«Εάν η Ελλάδα δεν προετοιμαστεί θα χάσει τμήμα της επικράτειάς της»

Με τίτλο «Το Καστελλόριζο είναι το κλειδί για τις τουρκικές και ελληνικές βλέψεις στην Ανατολική Μεσόγειο», και υπότιτλο «Τι θα γίνει εάν η Τουρκία επιβάλει τα θαλάσσια σύνορα που διεκδικεί και αντιδράσουν οι ΗΠΑ;», δημοσιεύεται ανάλυση στο Global Security Review. Συγγραφέας ο Τζακ Ντουλγκάριαν (Jack Dulgarian).

Το δημοσίευμα σημειώνει εισαγωγικά ότι οι πρόσφατες δηλώσεις του πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, υποστηρίζουν την έννοια ότι τα ελληνικά νησιά έχουν δικαιώματα Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και υφαλοκρηπίδα.

Εάν η Ελλάδα ασκήσει τα δικαιώματα αυτά, το μικρό ελληνικό νησί του Καστελλόριζου κόβει στη μέση τις διεκδικήσεις της Τουρκίας για τη δική της ΑΟΖ.

Πώς θα αντιδρούσαν, όμως, η Ελλάδα, οι γειτονικές της χώρες και οι ΗΠΑ, εάν τελικά η Τουρκία επέβαλλε τα θαλάσσια σύνορα που διεκδικεί;

Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι αντιμέτωπες με ένα ολοένα και πιο σύνθετο επιχειρησιακό περιβάλλον, επισημαίνει ο αρθρογράφος, και η Αθήνα βρίσκεται σε μία όλο και πιο εχθρική περιοχή, η οποία βρίθει αλυτρωτικών συμπεριφορών από γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία, ενώ παράλληλα παρουσιάζει αυξανόμενο ενδιαφέρον για μεγάλες δυνάμεις, ιδίως την Κίνα και τη Ρωσία.

Οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας έχουν περάσει από αρκετές διακυμάνσεις τα τελευταία 40 χρόνια, όπως υπογραμμίζεται, ενώ πρόσφατα έχουν ενταθεί εξαιτίας του ζητήματος της Κύπρου, του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, τη στιγμή που κλονίζεται η νατοϊκή εταιρική σχέση ασφαλείας, καθώς τα μέλη του ΝΑΤΟ είναι προσκολλημένα στις εθνικές τους αξιώσεις, οι οποίες βρίσκονται σε σύγκρουση με τα εθνικά συμφέροντα των άλλων μελών.

Σημειώνοντας ότι στο νέο αυτό γεωπολιτικό περιβάλλον και στην περίπτωση που η Άγκυρα επιδείξει την αποφασιστικότητα και την ικανότητα να διεκδικήσει τις εδαφικές αξιώσεις της επί των ελληνικών νησιών της Μεσογείου, ενώ, από την άλλη, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις παρουσιάζουν επιχειρησιακές ελλείψεις, ο συντάκτης διερωτάται τι μπορεί να κάνει η Αθήνα για να μικρύνει το αυξανόμενο κενό ασφαλείας με τους εχθρικούς της γείτονες;

Περιγράφοντας τις τεταμένες σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας, οι οποίες επιδεινώθηκαν εξαιτίας των επεισοδίων στον Έβρο και των σχεδόν καθημερινών πλέον τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο, ο συντάκτης αναφέρεται, επιπλέον, στην εντεινόμενη υπό τον Ερντογάν στρατιωτικοποίηση της τουρκικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα η επέμβαση της Άγκυρας στη βόρειο Συρία ή η ανάπτυξη τουρκικών στρατιωτικών πλοίων στη Μεσόγειο για την παρακολούθηση της παράνομης τουρκικής εξορυκτικής δραστηριότητας στην περιοχή, προκαλώντας και την αντίδραση της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Ελλάδος.

Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, υπό τις συνθήκες αυτές, έχουν βρεθεί σε μία εντελώς διαφορετική αμυντική κατάσταση, όπως σημειώνεται, σε αντίθεση με τις Τουρκικές, οι οποίες αυξάνουν έτι περαιτέρω τη στρατιωτική τους ισχύ για την επιδίωξη των στρατηγικών στόχων της Άγκυρας στη Μεσόγειο, ενώ αναφέρεται και η υπογραφή του νέου συμφώνου Τουρκίας-Λιβύης, δυνάμει του οποίου προβάλλονται επιθετικές βλέψεις επί των ελληνικών νησιών, λόγω διεκδικούμενων θαλασσίων συνόρων στην ανατολική Μεσόγειο.

Υπογραμμίζεται, δε, ότι και οι διμερείς απευθείας συνομιλίες του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν δεν απέφεραν καμία πρόοδο, καθώς και ότι τον Ιούλιο 2020, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ξεκάθαρα ότι οι νέες αξιώσεις της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης συνιστούν ένα «εξ ολοκλήρου παράνομο μνημόνιο κατανόησης» βάσει του διεθνούς δικαίου.

Μεταξύ των τουρκικών βλέψεων, όπως τονίζεται, συγκαταλέγεται και το αμφισβητούμενο μικροσκοπικό νησί του Καστελλόριζου και τα κοντινά προς αυτό νησάκια, Ρω και Στρογγύλη, τα οποία περιήλθαν υπό την εθνική κυριαρχία της Ελλάδας με τη Συνθήκη των Παρισίων, το 1947, στην οποία ωστόσο η Τουρκία δεν μετείχε και για το λόγο αυτό δεν αναγνώρισε ποτέ την ελληνική θέση ότι το Καστελλόριζο ανήκει στην ελληνική επικράτεια.

Όπως σημειώνεται, το απομονωμένο αυτό νησί, το οποίο απέχει από τον κεντρικό κορμό των ελληνικών νησιών, συνιστά σημαντική στρατηγική θέση για τις τουρκικές βλέψεις στη Μεσόγειο.

Η Ελλάδα, συνεχίζει ο συντάκτης, διεκδικεί στην περιοχή του Καστελλόριζου το δικαίωμα ΑΟΖ τετραπλάσιου μεγέθους από την έκταση του νησιού αυτού, βρίσκοντας ωστόσο την άρνηση της Τουρκίας, η οποία ισχυρίζεται ότι τα νησιά δεν μπορούν να διαθέτουν ΑΟΖ.

Στη συνέχεια, γίνεται λόγος για τη διαμάχη μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ λόγω της ύπαρξης δύο «στρατοπέδων», της Γερμανίας –«ενός άτυπου επιτηρητή του διαλόγου ΕΕ-Τουρκίας»- και των ΗΠΑ, οι οποίες πιθανόν να υιοθετήσουν την ίδια στάση με την περίπτωση των Ιμίων, το 1996, δηλαδή να ταχθούν υπέρ της διατήρησης της πρότερης κατάστασης ισορροπίας.

Επισημαίνεται, δε, ότι οι ΗΠΑ, καθώς δεν έχουν υπογράψει τη Σύμβαση για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, δεν θα έχουν άλλη επιλογή από το να ταχθούν εναντίον των διεκδικήσεων της Ελλάδας για το Καστελλόριζο.

Οι δε Αίγυπτος και το Ισραήλ, όπως αναφέρεται, δεν έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν ουσιαστικά, ενόψει της επιταχυνόμενης αναβάθμισης των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων.

Η Ελλάδα, όπως υπογραμμίζεται, θα απομείνει μόνη της στη συνεχιζόμενη διαμάχη της με την Τουρκία, καθώς ο δυτικός Τύπος χάνει το ενδιαφέρον του για το ζήτημα, και αναλόγως των συνθηκών, η Τουρκία θα απαιτήσει, αφενός, τον τερματισμό των ελληνικών διεκδικήσεων επί της ΑΟΖ απομακρυσμένων νησιών, όπως το Καστελλόριζο, η Χίος, η Κως και η Λέσβος και, αφετέρου, την αναγνώριση του κατεχόμενου τμήματος της Κύπρου ως ανεξάρτητου κράτους υπό την ονομασία Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου.

