«Ουδέτερο Αιγαίο»: «Να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες» με την Τουρκία

Το «ουδέτερο Αιγαίο», ως ένας αλλότριος σχεδιασμός εις βάρος των εθνικών μας δικαίων και της εθνικής μας κυριαρχίας, έγινε γνωστός στο ευρύτερο κοινό από μια ανάλυση του καθηγητή Ιωάννη Μάζη το 1997.

Ο καθηγητής γεωπολιτικής, σε μελέτή του με τίτλο «Γεωπολιτική Ανάλυση Του Εμπορευματικού Θαλάσσιου Διαύλου Δαρδανελίων – Αιγαίου», αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην υλοποίηση ενός σχεδίου που θα καθιστούσε το Αιγαίο «ουδέτερο».

Στις 9 Ιουνίου 2019 το θέμα επανήλθε στο δημόσιο διάλογο, 22 χρόνια μετά, από τον Κώστα Σημίτη.

Στην κυριακάτικη «Καθημερινή» δημοσιεύτηκε στις 9/6/2019 ένα άρθρο του πρώην πρωθυπουργού που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις.

Σε αυτό ο Κώστας Σημίτης, επιχειρώντας μια γεωπολιτική προσέγγιση σε σχέση και με τα ενεργειακά, πρότεινε «να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες» με την Τουρκία στο όνομα της ειρήνης.

Το άρθρο επικρίθηκε περισσότερο επειδή ο Κώστας Σημίτης, ως ο πρωθυπουργός της κρίσης των Ιμίων, φέρεται να προειδοποίησε -«απείλησε» εμμέσως- τον ελληνικό λαό με «Ίμια 2» εάν η χώρα δεν σπεύσει άμεσα σε «τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων (σ.σ. με την Τουρκία) μετά τις εκλογές».

Επίσης, το ίδιο άρθρο προκάλεσε την έντονη αντίδραση και της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, επειδή ο Κώστας Σημίτης, για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του, δεν δίστασε να παραποιήσει δηλώσεις του Αμερικανού πρεσβευτή Τζέφρι Πάιατ, γράφοντας ότι δήθεν «σημείωσε την ανάγκη σταθερότητας στην Ανατολικό Μεσόγειο και μίλησε για συμφωνίες εξίσου επωφελείς για τα εμπλεκόμενα μέρη, μία απάντηση που υποδηλώνει πρωτοβουλίες που ίσως δεν Θα είναι συμφέρουσες για τη χώρα μας».

Ενώ λοιπόν η κριτική στο άρθρο επικεντρώθηκε στα παραπάνω, στα «χαμηλά» πέρασε η πρόταση του Κώστα Σημίτη σε «ουδετεροποίηση» του Αιγαίου και μάλιστα όπως το είχε προειδοποιήσει ο Ιωάννης Μάζης πριν 22 χρόνια.

Η σχετική παράγραφος του Κώστα Σημίτη αναφέρει:

«Αναγνωρίζουμε τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, αλλά εν γνώσει μας δεν επιδιώξαμε την εφαρμογή τους γιατί Θεωρούμε πιθανό να προκύψουν αρνητικές επιπτώσεις για τη χώρα.

»Υπογράψαμε και κυρώσαμε τη διεθνή σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1982, η οποία προβλέπει ότι η αιγιαλίτιδα ζώνη μιας χώρας έχει εύρος 12 μίλια.

»Παρ’ όλα αυτά δεν έχουμε αυξήσει τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια.

»Έχουμε επίσης τώρα διαφορετικό εύρος χωρικών υδάτων (6 μίλια) και εναερίου χώρου (10 μίλια).

»Η αιτία είναι η εξής: Η δυνατή επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια θα καταστήσει σημαντικά τμήματα του Αιγαίου και νομικά ελληνική θάλασσα.

»Η ναυσιπλοΐα θα παραμείνει ελεύθερη αλλά ξένα πλοία, π.χ. τουρκικά ή άλλα που ανήκουν στις χώρες του Ευξείνου Πόντου (Ρωσία, Ρουμανία κ.λπ.), θα οφείλουν πλέον να υπακούουν στις οδηγίες των ελληνικών Αρχών.

»Κατά της επέκτασης θα διαμαρτυρηθούν όχι μόνο η Τουρκία αλλά και η Ρωσία και οι άλλες χώρες του Ευξείνου Πόντου.

»Μια δυνατή λύση είναι να υπάρξει μια ζώνη ελεύθερης ναυσιπλοΐας που να διασχίζει το Αιγαίο Πέλαγος.

»Θεωρείται όμως προς το παρόν μη δυνατή γιατί οι απόψεις Ελλάδας και Τουρκίας ως προς την αιγιαλίτιδα ζώνη τους διαφέρουν πολύ».

