Στην τελική φάση η προαναθεωρητική διαδικασία για την αλλαγή του Συντάγματος

Στην τελική ευθεία μπαίνει στη Βουλή η κορυφαία κοινοβουλευτική διαδικασία για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, καθώς στις 10 το πρωί σήμερα, Τρίτη 12 Φεβρουαρίου, ανοίγει η αυλαία για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης, με διήμερη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής η οποία θα κλείσει με ονομαστική ψηφοφορία.

Η ίδια διαδικασία θα επαναληφθεί έπειτα από έναν μήνα και στην ψηφοφορία που θα επαναληφθεί τότε, θα κριθεί πόσες και ποιες διατάξεις του καταστατικού χάρτη της Ελληνικής Δημοκρατίας θα παραπεμφθούν για αλλαγή από την επόμενη Βουλή η οποία για το σκοπό αυτό θα αποκαλείται Αναθεωρητική.

Όσες διατάξεις λάβουν αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών θα μπορούν στην επόμενη Βουλή να αναθεωρηθούν με τις ψήφους 151 μελών του Κοινοβουλίου.

Αντιστοίχως, όσες διατάξεις συγκεντρώσουν στην ψηφοφορία του επόμενου μήνα 151 ψήφους και πάνω αλλά λιγότερες από 180 ψήφους, για να αναθεωρηθούν στην επόμενη Βουλή θα απαιτείται να περάσουν τον πήχη των 180.

Εννοείται ότι οι προτάσεις για αναθεώρηση που δεν θα συγκεντρώσουν 151 ψήφους, απορρίπτονται και τα άρθρα που αφορούν δεν μπορούν να αλλάξουν.

Κοινός τόπος ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ σε επτά σημεία

Από τις συζητήσεις που έγιναν στην Επιτροπή Αναθεώρησης, η οποία ολοκλήρωσε το έργο της μετά από 18 συνεδριάσεις σε διάστημα 2,5 μηνών, τα δύο μεγάλα κόμματα, έστω και με διαφορετικό σκεπτικό, βρήκαν κοινό τόπο σε έξι σημεία, με το ΣΥΡΙΖΑ να υπερψηφίζει δύο προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης και εκείνη με τη σειρά της να δίνει τη θετική της ψήφο σε πέντε δικές του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε τις προτάσεις της ΝΔ που αφορούν:

1) Το άρθρο 68 για τις Εξεταστικές Επιτροπές και δίνει το δικαίωμα και στην κοινοβουλευτική μειοψηφία να μπορεί να τις συγκροτεί. (Υπερψηφίστηκε και από ΔΗΣΥ).

2) Το άρθρο 96 που εξομοιώνει τα στρατιωτικά δικαστήρια με τα τακτικά. (Δεν υπερψηφίστηκε μόνο από Ένωση Κεντρώων).

Η ΝΔ από την πλευρά της έδωσε τη θετική της ψήφο στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ:

1) Στο άρθρο 32, για την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρόωρη διάλυση της Βουλής, το οποίο υπερψήφισε μόνο η ΝΔ.

Για το συγκεκριμένο άρθρο, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ συμφωνούν ότι πρέπει να αποσυνδεθεί από τη διάλυση της Βουλής και τις πρόωρες εκλογές, ωστόσο διαφωνούν ως προς την διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει διαδοχικές κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες σε διάστημα 6 μηνών και αν δεν καρποφορήσουν να γίνεται άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τον λαό.

Η ΝΔ προτείνει τρεις διαδοχικές κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες, με την τελευταία -αν δεν καρποφορήσει ούτε η πρώτη με 200 ψήφους ούτε η δεύτερη με 180- να μπορεί να εκλέγεται από 151 βουλευτές.

2) Στο άρθρο 54 που προβλέπει εκλογή μέχρι πέντε βουλευτές από τους απόδημους Έλληνες.

3) Στο άρθρο 86 περί ευθύνης υπουργών που καταργεί την αποσβεστική προθεσμία για την άσκηση δίωξης κατά υπουργών. (Δεν υπερψηφίστηκε από Ένωση Κεντρώων.)

