Ο Γιάννης Χρυσουλάκης στη Βενετία και στην Τεργέστη των αναγεννησιακών Ελλήνων

Την πρώτη του επίσκεψη σε Ιστορικές Κοινότητες της Ευρώπης έκανε ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού κ. Γιάννης Χρυσουλάκης στο περιθώριο του Διεθνούς Συνεδρίου που οργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μετάβυζαντινών Σπουδών Βενετίας με θέμα «Παροικιακός Ελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση» στις 25-27 Ιουνίου.

Συγκεκριμένα ο Γενικός Γραμματέας Απόδημου Ελληνισμού επισκέφτηκε στην έδρα του στην Βενετία τον μητροπολίτη Ιταλίας κ. Πολύκαρπο και κατόπιν ξεναγήθηκε στον ιερό ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων και στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου.

Ενημερώθηκε διεξοδικά για όλα τα θέματα που αφορούσαν την λειτουργία και την δράση του Ελληνικού Ινστιτούτου, τις διεθνείς συνεργασίες του καθώς και τις επετειακές εκδηλώσεις που προετοιμάζει για το επόμενο εξάμηνο στα πλαίσια των 200 χρονών από την Ελληνική Επανάσταση.

Ο κ. Χρυσουλάκης στον ελληνορθόδοξο στρατιωτικό (ιπποτικό) ναό Άγιος Γεώργιος των Ελλήνων.

Ο κ. Χρυσουλάκης ξεναγήθηκε από τον Πρόεδρο του Ινστιτούτου καθηγητή κ. Βασίλειο Κουκουσά και τον Πρόεδρο της Εποπτικής Επιτροπής καθηγητή κ. Χρήστο Αραμπατζή, στο Μουσείο και στο περίφημο Αρχείο της Ελληνικής Αδελφότητας Βενετίας, το οποίο ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο και διαθέτει την πλουσιότερη αρχειακή συλλογή εγγράφων και κειμηλίων του νεότερου Ελληνισμού μετά την Άλωση καθώς και στην πολύτιμη Βιβλιοθήκη των Παλαιτύπων.

Σημειώνεται ότι το Μουσείο των Εικόνων είναι μοναδικό για όποιον επισκέπτεται την Βενετία καθώς διαθέτει την πιο πλούσια συλλογή βυζαντινών και βυζαντινών εικόνων και κειμηλίων, ενώ σε αυτό εκτίθεται μόνιμα το περίφημο εικονογραφημένο χειρόγραφο του 14ου-15ου αι. που περιέχει την Μυθιστορία του Μ. Αλεξάνδρου, έτσι όπως την κατανοούσαν οι Βυζαντινοί καλλιτέχνες.

Ο κ. Χρυσουλάκης, σε ανάρτησή του στο Facebook, αναφέρει: «Επισκέφθηκα και ξεναγήθηκα στις εγκαταστάσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Βενετίας από τον πρόεδρο του κ. Βασ. Κουκουσά και τον Πρόεδρο της Εποπτικής Επιτροπής κ. Χρήστο Αραμπατζή. Μετά την περιήγηση μου στα γραφεία του Ελληνικού Ινστιτούτου και στις Βιβλιοθήκες Παλαιτύπων, όπου συνεργάσθηκα με το προσωπικό του Ινστιτούτου, επισκέφθηκα το πλούσιο σε εκθέματα Μουσείο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Εικόνων και κειμηλίων, το μοναδικό που υπάρχει στην Βενετία, και ενημερώθηκα για τις προσπάθειες που γίνονται για την ανάδειξη ως σημείου της βυζαντινής κληρονομιάς της Βενετίας. Επιπλέον, είχα την ευκαιρία να δω από κοντά το μοναδικό στον κόσμο εικονογραφημένο χειρόγραφο που περιέχει τη μυθιστορία του Μ. Αλεξάνδρου. Το πολύτιμο αυτό βυζαντινό χειρόγραφο που φανερώνει τον τρόπο πρόσληψης της πολιτιστικής προσφοράς του Μακεδόνα στρατηλάτη στην Ανατολή, θα αξιοποιηθεί και θα ενταχθεί στο πλαίσιο της Δημόσιας Διπλωματίας της Γενικής Γραμματείας μας».

Την Παρασκευή 26 Ιουνίου ο Γενικός Γραμματέας μετέβη στην πόλη της Τεργέστης, όπου τον ανέμεναν ο Πρόεδρος της Ιστορικής Κοινότητας κ. Στέλιος Ρίτσος και η Επίτιμος πρόξενος κυρία Μαρίνα Κέδρου-Παππά.

