Σκηνικό έντασης και ασφυκτικής πίεσης προς τη Λευκωσία αλλά και την Αθήνα στήνει για το φθινόπωρο η κατοχική Τουρκία, με σχεδιασμένες κινήσεις σε κυπριακή ΑΟΖ, Αμμόχωστο και Αιγαίο, προειδοποιεί ο Κώστας Βενιζέλος της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος».
Από τη μια επιχειρείται η επιβολή τετελεσμένων και από την άλλη προσπαθεί να αποσπάσει δώρα, αξιοποιώντας τα όποια πλεονεκτήματα αποκτά από τη συγκυρία που διαμορφώνουν οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Η εκτίμηση του καθεστώτος Ερντογάν είναι πως οι όποιες ενέργειές του δεν θα έχουν κόστος λόγω των εξελίξεων στο αφγανικό.
Όπως σημείωναν καλά ενημερωμένες πηγές, διεθνείς παίκτες στρέφονται προς την Άγκυρα, γεγονός το οποίο αξιοποιεί στο έπακρο και σύμφωνα με την πάγια τακτική της, εξαργυρώνει τις αξιώσεις της.
Ενόψει των νέων δεδομένων η κατοχική Τουρκία χωρίς να εγκαταλείπει ποσώς τις επιδιώξεις της, διαμορφώνει μια πιο επιθετική πολιτική.
Σε σχέση με τις επόμενες κινήσεις της Άγκυρας, το σκηνικό δηλαδή που στήνεται, πληροφορίες αναφέρουν τα εξής:
Πρώτο, θα «απαντήσει» στην επανέναρξη του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας με δικές της έρευνες.
Δεν πρόκειται, όπως σημειώνεται, για ευνόητους λόγους να παρενοχλήσει τις γεωτρήσεις της αμερικανικής EXXON MOBIL (Νοέμβριο- Δεκέμβριο στο θαλασσοτεμάχιο 10), αλλά θα προχωρήσει σε δικές της.
Τούτο θα προκαλέσει αντιδράσεις της Λευκωσίας, η οποία όμως αντιλαμβάνεται πως η στήριξη που θα έχει αυτή τη φορά θα είναι «χλωμή».
Δεν αναμένονται ιδιαίτερες αντιδράσεις από τρίτους ούτε καν από τους συνήθεις, δεδομένους για τη Λευκωσία, αλλά και εκ των πραγμάτων θα διαμορφωθεί κλίμα έντασης.
Αναμένεται δε να γίνει αυτό που συνήθως γίνεται, να επιμερίζονται εξίσου ευθύνες και να καλούνται οι εμπλεκόμενοι να αποφεύγουν ενέργειες, που προκαλούν εντάσεις.
Δηλαδή η εξίσωση της άσκησης ενός κυριαρχικού δικαιώματος της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις παράνομες ενέργειες της κατοχικής Τουρκίας.
Είναι προφανές πως για κάποιες διεθνείς δυνάμεις η προσοχή βρίσκεται στον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Άγκυρα επί αφγανικού εδάφους, αλλά πρωτίστως με το μεταναστευτικό.
Δεύτερον, στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, ειδικά στην περιοχή για την οποία υπήρξε στις 21 Ιουλίου εξαγγελία ότι θα ανοίξει για τους κατοίκους, έχουν αρχίσει εργασίες.
Πρόκειται, όπως έχει αναφερθεί, στο 3% της περίκλειστης.
Συναφείς πληροφορίες αναφέρουν ότι σε αυτό το στάδιο οι κατοχικές δυνάμεις καθαρίζουν τους δρόμους και σαν επόμενο βήμα θα ασχοληθούν και με τα κτήρια.
Στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου η Άγκυρα εφαρμόζει την τακτική του «σαλαμιού», μέσα από την οποία θα προχωρήσει σταδιακά στο άνοιγμα όλης της περιοχής και τον εποικισμό της.
Τρίτον, η Άγκυρα φαίνεται πως δεν θα περιορίσει τις δράσεις της μόνο στην περιοχή της Κύπρου (ΑΟΖ και Αμμόχωστο), αλλά και στην Ελλάδα.
Ήδη κάποιες κινήσεις «προετοιμασίας» γίνονται και η κατοχική δύναμη έχει δείξει τις προθέσεις της (Navtex σε Αιγαίο και ανατολικά της Κρήτης).
Είναι σαφές πως η Αθήνα λόγω μεταναστευτικού επιχειρεί μια προσέγγιση με την Άγκυρα, παρά το γεγονός ότι οι σχέσεις δεν διανύουν την καλύτερη τους περίοδο.
Η Τουρκία θα προσπαθήσει, όπως φαίνεται, να πιέσει την Ελλάδα σε δυο πεδία.
Εργαλοποιώντας το μεταναστευτικό και με ενέργειες, κατά κύριο λόγο, στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος.
Δεν πρέπει να υποβαθμιστούν και κινήσεις στη Δυτική Θράκη.
Στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο, ο Ερντογάν εκτιμά πως τόσο οι συγκυρίες με τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή όσο και το σκηνικό έντασης που θα δημιουργήσει, θα εξυπηρετήσουν μακροπρόθεσμους στόχους σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδος.
Να υλοποιήσει τις τουρκικές επεκτατικές βλέψεις και επιδιώξεις.
Ο Τούρκος Πρόεδρος, μεταβαίνει στη Νέα Υόρκη, έχοντας στις αποσκευές του το αφγανικό -και με βαρύ ντοσιέ- θεωρεί πως θα του… ανοίγουν πόρτες και οι αξιώσεις του θα ικανοποιούνται.
Θα προσπαθήσει να εξασφαλίσει την πολυπόθητη θετική ατζέντα με την Ε.Ε. ενώ επιδιώκει αυξημένο ρόλο στα Ηνωμένα Έθνη.
Ενημερωμένη πηγή σημείωνε πως η Άγκυρα στις επαφές που πραγματοποιούν αξιωματούχοι της με ξένους, θεωρεί δεδομένο ότι θα ικανοποιηθούν τα «θέλω» της, αγνοώντας, σε ό,τι αφορά κυρίως την Ε.Ε. τις προϋποθέσεις που τίθενται από την Ένωση.
Θέλουν και κονδύλια, αλλά και συζήτηση των θεμάτων που βρίσκονται προ πολλού στην ατζέντα (αναβάθμιση τελωνειακής ένωσης, ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για Τούρκους υπηκόους κ.ά).
Ο Ερντογάν θεωρεί πως αυτή τη φορά η επιβολή τετελεσμένων στην ΑΟΖ, επί του εδάφους, στο Αιγαίο, θα είναι ευκολότερη, επειδή εκτιμά πως δεν θα υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις.
Σημειώνεται δε πως μέσα από τις κινήσεις αυτές εκτιμά πως θα αλλάξει πλήρως το τοπίο και στο Κυπριακό.
Επιχειρεί μέσα από τις κινήσεις της στην περιοχή να εδραιώσει το αφήγημα για τα δύο κράτη.
ΕΙΣΑΚΟΥΣΑΝ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥΣ ΒΡΕΤΑΝΟΥΣ
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, φέρεται να μην επιθυμεί μια συνάντηση, που θα επιβεβαιώσει το χάσμα απόψεων, που παρουσιάσθηκε στην άτυπη του Απριλίου τον περασμένο Απρίλιο.
Γι’ αυτό και είχε επιφυλάξεις κατά πόσο θα συγκαλούσε την άτυπη αυτή συνάντηση στις 27 Σεπτεμβρίου, στη Νέα Υόρκη (μετά το τέλος της Γενικής Συνέλευσης). Γιατί άλλαξαν τα δεδομένα;
Η Γραμματεία φαίνεται να εισάκουσε τους Βρετανούς που θέλουν να γίνονται συναντήσεις ανεξαρτήτως εάν έχουν αποτέλεσμα.
ΒΗΜΑ ΣΗΜΕΙΩΤΟΝ ΣΤΙΣ ΕΠΑΦΕΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗ
Σε σχέση με το Κυπριακό, το μάξιμουμ που μπορεί να γίνει στη Νέα Υόρκη είναι η άτυπη τριμερής, που θα συγκαλέσει ο Γενικός Γραμματέας, Αντόνιο Γκουτέρες, προσκαλώντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ.
Ενδέχεται δε η τουρκική πλευρά να αποδεχθεί τον διορισμό απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών στο Κυπριακό, εισήγηση που απέρριψε τον περασμένο Απρίλιο, στα πλαίσια της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης.
Μπορεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο να χαρακτηριστεί ενθαρρυντικό, καθώς θεωρείται κίνηση που παραπέμπει σε συνομιλίες και σε νέα πρωτοβουλία.
Πόσο, όμως, μπορεί τούτο να ισχύσει; Δηλαδή, στις 27 Σεπτεμβρίου, η άτυπη τριμερής συνάντηση θα ανοίξει τον δρόμο για μια νέα διαδικασία;
Εάν αποδεχθεί η τουρκική πλευρά τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου μάλλον θα είναι μια κίνηση εντυπώσεων, ένα καρότο για να χρησιμοποιήσει στη συνέχεια το μαστίγιο.
Πάντως, η τουρκική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει πως δε έχει πρόβλημα για ανεπίσημες επαφές.
Ο εγκάθετος της Άγκυρας ξεκαθαρίζει πως «αν αυτές οι άτυπες συνομιλίες θα μετατραπούν σε επίσημες συνομιλίες, πρέπει να γίνει αποδεχτή η κυριαρχική μας ισότητα και το ίσο διεθνές καθεστώς μας.
Γι’ αυτό χρειάζεται μια απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
Και επειδή αυτό ακόμα δεν έγινε και δεν βρέθηκε κοινό έδαφος (ανάμεσα στις πλευρές), είπαμε ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεχτή η έναρξη επίσημων συνομιλιών».
Συνεπώς, συνομιλίες θα επαναρχίσουν εάν και εφόσον γίνουν αποδεκτοί οι τουρκικοί όροι.