Κατρούγκαλος: Όσο ο Μητσοτάκης υποτάσσεται στις ΗΠΑ τόσο η Ελλάδα χάνει σε υποστήριξη

«Ανάγκη για διεκδικητική διπλωματία» τιτλοφορεί ο Γιώργος Κατρούγκαλος άρθρο του στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ». Ο βουλευτής, Τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και πρώην υπουργός Εξωτερικών, γράφει:

Ανάγκη για διεκδικητική διπλωματία

Αλάνθαστο κριτήριο της αλήθειας κάθε αφήγησης είναι η πραγματικότητα.

Πριν καλά-καλά ολοκληρωθεί η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αμερική ακολούθησε υπερπτήση τουρκικών αεροπλάνων 2,5 μίλια από την Αλεξανδρούπολη.

Η κυβέρνηση, ακολουθώντας μία πάγια πρακτική συσκότισης ή και παραποίησης των γεγονότων (το Ορούτς Ρέις το παρέσυρε ο άνεμος …) αποσιώπησε για 24 ώρες την πρωτοφανή παραβίαση, προφανώς για να μη θαμπώσει τη διθυραμβική ωραιοποίηση του ταξιδιού.

Θα περίμενε κανείς, μια που η τουρκική πρόκληση δεν απευθυνόταν μόνον στην Αθήνα αλλά και στην Ουάσιγκτον, λόγω της βάσης της Αλεξανδρούπολης, ότι θα υπήρχε άμεση αντίδραση της αμερικανικής πλευράς.

Η απογοήτευση ήταν πλήρης. Να τι δήλωσε ο εκπρόσωπος του State Department:

«Προτρέπουμε τους συμμάχους μας να αποφεύγουν τη ρητορική που θα μπορούσε να αυξήσει τις εντάσεις (…).

»Η Ελλάδα είναι ένας απαραίτητος εταίρος και ένας κρίσιμης σημασίας σύμμαχος στο ΝΑΤΟ για τις ΗΠΑ, και ομοίως, η Τουρκία είναι ένας σημαντικός εταίρος των ΗΠΑ και σύμμαχος στο ΝΑΤΟ».

Ίσων αποστάσεων ήταν και η πρώτη χλιαρή αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκκωφαντική η σιωπή στρατηγικών εταίρων μας, όπως η Γαλλία.

Δεν αρκεί ως εξήγηση των (μη) αντιδράσεων αυτών η αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της Τουρκίας, παρά την επαμφοτερίζουσα στάση της, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Ο καθοριστικότερος λόγος είναι η παράδοση της εξωτερικής πολιτικής στον αυτόματο πιλότο του «πιστού και δεδομένου».

«Δεν είναι η καλύτερη εποχή να λες πράγματα εναντίον της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ», δήλωνε στη Βουλή ο Υπουργός Άμυνας.

(Διαβεβαιώνοντας παράλληλα ψευδώς ότι δεν θα ξαναστέλναμε πολεμικό υλικό στην Ουκρανία, για να τον «αδειάσει» στη συνέχεια ο Αμερικανός ομόλογος του.)

Ο κ. Μητσοτάκης δεν εξασφάλισε καμία εγγύηση για την ασφάλεια της χώρας, γιατί απλώς δεν διεκδίκησε καμία.

Παρά την πλειοδοσία πίστης προς τις ΗΠΑ και το μεγάλο δώρο της επ’ αόριστον παραμονής των αμερικανικών βάσεων της Ελλάδας, η Ουάσιγκτον έχει αποσύρει την στήριξη της από σημαντικές ελληνικές θέσεις, και όχι μόνον από τον EastMed.

Η αμερικανική κυβέρνηση προσπαθεί να μεταπείσει το Κογκρέσο για την πώληση ή αναβάθμιση 120 F16.

Το State Department δεν εφαρμόζει την πρόβλεψη του νόμου EastMed Act, (που κατατέθηκε τον Απρίλιο του 2019, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) να καταγράφεται κάθε τουρκική εναέρια παραβίαση με το εξής, αντίθετο με τις δικές μας θέσεις, σκεπτικό:

«Η Ελλάδα διεκδικεί εναέριο χώρο που επεκτείνεται έως και 10 ναυτικά μίλια και χωρικά ύδατα μέχρι και έξι ν.μ.

»Με βάση το Διεθνές Δίκαιο, ο εναέριος χώρος μίας χώρας συμπίπτει με τα χωρικά της ύδατα.

»Γι’ αυτό οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν εναέριο χώρο μέχρι και 6 ν.μ. σύμφωνα με τα χωρικά ύδατα.

»Η Ελλάδα και οι ΗΠΑ δεν έχουν την ίδια άποψη για την έκταση του ελληνικού εναερίου χώρου».

Ακόμη χειρότερα, έμμεσα αποδέχθηκε τους τουρκικούς ισχυρισμούς για γκρίζες ζώνες:

«Παρόλο που η Ελλάδα διεκδικεί μέχρι και 6 ν.μ. χωρικά ύδατα στο Αιγαίο, η χώρα και οι γείτονές της δεν έχουν συμφωνήσει σε συνοριακή οριοθέτηση σε εκείνες τις περιοχές όπου αλληλεπικαλύπτονται τα νόμιμα θαλάσσια δικαιώματά τους».

Ανάλογη υποχώρηση υπάρχει και στις θέσεις της ΕΕ σε σχέση με αυτές που είχε πετύχει η ελληνική διπλωματία κατά την διακυβέρνηση μας.

Θυμίζω την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22/3/2018:

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα τις συνεχείς παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος [… και] καλεί επειγόντως την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις ενέργειες».

Στις δε 20/6/2019, επειδή η Τουρκία δεν είχε ακόμη ανταποκριθεί στις επανειλημμένες εκκλήσεις της ΕΕ, ζήτησε από την Επιτροπή να προτείνει «στοχευμένα μέτρα» (δηλαδή κυρώσεις).

Αυτά τα πέτυχε ο Αλέξης Τσίπρας γιατί διεκδίκησε και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφάλειας, διατηρώντας ταυτόχρονα ανοικτούς τους διαύλους διαλόγου με την Τουρκία.

Αρκεί να διαβάσει κανείς τις δημόσιες δηλώσεις κατά την επίσκεψη του το 2017 στον Λευκό Οίκο, σε αντιπαράθεση με την πλήρη απουσία κάθε διεκδίκησης από τον πρωθυπουργό κατά τη συνάντηση του με τον Πρόεδρο Μπάιντεν.

Η λογική του «προκεχωρημένου φυλακίου» και του «πιστού και δεδομένου» δεν ωφελεί τη χώρα.

Πρέπει να επιστρέψουμε στην διεκδικητική και πολυδιάστατη διπλωματία.