Προτάσεις προς την ελληνική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία

Σε ενδεχόμενη τουρκική επίθεση, εκτιμά ο συντάκτης, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις δυνάμεις ταχείας αντιμετώπισης και να ενισχύσουν την αποτροπή τους, καθώς είναι πολύ περιορισμένες -παρά το αξιόμαχο των ειδικών επιχειρησιακών δυνάμεων, όπως π.χ. οι δυνάμεις καταδρομών-, για να υπερασπιστούν μία ακτογραμμή μήκους 643 χλμ. στα νησιά του Αιγαίου.

Από την άλλη, ο συντάκτης θεωρεί ότι η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία στην Ελλάδα θα πρέπει να στραφούν προς το Ισραήλ, προκειμένου να αντλήσουν πρότυπα δυνάμεων ταχείας αντιμετώπισης, παραχωρώντας ως αντάλλαγμα τον ελληνικό εναέριο χώρο στις ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Η Ελλάδα, όπως προτείνεται στο άρθρο, θα μπορούσε να αγοράσει το ισραηλινό αντιπυραυλικό σύστημα Gabriel, το οποίο έχει τη δυνατότητα επιχειρησιακής δράσης στο Καστελλόριζο και τα κοντινά προς αυτό νησάκια.

Ο συντάκτης, επίσης, προτείνει η Ελλάδα να ενισχύσει το αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεών της έναντι πιθανής απειλής τουρκικών πλοίων στα χωρικά της ύδατα μέσω θαλάσσιων ορυχείων, όπως το ιταλικό MANTA, το οποίο έχει αποδεδειγμένα επιτυχή αποτελέσματα και είναι συμφέρον οικονομικά για την υποχρηματοδοτημένη Ελλάδα, ενώ προτρέπει την Αθήνα να κινηθεί προς τη διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική σύσφιγξη των σχέσεών της με τις ΗΠΑ, τονίζοντας ότι ο π/θ Κυριάκος Μητσοτάκης μπορεί να προβάλει τη χώρα του ως την πλέον φιλόδοξη τεχνολογικά χώρα στη Νότια Ευρώπη, αξιοποιώντας τη διαμάχη ΗΠΑ-Huawei για την επίτευξη συμφωνίας βελτίωσης της τεχνολογίας και των επικοινωνιών που στοχεύουν στην παρακολούθηση της κίνησης στο Αιγαίο.

Τέλος, η Ελλάδα θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη σπουδαία στρατιωτική βάση στη Σούδα της Κρήτης, αποσκοπώντας στη σύναψη μακροχρόνιας συμφωνίας με την Ουάσιγκτον και στην εδραίωση των αμερικανικών γεωστρατηγικών συμφερόντων στην περιοχή.

Όπως σημειώνεται, ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μπορούσε να εντείνει τη ρητορική του έναντι των ΗΠΑ -αν και κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο προς τον ίδιο- όπως ακριβώς έκανε και ο πρόεδρος Τραμπ με το ΝΑΤΟ, δηλαδή ο κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να ακολουθήσει το παράδειγμα του Τραμπ και να χρησιμοποιήσει την τακτική του αμερικανού προέδρου προς όφελος της Ελλάδας.

Εάν η Ελλάδα δεν προετοιμαστεί, θα χάσει τμήμα της επικράτειάς της, η Τουρκία θα κερδίσει ισχυρότερο μερίδιο στα οιωνεί διεθνώς αναγνωρισμένα ελληνικά χωρικά ύδατα, το ΝΑΤΟ θα παραμείνει δέσμιο ενός συμμάχου που έχει γίνει παρίας, και ο Ερντογάν θα αναδειχθεί σε ηγετικό παράγοντα στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, καταλήγει το άρθρο.

Στην κορυφή του δημοσιεύματος απεικονίζεται χάρτης με τα διεκδικούμενα από την Τουρκία θαλάσσια σύνορα στην περιοχή του Καστελλόριζου, στη λεζάντα του οποίου παρατίθεται η εξής δήλωση του ε.α. Τούρκου στρατηγού Cem Gürdeniz:

«Η Ελλάδα μπορεί να ζει εντός του ονειρικού κόσμου του παρελθόντος της … Τώρα ήρθε η στιγμή να καθίσει στο τραπέζι για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων στο Αιγαίο».