Στην συνάντηση που διήρκεσε πλέον των 3 ωρών ο κ. Χρυσουλάκης ξεναγήθηκε στο ναό του Αγίου Νικολάου από τον ιερέα π. Γρηγόριο Μηλιάρη, επισκέφτηκε την ανακαινισμένη και έδρα της Κοινότητας και το Μουσείο Εικόνων και αντικειμένων της, ενημερώθηκε για την πλούσια εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση της.

Μετά το τέλος της ξενάγησης εξέφρασε τον θαυμασμό και την ικανοποίησή του για την άρτια οργάνωση της Κοινότητας και την αποτελεσματική συνεργασία της με τους ιταλικούς φορείς αναφορικά με την διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην Ιταλική Κοινωνία.

Πριν αναχωρήσει από την Τεργέστη ο κύριος Χρυσουλάκης είχε συνάντηση με τον περιφερειάρχη της περιοχής Βενέτσια, Τζούλια και Φρίουλι κ. Φεντρίγκα στην έδρα της περιφέρειας, με τον οποίον συζήτησαν τρόπους για ευρύτερη συνεργασία σε θέματα πολιτισμού και υποστήριξης των δράσεων της ελληνικής κοινότητας Τεργέστης.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο γενικός γραμματέας είχε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας Βενετίας κ. Ζαφειρόπουλο ενώ λίγο αργότερα κήρυξε την έναρξη του διεθνούς συνεδρίου «Παροικιακός Ελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση» που οργανώθηκε με φυσική παρουσία των ομιλητών στην περίφημη Sala del Capitolo του Iνστιτούτου.

Το συνέδριο, στο οποίο συμμετείχαν ομιλητές από την Ακαδημία Αθηνών και από ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα, εξέτασε διάφορες πτυχές του ελληνικού παροικιακού φαινομένου και έφερε στο φως νέα και άγνωστα στοιχεία για την συμβολή των Ελλήνων της Διασποράς στην απελευθέρωση και την οργάνωση του νεοελληνικού κράτους.

Όπως τόνισε στην εναρκτήρια ομιλία του ο κ. Χρυσουλάκης, «εορτάζουμε φέτος τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

»Η ανάμνηση αυτού του πολυσύνθετου γεγονότος, ανάμνηση αναστοχαστική, όπως και η έρευνα για τις διάφορες παραμέτρους του, θα ήταν ελλιπής αν δεν περιελάμβανε το παροικιακό ελληνικό φαινόμενο».

Κάνοντας δε μια ιστορική διαδρομή του φαινομένου το συνέδεσε με το παρόν λέγοντας ότι «πολλοί Έλληνες μετά από την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, βρήκαν καταφύγιο εδώ, στη Βενετία, η ανεκτική θρησκευτική πολιτική της οποίας αποτέλεσε ένα ισχυρό κριτήριο προσανατολισμού.

»Στην Ελληνορθόδοξη Αδελφότητα, η οποία εξελίχθηκε διοικητικά, οικονομικά και ιδεολογικά σε έναν σημαντικό πόλο της ελληνικής παρουσίας στην Ευρώπη, οι Έλληνες κατάφεραν να ενταχθούν διατηρώντας τα σημαντικότερα στοιχεία της εθνικής τους καταγωγής αλλά κυρίως κατάφεραν να ενισχύσουν τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, διαχειριζόμενοι κληροδοτήματα για ίδρυση σχολείων, αποστολές βιβλίων, ενίσχυση οικονομικώς ασθενέστερων συμπατριωτών και απελευθέρωση αιχμαλώτων…

»Για τον ελληνικό κόσμο έξω από την τουρκοκρατούμενη πατρίδα, για τις παροικίες των Ελλήνων, η απόσταση που διανύθηκε από τον 15ο στον 19ο αιώνα αντιπροσώπευε μια διαρκή λαχτάρα για την πατρίδα που έμενε πίσω καθημαγμένη και μια εξίσου διαρκή αγωνία για επιβίωση: για ένα νέο στέριωμα, σε εδάφη που δεν υπήρξαν πάντα φιλόξενα.

»Τα ελληνικά χέρια πρόκοψαν σε μια επικράτεια που εκτείνεται από τις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες και τη Μαύρη Θάλασσα έως την καρδιά της Ευρώπης, την Ιταλία, την Αυστρία και την Ουγγαρία, τη Γαλλία και την Αγγλία, τις Κάτω Χώρες, την Ισπανία και την Αίγυπτο.

»Τα χέρια αυτά, με μύριες δυσκολίες, έφτιαξαν «μικρές Ελλάδες», άκμασαν.

»Άφησαν τα ίχνη τους, σαν καντήλα αναμμένη στη θύμηση της πατρίδας.

»Τους αξίζει μελέτη, την οποία θεραπεύει η επιστήμη· την οποία, με τη σειρά της, επιβραβεύει η, ελεύθερη πια, μητέρα Πατρίδα».