«Κατάπιε» το Καστελόριζο ο Τσαβούσογλου – «Αρπάζει» τη θάλασσα μεταξύ Ρόδου, Κρήτης και Κύπρου

«Κατάπιε» το Καστελόριζο ο Τσαβούσογλου. Η «ψευδαίσθηση» που προκλήθηκε, εξαιτίας του τουρκόφιλου Reuters, ότι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου «έριξε τους τόνους», δεν κράτησε πολύ. Κανένα τόνο δεν έριξε.

Στην πραγματικότητα κορύφωσε τις προκλήσεις, παρουσιάζοντας χάρτες με τις παράνομες διεκδικήσεις της Τουρκίας στις θάλασσές μας (Λύκιο Πέλαγος) στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Άγκυρα, παρουσίασε τον γνωστό χάρτη με την υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας να φτάνει μέχρι την Κρήτη και την Αίγυπτο.

Η Τουρκία επειδή δεν αναγνωρίζει επήρεια (ΑΟΖ) στο Καστελόριζο, διεκδικεί μέρος της ελληνικής και κυπριακής ΑΟΖ ως δική της υφαλοκρηπίδα.

Στην ομιλία του «στο συνέδριο των πρεσβευτών» ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας αναφέρθηκε στις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο.

Ο Τσαβούσογλου τόνισε το ενδιαφέρον της Τουρκίας στην Κύπρο αλλά και την επιθυμία της Άγκυρας για συνεργασία με την Αθήνα.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, μάλιστα, παρουσίασε και τον χάρτη που η Τουρκία υποστηρίζει πως εκτείνεται η υφαλοκρηπίδα της η οποία περιλαμβάνει όλη την περιοχή νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου.

Οι βαμμένες με κόκκινο χρώμα στην κεντρική εικόνα θάλασσες είναι οι γνωστές διεκδικήσεις της Τουρκίας.

Οι χάρτες είναι ο ακόλουθοι:

Ο πάνω χάρτης δείχνει, με κόκκινο χρώμα, την υφαλοκρηπίδα που διεκδικούν οι Τούρκοι. Ο κάτω χάρτης δείχνει ποια ΑΟΖ αναγνωρίζει στην Τουρκία η Ελλάδα.

«Ζητούμε δίκαιο μοίρασμα του πλούτου»

H Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στην κυπριακή ΑΟΖ, ήταν το μήνυμα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου από την Άγκυρα.

«Στην υφαλοκρηπίδα μας», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών «μετά το γεωτρύπανο Φατίχ, δεν θα επιτρέψουμε καμία δραστηριότητα που δεν περιλαμβάνει τα συμφέροντα των Τούρκων και των Τουρκοκυπρίων.

»Επιθυμία μας είναι το δίκαιο μοίρασμα του πλούτου.

»Δεν αποκλείουμε κανένα μοντέλο επίλυσης του Κυπριακού, όπως και δεν επιβάλουμε κανένα μοντέλο.

»Από την άλλη δεν θα κάτσουμε στο τραπέζι μόνο για να κάτσουμε», πρόσθεσε ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

«Θέλουμε να δούμε την Ελλάδα ως εταίρο για όλα τα θέματα της περιοχής στα πλαίσια του Καζάν – Καζάν, δηλαδή του win – win.

»Ελάτε να εργαστούμε για την ευημερία των λαών μας.

»Το μήνυμά μας σε όλους όσους δείχνουν ενδιαφέρον για την περιοχή είναι να συναντηθούν μαζί μας στο επίπεδο συνεργασίας για να κερδίσουν όλοι», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Χρυσοφόρα θάλασσα

Όπως γράφτηκε εδώ και δέκα ημέρες, η κρατική εταιρεία πετρελαίων της γείτονος, «TPAO», φέρεται να έθεσε αίτημα προς το αρχηγείο του τουρκικού πολεμικού ναυτικού για να διεξαγάγει σεισμικές έρευνες σε περιοχή που εκτείνεται ανάμεσα στον 28ο και 29ο μεσημβρινό, ξεκινάει δηλαδή από τα νότια της Ρόδου και φτάνει πέρα από το Καστελόριζο, μετά τις 15 Αυγούστου.

Εκείνη την περίοδο λήγει και η αποστολή του εξελιγμένου ερευνητικού σκάφους «Ορούτς Ρέι» στη Θάλασσα του Μαρμαρά και ουσιαστικά ανοίγει παράθυρο αξιοποίησής του στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως έχει άλλωστε προαναγγελθεί από την Άγκυρα.

