακονήσι, Καλόλιμνος, Πλάτη, Γυαλί, Λέβιθα, Σύρνα.

Η επίσημη ελληνική θέση – Υπουργείο Εξωτερικών

Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα που επικαλείται και απαιτεί την αποστρατικοποίηση των «νήσων του Ανατολικού Αιγαίου».

Όσον αφορά τη στρατικοποίηση, το καθεστώς των ελληνικών νησιών του Αν. Αιγαίου διέπεται από διεθνείς συνθήκες. Ειδικότερα:

• το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,

• το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και

• το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.

Λήμνος και Σαμοθράκη:

Η αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης- η οποία μαζί με την αποστρατικοποίηση των Δαρδανελλίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ίμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, ωστόσο καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Montreux του 1936- η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λωζάννης.

Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε από την Τουρκία, σύμφωνα και με την επιστολή που απηύθυνε στον έλληνα Πρωθυπουργό στις 6 Μαΐου 1936 ο τότε Τούρκος Πρέσβης στην Αθήνα Roussen Esref, κατόπιν οδηγιών της Κυβέρνησής του.

Η Τουρκική Κυβέρνηση επανέλαβε αυτή τη θέση, όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Rustu Aras, απευθυνόμενος προς την Τουρκική Εθνοσυνέλευση με την ευκαιρία της κύρωσης της Συμβάσεως του Montreux, αναγνώρισε ανεπιφύλακτα το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας να εγκαταστήσει στρατεύματα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, με τις εξής δηλώσεις του:

«Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατικοποιηθεί κατ’ εφαρμογήν της Σύμβασης της Λωζάννης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα» (Εφημερίδα των πρακτικών της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, τεύχος 12, Ιούλιος 31/1936, σελ. 309).

Παρόμοιες διαβεβαιώσεις εδόθησαν σχετικώς, κατά την ίδια περίοδο, εκ μέρους της Τουρκίας προς τις Κυβερνήσεις τρίτων ενδιαφερομένων χωρών.

Το καθεστώς των νησιών Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας:

Όσον αφορά στα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως.

Η Ελληνική Κυβέρνηση ανέλαβε μόνον την υποχρέωση, σύμφωνα με το Aρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα. Ειδικότερα, το ανωτέρω άρθρο προβλέπει τα εξής:

«Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η Ελληνική Κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:

»• Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.

»• Θα απαγορευθεί εις την Ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοίαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η Οθωμανική Κυβέρνησις, θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοϊαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.

»• Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ΄ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην».

Ενώ η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει με συνέπεια τις παραπάνω διατάξεις, η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι υποχρεούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο να μην επιτρέπει στα στρατιωτικά της α/φη να υπερίπτανται του εναερίου χώρου των εν λόγω ελληνικών νησιών, έχει επανειλημμένως παραβιάσει και συνεχίζει να παραβιάζει τις σχετικές νομικές της υποχρεώσεις.

Από την άλλη πλευρά, το ίδιο άρθρο επιτρέπει στην Ελλάδα να διατηρεί συνήθη αριθμό καλουμένων για τη στρατιωτική θητεία στρατιωτών, οι οποίοι δύνανται να εκπαιδεύονται επί τόπου, καθώς επίσης και δυνάμεων Χωροφυλακής και Αστυνομίας.

Το καθεστώς των Νήσων του Ν.Α. Αιγαίου (Δωδεκάνησα)

Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα «κατά πλήρη κυριαρχία» από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων, τον Απρίλιο του 1947.

Περαιτέρω, οι διατάξεις της εν λόγω Συνθήκης προβλέπουν την αποστρατικοποίηση των νήσων αυτών:

«Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι».

Στα Δωδεκάνησα υφίστανται ορισμένες δυνάμεις εθνοφυλακής, οι οποίες έχουν δηλωθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις της συμφωνίας CFE.

Όσον αφορά τους τουρκικούς ισχυρισμούς για αποστρατικοποίηση των Δωδεκανήσων, σημειώνεται ότι:

• Η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, αποτελεί «res inter alios acta» γι’ αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, «μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες» εκτός των συμβαλλομένων.

• Η πρόβλεψη περί αποστρατικοποίησης των Δωδεκανήσων έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο. Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, το καθεστώς της αποστρατικοποίησης έπαψε να εφαρμόζεται για τα ιταλικά νησιά Panteleria, Lampedusa, Lampione και Linosa, καθώς και για τη Δ. Γερμανία από τη μια πλευρά, και τη Βουλγαρία, Ρουμανία, Αν. Γερμανία, Ουγγαρία και Φιλανδία από την άλλη πλευρά.

Πέραν των ανωτέρω, η Ελλάδα, όπως και κάθε άλλο κυρίαρχο κράτος στον κόσμο, δεν μπορεί να παραιτηθεί από το φυσικό και νόμιμο δικαίωμά της για άμυνα σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειάς της.

Πόσο μάλλον, τη στιγμή που η Τουρκία, παραβιάζοντας κατάφωρα τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την απειλεί με πόλεμο σε περίπτωση που ασκήσει ένα νόμιμο και κυριαρχικό δικαίωμα που της παρέχει το διεθνές δίκαιο.

Πέραν δε της απειλής πολέμου, η Τουρκία:

• Εισέβαλε στην Κύπρο το 1974, κατά παράβαση των διατάξεων της Συνθήκης Εγγυήσεως για την Κύπρο, στην οποία η Ελλάδα αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος, και, παρά τις πολυάριθμες αντίθετες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, συνεχίζει να διατηρεί μια σημαντική στρατιωτική δύναμη στα κατεχόμενα εδάφη.

• Παραβιάζει συστηματικώς τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και υπερίπταται με στρατιωτικά αεροσκάφη, συχνά οπλισμένα, ελληνικών νησιών του Αιγαίου και μάλιστα κατοικημένων, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά ζητήματα ασφάλειας.

• Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, διατηρεί σημαντικές στρατιωτικές μονάδες με εναέρια μέσα και αποβατικά σκάφη σε περιοχές της ακτής της Μικράς Ασίας, που ευρίσκονται έναντι των ελληνικών νησιών, γεγονός που συνιστά σοβαρή απειλή κατά της Ελλάδας.

Η προαναφερόμενη κατάσταση πραγμάτων, συνδυαζόμενη με την απειλή πολέμου (casus belli) και τη γενικότερη αναθεωρητική τάση της Τουρκίας ως προς το εδαφικό και νομικό καθεστώς των ελληνικών νησιών που ορίζεται από διεθνείς συνθήκες και το διεθνές δίκαιο γενικότερα, υποχρεώνει και νομιμοποιεί την Ελλάδα να προβεί στην αναγκαία αμυντική προπαρασκευή που θα της επιτρέψει να ασκήσει, εάν παραστεί ανάγκη, το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και να προστατεύσει τα ελληνικά νησιά.