4) Στο άρθρο 62 για την βουλευτική ασυλία που περιορίζεται μόνο για αδικήματα που σχετίζονται άμεσα με την άσκηση των βουλευτικών καθηκόντων του. (Την υπερψήφισαν και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην Ένωσης Κεντρώων και του ανεξάρτητου βουλευτή Κώστα Κατσίκη).

5) Στο άρθρο 101Α για τις Ανεξάρτητες Αρχές και τον τρόπο εκλογής των διοικήσεων τους. (Δεν υπερψηφίστηκε από ΔΗΣΥ ενώ ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς δήλωσε «παρών»).

Σημειώνεται ότι το ΚΚΕ επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί για όλες τις συνταγματικές προτάσεις στην Ολομέλεια της Βουλής, ενώ η Χρυσή Αυγή τις καταψήφισε όλες.

Διαφωνίες ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ

Επίμαχα, πάντως, σημεία στα οποία δεν φάνηκε καμία συναινετική διάθεση και από τις δύο πλευρές για συνταγματικές αλλαγές, αφορούν μεταξύ άλλων την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, στην οποία αντιδρά ο ΣΥΡΙΖΑ, και την καθιέρωση της απλής αναλογικής στις εθνικές και αυτοδιοικητικές εκλογές καθώς και στην συνταγματική κατοχύρωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.

Οι διαφωνίες του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις αλλαγές που προτείνει η ΝΔ αφορούν μεταξύ άλλων:

1) Στο άρθρο 16 ώστε να δοθεί η δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστήμιων. (Με την πρόταση αυτή συντάχθηκαν στην Επιτροπή Αναθεώρησης ΔΗΣΥ, Ένωση Κεντρώων και ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς).

2) Στο άρθρο 79, όπου προτείνεται η συνταγματική καθιέρωση ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.

3) Στο άρθρο 103 για την οργάνωση της δημόσιας διοίκησης και την αξιολόγηση.

4) Στα άρθρα 88-100 που αφορούν τα θέματα της δικαστικής λειτουργίας και προβλέπουν κατάργηση του δικαιώματος της εκτελεστικής εξουσίας να ορίζει την ηγεσία της Δικαιοσύνης, η οποία θα αποφασίζεται πλέον από Ειδική Επιτροπή της Βουλής.

Από την πλευρά της, η ΝΔ διαφωνεί στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ:

1) Στο άρθρο 3 για ουδετερόθρησκο κράτος. (Υπερψηφίστηκε μόνο από ανεξάρτητο βουλευτή Γιώργο Μαυρωτά).

Να σημειωθεί, ότι η ΔΗΣΥ υπερψήφισε την ερμηνευτική δήλωση ότι ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει καμία δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων και γενικότερα στην απόλαυση του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας.

2) Στο άρθρο 44 που δίνει τη δυνατότητα δημοψηφισμάτων με λαϊκή πρωτοβουλία. (Την υπερψήφισε μόνο ο ανεξάρτητος βουλευτής Κώστας Κατσίκης).

3) Στο άρθρο 54 για την συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής ως πάγιο εκλογικό σύστημα. (Την πρόταση υπερψήφισε μόνο ο ανεξάρτητος βουλευτής Κώστας Κατσίκης).

4) Στο άρθρο 102 για την κατοχύρωση της απλής αναλογικής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και πρόβλεψη για τοπικά δημοψηφίσματα. (Δεν υπερψηφίστηκε από κανένα κόμμα).

5) Για ερμηνευτική δήλωση στο άρθρο 86, σύμφωνα με την οποία στα αδικήματα των υπουργών που διώκονται με ειδική διαδικασία δεν περιλαμβάνονται όσα τελέστηκαν απλώς επ΄ ευκαιρία της άσκησης υπουργικών καθηκόντων. (Υπερψηφίστηκε από ανεξάρτητο βουλευτή Κώστα Κατσίκη ενώ ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Μαυρωτάς δήλωσε «παρών»)

Διαφωνία ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ για την ερμηνεία του άρθρου 110

Έντονη συζήτηση αναμένεται να γίνει για την ερμηνεία του άρθρου 110 ως προς τη δέσμευση της επόμενης αναθεωρητικής Βουλής από την παρούσα προαναθεωρητική.