Η συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή, όπως δήλωσε στην εφημερίδα «Νέα Σελίδα» (20/07/19) ο καθηγητής Αντώνης Φώσκολος, θεωρείται ότι έχει κοιτάσματα μεγαλύτερα και από εκείνα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης και έχουν εντοπιστεί εδώ και πολλά χρόνια από Νορβηγούς ερευνητές.

Άλλο ΑΟΖ, άλλο υφαλοκρηπίδα – Ποια η διαφορά

Η Τουρκία, επειδή δεν αποδέχεται το Δίκαιο της Θάλασσας, «Συνθήκη του Μοντέγκο Μπέι» (1982), ισχυρίζεται ότι το Καστελόριζο, στο Λύκιο Πέλαγος, δεν έχει «επήρεια», δηλαδή δεν έχει ΑΟΖ.

Επειδή ακριβώς η Τουρκία δεν αποδέχεται το Δίκαιο της Θάλασσας αναφέρεται σε «υφαλοκρηπίδα», που μοιάζει με την ΑΟΖ αλλά δεν είναι το ίδιο, ενώ η Ελλάδα που κύρωσε το 1995 στη Βουλή τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, αναφέρεται σε ΑΟΖ.

Για αυτό και δεν είναι διπλωματικό ορθό επίσημα ελληνικά χείλη να αναφέρονται σε «υφαλοκρηπίδα», διότι είναι σαν να υπαναχωρούμε από το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 και να πηγαίνουμε με τα νερά της Τουρκίας.

Η ΑΟΖ αποτέλεσε καινοτομία της «Συνθήκης του Μοντέγκο Μπέι».

Τα άρθρα 56 και 57 καθορίζουν τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις αρμοδιότητες του παράκτιου κράτους, καθώς και την έκταση που φτάνει μέχρι 200 μίλια από την ακτογραμμή.

Τα νέα χαρακτηριστικά της ΑΟΖ σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα είναι η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, ζώντων και μη, όχι μόνο στο βυθό και στο υπέδαφος αλλά και στα υπερκείμενα ύδατα.

Σημαντικό είναι, επίσης, το άρθρο 121 παρ. ζ, που αναγνωρίζει ΑΟΖ και στα νησιά, η οποία προσδιορίζεται με τον ίδιο τρόπο, όπως και στις ηπειρωτικές περιοχές.

Όπως μάλιστα έχει εξηγήσει σε άρθρο του ακριβώς πριν πέντε χρόνια ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, «στον χώρο της ΑΟΖ το παράκτιο κράτος εκμεταλλεύεται τους φυσικούς πόρους, την αλιεία, την ενέργεια από αέρα ή ύδατα, το υπέδαφος, κ.ά.

»Στήνει τεχνητές νησίδες ή άλλες κατασκευές.

»Διατηρείται το δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης για όλα τα κράτη, υπέρπτησης, πόντισης καλωδίων, σύμφωνα πάντα με το Διεθνές Δίκαιο, αρκεί τα παραπάνω να μην απειλούν την ασφάλεια του παράκτιου κράτους.

»Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη έχουν μόνο τα νησιά που κατοικούνται, στοιχείο που προκύπτει από μία οικογένεια, ένα φαροφύλακα, κατοικίδια, καλλιέργειες και οτιδήποτε άλλο αποδεικνύει οικονομική δραστηριότητα.

»Για όλα τα άλλα νησιά και τις βραχονησίδες ισχύει μόνο η διάταξη των 12 ναυτικών μιλίων της αιγιαλίτιδας ζώνης.

»Στην οριοθέτηση της ΑΟΖ ακολουθείται κατά κανόνα η “μέση γραμμή” για απόσταση μικρότερη των 400 μιλίων και προϋποθέτει σχετική συμφωνία μεταξύ των κρατών με έναντι ακτές.

»Αν αυτή δεν επιτευχθεί, όπως και στην υφαλοκρηπίδα, προβλέπεται προσφυγή σε όργανα επίλυσης διεθνών διαφορών (π.χ. στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης)».

Να σημειωθεί εδώ ότι η ΑΟΖ δεν είναι χωρικά ύδατα (Αιγιαλίτιδα Ζώνη) όπου το κράτος έχει πλήρη κυριαρχία.

Η ΑΟΖ αποτελεί απλό «κυριαρχικό δικαίωμα», η επιφάνεια της ΑΟΖ παραμένει διεθνή ύδατα.