Προσέξτε τι μας λέει: Η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια δεν εμποδίζει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα αλλά επειδή θα καταστήσει σημαντικά τμήματα του Αιγαίου και νομικά ελληνική θάλασσα, τα πλοία θα οφείλουν να υπακούουν στις οδηγίες των ελληνικών Αρχών, γράφει ο Κώστας Σημίτης.

Που το κακό; Για την Ελλάδα, που τηρεί και υπερασπίζεται το Διεθνές Δίκαιο, κανένα κακό.

Για τους δυτικούς συμμάχους μας επίσης, αφού μια δυτική δύναμη -η Ελλάδα- θα μπορεί να ελέγχει ό,τι παράνομο -ή ενάντιο στα δυτικά συμφέροντα- μπαινοβγαίνει στα Δαρδανέλια.

Αυτό θα ήταν καλό και για το ΝΑΤΟ σήμερα. Τώρα θα συνέφερε το ΝΑΤΟ η επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια.

Για αυτό και ο Κώστας Σημίτης μετατοπίζει την ενόχληση στην άλλη «όχθη» του γεωπολιτικού χάρτη και όπως γράφει χαρακτηριστικά, «κατά της επέκτασης (σ.σ. των ελληνικών χωρικών υδάτων) θα διαμαρτυρηθούν όχι μόνο η Τουρκία αλλά και η Ρωσία και οι άλλες χώρες του Ευξείνου Πόντου».

Ενδιαφέρον που ο Κώστας Σημίτης ξαφνικά νοιάζεται για την Τουρκία, τη Ρωσία, τη Ρουμανία και τις άλλες παρευξείνιες χώρες.

Οι οποίες θα ενοχληθούν όχι γιατί θα εμποδίζεται η ελεύθερη ναυσιπλοΐα, αλλά; Επειδή θα οφείλουν να υπακούουν στις οδηγίες των ελληνικών Αρχών.

Και ξαναρωτάμε: Ποιο το κακό;

Εκτός εάν οι παρευξείνιες χώρες και η Τουρκία δεν θέλουν να ελέγχονται από τις Αρχές μιας χώρας θεματοφύλακα του Διεθνούς Δικαίου.

Και που καταλήγει τελικά όλος αυτός ο συλλογισμός του Κώστα Σημίτη;

Στην «ουδετεροποίηση» του Αιγαίου, την οποία συμπυκνώνει σε μια μόλις πρόταση:

«Μια δυνατή λύση είναι να υπάρξει μια ζώνη ελεύθερης ναυσιπλοΐας που να διασχίζει το Αιγαίο Πέλαγος».

Την εξήγηση -την ερμηνεία- της «ζώνης ελεύθερης ναυσιπλοΐας» του Κώστα Σημίτη μας την έχει πει από το 1997 ο Ιωάννης Μάζης σε εισήγησή του στο Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Διεθνή Συλλογικά Συστήματα Ασφαλείας και ο ρόλος τους στη Ν/Α Μεσόγειο» (Κέρκυρα, 27, 28, 29 Ιουνίου 1997 στο Ιονικό Συνεδριακό Κέντρο), όπου μεταξύ άλλων είπε:

«Η φόρμουλα η οποία μάλλον φαίνεται να επικρατεί είναι ότι το Αιγαίο τείνει να θεωρηθεί ως “Διεθνές Θαλάσσιο Στενό και όχι “Θάλασσα” στη οποία έχουν δικαιώματα και τα δύο παράκτια κράτη».

Αυτό, όπως εξηγούσε, «σημαίνει ότι το Αιγαίο πρέπει να διέπεται από “ειδικό καθεστώς” το οποίο θα επιτρέπει μέσω “ειδικών συμφωνιών” την ελεύθερη διέλευση σε όλου τους πιθανούς χρήστες.

»Πρέπει όμως να τονίσουμε ότι πόρρω απέχει το διεθνές αυτό καθεστώς από εκείνο του “Θαλάσσιου Στενού” το οποίο διαθέτει δεσμευτικούς κανονισμούς από το κράτος ή τα κράτη στα οποία ανήκει, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα με τα Δαρδανέλια.

»Στην περίπτωση του “Διεθνούς Θαλάσσιου Στενού” ειδικό θεσμικό καθεστώς με τη συμμετοχή πολλών κρατών.

»Έτσι σε περίπτωση μιας πιθανής ελληνοτουρκικής συρράξεως νομιμοποιείται απολύτως η παρέμβαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε. το οποίο θα μπορούσε να εξουσιοδοτήσει μια πολυεθνή δύναμη να εγκατασταθεί σε κάποια “πράσινη γραμμή” η οποία θα δημιουργηθεί στο διχοτομημένο πλέον Αιγαίο τις προϋποθέσεις για μια “δημιουργική κατανομή της Υφαλοκρηπίδας”».