Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας πρότεινε να τεθεί η Μαριούπολη υπό ελληνική «προστασία»

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, προσκάλεσε τη Γερμανία να θέσει υπό την αιγίδα της την πόλη Κραματόρσκ στην περιοχή του Ντονμπάς, στα πλαίσια του προγράμματος ανοικοδόμησης της περιοχής που επλήγη από τον εμφύλιο στη χώρα και την Ελλάδα να αναλάβει τη Μαριούπολη.

Ο Ουκρανός πρόεδρος έκανε αυτές τις δηλώσεις την Κυριακή κατά τη διάρκεια συνάντησης με διπλωματές και στρατιωτικούς στην πόλη Αβντιβκά της περιοχής του Ντονέτσκ.

«Έχουμε ήδη συζητήσει πολλές φορές με τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένα πρόγραμμα δημιουργίας ενός είδους αιγίδας από συγκεκριμένες χώρες σε συγκεκριμένες πόλεις και κωμοπόλεις του Ντονμπάς, όπως η Γερμανία να αναλάβει την ευθύνη για το Κραματόρσκ, η Ελλάδα για τη Μαριούπολη, το Ηνωμένο Βασίλειο για τη Βολνοβάκα και άλλες χώρες να αναλάβουν τις Σεβεροντονέτσκ, Λισικάνσκ, Αβντιβκά», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος σε ομιλία του που μεταδόθηκε από την ουκρανική τηλεόραση.

Την Κυριακή οι Ουκρανοί πρεσβευτές σε διάφορες χώρες του κόσμου συναντήθηκαν στο Ντονμπάς.

Σύμφωνα με τον Ουκρανό Πρόεδρο, οι πρεσβευτές θα κινητοποιηθούν για να συλλέξουν κεφάλαια από όλο τον κόσμο για την ανοικοδόμηση της περιοχής αυτής της ανατολικής Ουκρανίας.

Η πρόταση Ποροσένκο δεν είναι τυχαία. Δίνοντας -κατά κάποιο τρόπο- τη Μαριούπολη στην Ελλάδα επιδιώκει να εγγυηθεί με αυτό τον τρόπο την παραμονή της στο ουκρανικό κράτος και την προστασία της από τη ρωσική επιθετικότητα, αφού η Ελλάδα είναι η ισχυρότερη σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή με ρόλο «παρόχου ασφαλείας» που εκτείνεται έως και τον Εύξεινο Πόντο.

Σε ανύποπτο χρόνο ο Αλέξης Τσίπρας, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Μάιο του 2017, είχε περιγράψει τον νέο αναβαθμισμένο γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας ως μια «πάροχο ασφαλείας και πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Βαλκάνια και την ευρύτερη Παρευξείνια γειτονιά».

Βεβαίως υπάρχει ακόμα ένα «καυτό» θέμα σε εξέλιξη, το αίτημα της Ουκρανικής Εκκλησίας προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο για αναγνώριση του Αυτοκεφάλου της, που έχει προκαλέσει μεγάλη ταραχή στη Μόσχα.

Στον χάρτη βλέπετε σημειωμένη τη θέση της Μαριούπολης. Με κόκκινο χρώμα τα εδάφη που έχουν καταλάβει οι Ρώσοι αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία. Η Μαριούπολη βρίσκεται ακριβώς μια «ανάσα» από τα «σύνορα».

Η Μαριούπολη είναι μια ελληνική πόλη

Η Μαριούπολη είναι πόλη της Ουκρανίας στην περιφέρεια Ντονέτσκ και λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα. Ο πληθυσμός της πλησιάζει τους 500.000 κατοίκους.

Η πόλη απέκτησε το σημερινό της όνομα το 1778, όταν το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων της Κριμαίας αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από την Κριμαία και να εγκατασταθούν στη νοτιοδυτική Ρωσία.

Νωρίτερα στη περιοχή υπήρχε ένα Κοζάκικο οχυρό του 16ου αιώνα, το οποίο ονομαζόταν Κάλμιους.

Στη Μαριούπολη συνεχίζουν και ζουν μέχρι και σήμερα 150.000 Έλληνες.

Στην περιφέρεια της Μαριούπολης υπάρχουν 29 χωριά Ελλήνων, οι οποίοι αυτοαποκαλούνται «Ρουμαίοι» (Ρωμαίοι/Ρωμηοί) και μιλούν τη «ρουμέϊκου γλώσσα», η οποία είναι ελληνική. Δεν συμπίπτει, όμως, με καμιά άλλη ελληνική διάλεκτο και διαφέρει από χωριό σε χωριό.

Είναι οι απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων της Κριμαίας (Ταυρίδας).

Σύμφωνα με τον ιστορικό Βλάση Αγτζίδη, «οι Έλληνες της Ουκρανίας με μητροπολιτικό κέντρο την Κριμαία –την Ταυρική των αρχαίων Ελλήνων και την Περατεία των Βυζαντινών– αποτελούν τον αρχαιότερο λαό που κατοίκησε στα εδάφη αυτά, πολύ πριν από την έλευση των Τατάρων και των σλαβικών φύλων.

»Η αίσθηση της εντοπιότητας αποκτήθηκε εξαιτίας αυτού του χρονικού βάθους και η ιστορική αυτή σχέση επέτρεψε τη δημιουργία μιας ελληνικής αγροτικής ενδοχώρας.

»Ακόμα και οι μετανάστες των επόμενων ιστορικών περιόδων εγκαθίσταντο σε περιβάλλον όπου επικρατούσε η ομογένεια, με αποτέλεσμα και οι νέες εγκαταστάσεις να αποκτούν χαρακτηριστικά κοινοτήτων με ολοκληρωμένη δομή».

«Η ελληνική μητρόπολη της περιοχής», συνεχίζει σε άρθρο του ο Βλάσης Αγτζίδης, «υπήρξε η χερσόνησος της Κριμαίας. Οι πρώτες ελληνικές εγκαταστάσεις (Παντικάπαιον, Νυμφαίον, Θεοδοσία, Χερσόνησος κ.ά.) δημιουργήθηκαν, κυρίως από Ιωνες, στα τέλη του 7ου – αρχές του 6ου π.Χ. αιώνα.

»Η Χερσόνησος θα παραμείνει απρόσβλητη κατά την εποχή των νομαδικών μετακινήσεων που χαρακτήρισαν τον 4ο μ.Χ. αιώνα και θα ενταχθεί στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία έως τον 14ο αιώνα που θα καταληφθεί από τους Τατάρους και θα ενταχθεί στο τουρκικό Χανάτο της Κριμαίας (Qrm Yurtu), που ήταν υποτελές στους Οθωμανούς.

»Τα νότια εδάφη της Κριμαίας θα ενσωματωθούν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

»Το τελευταίο ελεύθερο ελληνικό έδαφος που υποτάχθηκε υπήρξε το Πριγκιπάτο των Θεοδώρων που ιδρύθηκε το 1204 από απογόνους του Θεόδωρου Γαβρά και συνυπήρχε για πολύ καιρό με το ταταρικό Χανάτο.

»Τον Δεκέμβριο του 1475 το Φρούριο των Θεοδώρων, που βρισκόταν επί του όρους Μαγκούπ (30 χιλιόμετρα από τη Σεβαστούπολη και 15 από τη Χερσώνα), θα πέσει στα χέρια των Οθωμανών παρά τη γενναία άμυνα του Αλέξανδρου Γαβρά, έπειτα από εξάμηνη πολιορκία.

»Ο τουρκικός ζυγός (ταταρικός και οθωμανικός) θα πάψει μόλις το 1783, όταν η χερσόνησος θα καταληφθεί από τους Ρώσους.

»Λίγο πριν όμως, το καλοκαίρι του 1778, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είχε μεταναστεύσει προς τα ρωσοκρατούμενα εδάφη, βόρεια της Αζοφικής Θάλασσας.

»Εκεί θα ιδρύσει μια νέα πόλη, στην οποία θα δώσει το όνομα της Παναγίας: Μαριούπολη.

»Από εκεί και πέρα η ελληνική μητρόπολη της Ουκρανίας θα έχει μεταφερθεί στην περιοχή της Μαριούπολης με τα 23 ελληνικά χωριά.

»Με τα διατάγματα της Αικατερίνης Β΄ του 1779 και του 1790, η περιφέρεια της Αζοφικής με πρωτεύουσα τη Μαριούπολη απέκτησε το καθεστώς της αυτόνομης διοικητικής περιοχής (ουέζντ).

»Μετά το 1778 ένα μικρό μέρος θα παλιννοστήσει στην Κριμαία, της οποίας ο ελληνικός πληθυσμός θα ενισχυθεί από πρόσφυγες από την Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου λόγω των «Ορλωφικών» (1770), ενώ από τον μικρασιατικό Πόντο θα καταφθάνουν μετανάστες και πρόσφυγες έως και το 1918».

150.000 άτομα ο σημερινός ελληνικός πληθυσμός

Με την έναρξη της περεστρόικας άρχισε και η προσπάθεια εθνικής αναγέννησης του πολυπληθούς ελληνισμού της Ουκρανίας.

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, οι Έλληνες –ρωσόφωνοι πλέον– ανέρχονταν σε 93.000.

Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι ο πραγματικός τους αριθμός φτάνει τα 150.000 άτομα, εφόσον πολλοί δεν δήλωσαν την πραγματική τους εθνική ταυτότητα εξαιτίας του κληρονομημένου φόβου και της μετασοβιετικής εθνικής ανασφάλειας.

Οι ελληνικές κοινότητες είναι διάσπαρτες σε όλη την έκταση της χώρας, με κύρια περιοχή συγκέντρωσης την περιφέρεια της Μαριούπολης, όπου τα πρώτα είκοσι χωριά των μεταναστών του 18ου αιώνα έχουν διπλασιαστεί.

Ελληνικές κοινότητες συναντιούνται στην Οδησσό, στα σύνορα με τη Ρουμανία, στο Χάρκοβο βορειοανατολικά και στο Λβοφ (Λβιφ στα ουκρανικά), που θεωρείται και η πατρίδα του ακραίου ουκρανικού εθνικισμού.

Έχουν οργανωθεί σε συλλόγους, οι οποίοι ανέρχονται έως τώρα σε 105 και έχουν δημιουργήσει και το δευτεροβάθμιο όργανό τους υπό την επωνυμία Ομοσπονδία Ελληνικών Συλλόγων της Ουκρανίας. Η ελληνική γλώσσα διδάσκεται σε εκατοντάδες παιδιά, ενώ οι έδρες νεοελληνικών σπουδών της Μαριούπολης, του Κιέβου, της Συμφερούπολης και του Λβοφ έχουν εκπαιδεύσει εκατοντάδες δασκάλους της ελληνικής γλώσσας.