Ποια η αλήθεια για το Καστελόριζο

Η Τουρκία, επειδή δεν αποδέχεται τα παραπάνω, ισχυρίζεται ότι η χρυσοφόρα θαλάσσια περιοχή -που την αποκαλεί «Γαλάζια Πατρίδα»- μεταξύ Ρόδου, Κρήτης και Κύπρου αποτελεί «υφαλοκρηπίδα» της, μην αναγνωρίζοντας ΑΟΖ στο Καστελόριζο.

Έτσι, επιχειρεί να αρπάξει μέρος της ελληνικής και κυπριακής ΑΟΖ και να φτάσει τα «νερά της» έως την Αίγυπτο.

Η Ελλάδα από την άλλη, που αποδέχεται ΑΟΖ, απαντά ότι το Καστελόριζο έχει 100% επήρεια.

Αυτή η διαφορά προφανώς και κάποια στιγμή θα οδηγηθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάζης, εκεί όμως το ζήτημα θα είναι με ποιο Διεθνές Δίκαιο θα κριθούμε.

Με εκείνο της ΑΟΖ ή το προηγούμενο της υφαλοκρηπίδας;

Πάντως, όπως έχει επισημάνει ήδη από το 2011 με άρθρο του ο Θεόδωρος Καρυώτης, που αποκαλείται και ως «πατέρας της ελληνικής ΑΟΖ», «το κύριο πρόβλημα που θα έχει η Ελλάδα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι αυτό του Καστελόριζου, διότι το Δικαστήριο, σε περιπτώσεις που ένα νησάκι βρίσκεται μπροστά σ’ έναν τεράστιο ηπειρωτικό χώρο ενός άλλου κράτους, ποτέ δεν δίνει “πλήρη επήρεια” σε αυτό το νησάκι».

Αυτή η αλήθεια είναι γνωστή στους διπλωμάτες, σε όλους τους υπουργούς Εξωτερικών, σε όλες τις κυβερνήσεις και σε όλες τις κομματικές ηγεσίες.

Ωστόσο, όπως και στο λεγόμενο «Μακεδονικό», έτσι και στο ζήτημα του Καστελόριζου δεν έχει ειπωθεί η αλήθεια στον ελληνικό λαό.

Η διένεξη και σε αυτή την περίπτωση έχει αφεθεί έρμαιο στην κάθε δημαγωγία, με αποτέλεσμα όποια κυβέρνηση επιχειρήσει να το λύσει, ακόμα και σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 προσφεύγοντας στη Χάγη, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα δεχθεί να πάει στη Χάγη αποδεχόμενη το ίδιο Δίκαιο της Θάλασσας, να κινδυνεύσει να βρεθεί αντιμέτωπη με οχλαγωγίες περί «εσχάτης προδοσίας».

Μην ξεχνάμε ότι τον Μάρτιο φέτος, στο «Φόρουμ των Δελφών», όταν ο Νίκος Κοτζιάς έκανε σχετική αναφορά, που δεν αφορούσε το Αιγαίο ή την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά το Λύκιο Πέλαγος και συγκεκριμένα το Καστελόριζο, δέχθηκε μπαράζ επιθέσεων από ακροδεξιούς κύκλους, με τη συναινετική σιωπή της τότε αξιωματικής αντιπολίτευσης, ότι τάχα μίλησε για «συνδιαχείριση» του Αιγαίου.

Η πιθανή αποστολή του «Ορούτς Ρέι» νότια του Καστελόριζου μετά τον Δεκαπενταύγουστο, θα συνιστά ευθεία επιθετική πρόκληση της Τουρκίας προς τη χώρα μας και περιφρόνηση του Διεθνούς Δικαίου, από τη στιγμή μάλιστα που η Ελλάδα, ανεξάρτητα από τις διεκδικήσεις της, επιχειρεί να λύσει το ζήτημα δια της διπλωματικής οδού και της συνεννόησης και όχι με τέτοιες ενέργειες που μπορούν να χαρακτηριστούν μόνο ως πειρατικές και αποσκοπούν στο γκριζάρισμα της συγκεκριμένης περιοχής.

Η θέση της Ελλάδας στο ζήτημα είναι να βρεθεί λύση σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και όχι σύμφωνα με τις φρεγάτες, δίχως αυτό να σημαίνει ότι το ελληνικό πολεμικό ναυτικό δεν θα σπεύσει να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα απέναντι σε μια τέτοια επιθετική ενέργεια.