Αρχή τέλους για την Τουρκία – Η Ελλάδα με F-35 – Ο ρόλος του Ισραήλ

Η αίσθηση ότι η άσκηση «Ηνίοχος 2019» ήταν παράλληλα και «αρραβώνας» της Ελλάδας με τα αμερικανικά μαχητικά στελθ F-35, αιωρούνταν έντονα στην ατμόσφαιρα από τις αρχές της περασμένης εβδομάδας, εξαιτίας της συμμετοχής των ιταλικών F-35 στις ασκήσεις.

Να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά αυτός ο τύπος αεροπλάνου προσγειώθηκε σε ελληνικές βάσεις.

Οι πιλότοι των ελληνικών F-16, οι καλύτεροι του ΝΑΤΟ, είχαν την ευκαιρία να εξασκηθούν μαζί με τα F-35, να γνωρίσουν κάποια από τα «μυστικά» τους, ενώ την Πέμπτη F-35 και F-16 πέταξαν πάνω από την Αθήνα, σε μια συμβολική κίνηση – μήνυμα ισχύος και υποστήριξης της χώρας μας από τους συμμάχους της.

Ενώ συνέβαιναν αυτά στους ελληνικούς αιθέρες, η Τουρκία κλιμάκωνε την αντιπαράθεσή της με τις ΗΠΑ σχετικά με την παραλαβή των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400, που από ό,τι διαγράφεται δεν θα της στερήσει μόνο τα πολύτιμα F-35, στο πρόγραμμα των οποίων συνεχίζει να συμμετέχει μέχρι στιγμής ως συμπαραγωγός χώρα, αλλά και την ίδια την υπόστασή της στο ΝΑΤΟ.

Την Τετάρτη, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς, προειδοποίησε ευθέως την Τουρκία ότι εάν αποκτήσει τους S-400 θα εκδιωχθεί από το ΝΑΤΟ.

Επί λέξει, διαμήνυσε στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που βρισκόταν στις ΗΠΑ για τους εορτασμούς των 70 ετών του ΝΑΤΟ, «να διαλέξει αν η χώρα θα μείνει στη συμμαχία ή θα προχωρήσει στην αγορά των S-400».

Κατηγόρησε δε την ισλαμική κυβέρνηση ότι «προχωρά σε τόσο απερίσκεπτες αποφάσεις που υπονομεύουν τη συμμαχία μας».

Στη συνάντηση Τσαβούσογλου – Πομπέο που ακολούθησε, σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε με τη σειρά του τον Τούρκο ομόλογό του για «δυνητικά καταστροφικές συνέπειες» από μια ενδεχόμενη «μονομερή τουρκική στρατιωτική δράση» ενάντια στους Κούρδους της Συρίας και δεν παρέλειψε να εκφράσει την «ανησυχία» του για τη «δυνητική αγορά από την Τουρκία» των S-400.

Παραζαλισμένοι οι Τούρκοι από τα διαδοχικά ισχυρά ραπίσματα, προέβησαν σε μια πρωτοφανή ενέργεια, ενδεικτική της αμηχανίας και αμετροέπειάς τους.

Διέψευσαν τα λεγόμενα του Μάικ Πομπέο, ισχυριζόμενοι, με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι τα εν λόγω ζητήματα ζητήματα «δεν εγέρθηκαν καν κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας συνάντησης».

Ενοχλημένος ο Μάικ Πομπέο, που τον αποκάλεσαν ψεύτη, απάντησε σε συνέντευξη Τύπου ότι «διάβασα τα πρακτικά» και «εμμένω σε κάθε λέξη» στην ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Σε βέρτιγκο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, αντί να κρατήσει κάποια σεμνότητα, προχώρησε σε συνέντευξη Τύπου στο περιθώριο της επίσκεψής του στις ΗΠΑ, όπου επανέλαβε πως η Τουρκία θέλει να αγοράσει τα συστήματα Patriot, όμως δεν θα ακυρώσει τη συμφωνία που έχει υπογράψει με τη Ρωσία.

Κάνοντας πώς δεν άκουσε ποτέ το σαφές βέτο των ΗΠΑ, ότι δηλαδή ούτε Patriot, ούτε F-35 θα δοθούν στη χώρα του εάν επιμείνει στους S-400, πρόσθεσε ότι η Άγκυρα έλαβε νέα προσφορά για τα συστήματα Patriot από τις ΗΠΑ, που συμπεριλαμβάνει τιμές και ημερομηνίες παράδοσης, και συμπλήρωσε πως οι δύο πλευρές θα διαπραγματευθούν.

Αλλά, για να προεξοφλήσει το αδιέξοδο της διαδικασίας, ανέφερε ότι η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να εγγυηθεί την πώληση, λόγω των αντιστάσεων στο αμερικανικό Κογκρέσο.

Προφανώς και πρόκειται για μια συζήτηση «εντυπώσεων» δίχως επιστροφή.

Το Πεντάγωνο, το οποίο και λόγω της εμπλοκής του στο πλευρό των Κούρδων στη Συρία δεν έχει και την καλύτερη διάθεση απέναντι στην Τουρκία, ανακοίνωσε την Πέμπτη την πρόθεσή του να προχωρήσει σε πώληση F-35 και στην Ελλάδα.

Σε κατάθεσή του που υπεβλήθη γραπτώς στο αμερικανικό Κογκρέσο και περιήλθε σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, ο αντιναύαρχος Μαθάιας Γουίντερ, επικεφαλής της υπηρεσίας του αμερικανικού Πενταγώνου που είναι αρμόδια για το F-35, σημειώνει ότι δυνητικά, πωλήσεις του προηγμένου μαχητικού θα μπορούσαν να γίνουν στο μέλλον «στη Σιγκαπούρη, στην Ελλάδα, στη Ρουμανία, στην Ισπανία και στην Πολωνία».

Η είδηση αυτή ήλθε σε μια στιγμή που ο «Ηνίοχος» ακόμα δεν είχε ολοκληρωθεί και επιβεβαίωσε την αίσθηση.

Κληθείς ο Ευάγγελος Αποστολάκης, να σχολιάσει το δημοσίευμα του Reuters, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Ελλάδα να προχωρήσει σε αγορά F-35 από τις ΗΠΑ.

«Θα το εξετάσουμε, όλες τις συνιστώσες, και θα δούμε τι θα γίνει» δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Άμυνας από την αεροπορική βάση της Ανδραβίδας όπου βρέθηκε προκειμένου να παρακολουθήσει από κοντά την τελική φάση της πολυεθνικής αεροπορικής άσκησης μεσαίας κλίμακας «Ηνίοχος 2019».

«Εμείς πέρα από την αναβάθμιση των F16 είμαστε και στη διαδικασία να επιλέξουμε το καινούργιο αεροπλάνο που θα έχει η Ελλάδα ώστε να μπούμε σιγά σιγά στη νέα γενιά αεροσκαφών. Η δήλωση που έγινε στο αμερικάνικο κογκρέσο βοηθάει σε αυτή την προοπτική» είπε ακόμα για το θέμα ο κ. Αποστολάκης.

Από την πλευρά του, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ αρχικά σημείωσε πως η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ θεωρεί την Ελλάδα έναν πολύ σημαντικό σύμμαχο.

Στη συνέχεια πρόσθεσε πως η αναβάθμιση των F-16, που έχει ξεκινήσει, βοηθάει την Ελλάδα να περάσει από ένα αεροσκάφος τέταρτης γενιάς σε ένα αεροσκάφος πέμπτης γενιάς και αποτελεί ένα πρώτο βήμα για να αποκτήσει μελλοντικά η Ελλάδα τα F-35.

Ο ρόλος του Ισραήλ

Σε όλη αυτή την εξέλιξη, που προφανώς μεθοδεύεται εδώ και καιρό, λέγεται, ακούγεται, συζητιέται ότι εμπλέκεται και το Ισραήλ.

Η σύμμαχος χώρα της Ελλάδας και των ΗΠΑ διαθέτει ήδη 14 λειτουργικά F-35 και μάλιστα είναι η πρώτη παγκοσμίως που τα χρησιμοποίησε σε αεροπορικές επιδρομές πλήττοντας στόχους της Χεζμπολάχ και του Ιράν στη Συρία τον Μάιο του 2018.

Πιστεύεται επίσης ότι το Ισραήλ πραγματοποίησε -δίχως να το έχει ανακοινώσει- αεροπορικές επιδρομές με F-35 ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος στη Χερσόνησο του Σινά, μετά από συνεννόηση με την αιγυπτιακή κυβέρνηση και σε λαθρέμπορους όπλων της Χαμάς στο Σουδάν.

Το Ισραήλ έχει παραγγείλει συνολικά 50 αεροσκάφη F-35 και σχεδιάζει να φτάσει τα 75.

Οι ψυχροπολεμικές σχέσεις του με την Τουρκία σαφώς και έχουν ενεργοποιήσει τα λόμπι του στις ΗΠΑ για να μπλοκαριστεί η απόκτηση F-35 από το ισλαμικό καθεστώς του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Όπως έγραψε στα τέλη Μάιου του 2018 η ισραηλινή Haaretz, ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας, δήλωνε πως το Ισραήλ θα ήθελε να παραμείνει η μοναδική χώρα στη Μέση Ανατολή που διαθέτει F-35 έτσι ώστε να διατηρήσει το ποιοτικό του προβάδισμα και ότι δεν θα διαρρεύσουν τεχνολογικές λεπτομέρειες σε γειτονικές χώρες.

Την ίδια περίοδο η «Ελληνο-Ισραηλινή Συμμαχία» στο αμερικανικό Κογκρέσο, δηλαδή μια ομάδα Ελλήνων και Εβραίων και φίλα προσκείμενων βουλευτών και γερουσιαστών, ήταν εκείνη που προώθησε το μπλοκάρισμα της μεταφοράς των F-35 στην Τουρκία, προτάσσοντας την αγορά των S-400 και όχι μόνο.

Ο ρεπουμπλικανός Γερουσιαστής Τζέημς Λάνκφορντ δήλωνε στη Haaretz χαρακτηριστικά:

«Η ανησυχία μας είναι πως η Τουρκία θα περάσει μια δραματική μετάβαση ως χώρα. (…) … και αναρωτιέμαι, γιατί δίνουμε τη μέγιστη στρατιωτική μας τεχνολογία σε κάποιον που βρίσκεται σε τέτοια κατάσταση;».

Τις ίδιες ημέρες βρισκόταν στις ΗΠΑ ο Νίκος Κοτζιάς και συναντήθηκε με τον Τζον Μπόλτον και τον Μάικ Πομπέο.

Εκεί απλώθηκαν οι χάρτες και συζητήθηκαν όλα τα ζητήματα της περιοχής.

Δύο εικοσιτετράωρα μετά τη συνάντηση με τον Νίκο Κοτζιά, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών εμφανίστηκε στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Όπως είχε αποκαλύψει πριν ένα χρόνο η «Νέα Σελίδα», αντιμέτωπος με τα μέλη της Επιτροπής, που σφυροκοπούσαν μέσα από τα ερωτήματά τους το τουρκικό καθεστώς, ο Μάικ Πομπέο προέβη σε μια εντυπωσιακή δήλωση.

Είπε ότι η αμερικανική διπλωματία εργάζεται προς την κατεύθυνση να πείσει την Τουρκία «να επανενταχθεί στο ΝΑΤΟ», ομολογώντας εμμέσως ότι για την αμερικανική εξωτερική πολιτική η Τουρκία θεωρείται μόνο τυπικά μέλος της Συμμαχίας.

Ο δημοκρατικός Άμπιο Σίρες κάλεσε τότε τον Μάικ Πομπέο να άρει το εμπάργκο όπλων σε βάρος της Κύπρου, πράγμα που τέθηκε για πρώτη φορά, αναφερόμενος στην τουρκική απειλή από τα κατοχικά στρατεύματα και εποίκους και ζήτησε επίσης να μην παραδοθούν βομβαρδιστικά αεροσκάφη F-35 στην Τουρκία.

Ο βουλευτής Μπραντ Σέρμαν, δίχως να επικαλεστεί καθόλου το επιχείρημα των S-400, τόνισε με τη σειρά του:

«Δεν είναι ένα όπλο για να χρησιμοποιηθεί εναντίον τρομοκρατών. Είναι όπλο για να χρησιμοποιηθεί εναντίον της Ελλάδας».

Ο ρεπουμπλικανός Ντάνα Ρορμπάχερ ζήτησε να προστατευτούν και οι Κούρδοι, με το επιχείρημα ότι «ο Ερντογάν δεν είναι φίλος μας, αλλά μετατρέπεται σε εχθρό μας».

«Νομίζω δεν είναι θέμα αν, αλλά πότε θα αλλάξουμε τη στρατηγική μας» έναντι της Τουρκίας, είπε ο δημοκρατικός Σκοτ Πέρι, ενώ ο Κρις Σμιθ εξέφρασε την ελπίδα «η Τουρκία του Ερντογάν» να συμπεριληφθεί στον κατάλογο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με τις χώρες «ιδιαίτερης ανησυχίας», εξ αιτίας «όσων έχει κάνει επί πολλά χρόνια σε βάρος των Ορθοδόξων και πολλών άλλων».

Αυτά ένα χρόνο πριν. Από τότε, εκ των αποτελεσμάτων, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι…

Και όπως ακούστηκε, η Ελλάδα «παίζει» να μπει συμπαραγωγός στα F-35 με την ΕΛΒΟ.