Η στάση της κυβέρνησης και της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Επιτροπή Αναθεώρησης ήταν σε διαφορετικές κατευθύνσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως είχε τονίσει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών και γενικός εισηγητής του κόμματος Γιώργος Κατρούγκαλος, επιμένει ότι η παρούσα Βουλή δεσμεύει την επόμενη Βουλή και ως προς την κατεύθυνση και ως προς το περιεχόμενο των διατάξεων.

Αντίθετα, η ΝΔ δια του γενικού εισηγητή της, Κώστα Τασούλα, υποστηρίζει ότι η παρούσα Βουλή προτείνει άρθρα και μία γενικότατη κατεύθυνση, που όμως δεν δεσμεύουν ως προς το περιεχόμενο τους την επόμενη αναθεωρητική Βουλή.

Η διαδικασία της συζήτησης

Η συζήτηση για την Αναθεώρηση του Συντάγματος θα είναι διήμερη και θα διεξαχθεί επί του πορίσματος που έχει καταθέσει η Επιτροπή της Βουλής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος.

Την πρώτη μέρα θα διαρκέσει μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα ενώ την επομένη, Τετάρτη 13 Φεβρουαρίου, θα ξεκινήσει στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθεί στις 10 το βράδυ με ψηφοφορίες.

Τόσο η συζήτηση όσο και οι ψηφοφορίες θα είναι επί των προτάσεων που έχουν καταθέσει τα δύο μεγάλα κόμματα, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ καθώς και όσες έχουν τον απαιτούμενο αριθμό των 50 υπογραφών.

Συνολικά η κυβέρνηση έχει προτείνει 24 αλλαγές στον καταστατικό χάρτη της χώρας και η αξιωματική αντιπολίτευση έχει καταθέσει 56 προτάσεις.

Επίσης, έξι συμπληρωματικές προτάσεις με τον απαιτούμενο αριθμό των 50 υπογραφών, έχουν καταθέσει και μεμονωμένοι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑμ οι οποίες υπερψηφίστηκαν στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος και αφορούν:

-Αποσαφήνιση της έννοιας επιείκειας ώστε η Δικαιοσύνη να γίνει πιο εύκαμπτη πιο ανθρώπινη και πιο δίκαια.

-Προσθήκη ώστε στις κατηγορίες απαγόρευσης διακρίσεων, να συμπεριληφθούν ο σεξουαλικός προσανατολισμός και η ταυτότητα φύλου.

-Ειδική διάταξη για την κατοχύρωση της προστασίας των ζώων.

-Υποχρέωση της εκτελεστικής εξουσίας για την προστασία, την ενίσχυση και την ανάπτυξη των νησιωτικών και ορεινών περιοχών.

-Αποσαφήνιση του άρθρου 22 για τους όρους εργασίας, ώστε να προστατεύονται και να κατοχυρώνονται οι εργαζόμενοι.

-Συνταγματική κατοχύρωση της αυτονομίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Σημειώνεται ότι μπορούν επίσης να συζητηθούν στην Ολομέλεια και συμπληρωματικές προτάσεις είτε άλλων κοινοβουλευτικών ομάδων είτε μεμονωμένων βουλευτών εφόσον έχουν τις 50 υπογραφές.

Ήδη, ο πρόεδρος της Μόνιμης Ειδικής Επιτροπής του Ελληνισμού της Διασποράς και βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης, έχει αναφέρει ότι θα καταθέσει πρόταση την οποία συνυπογράφουν 67 βουλευτές για τεχνικού τύπου αλλαγές στο άρθρο 108, για την επαναλειτουργία του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού.