Η Ελλάδα βγαίνει τη Δευτέρα 20 Αυγούστου από το τελευταίο εκ των τριών μνημονίων, ελπίζοντας να επιστρέψει στην κανονικότητα και στις διεθνείς αγορές μετά από την οκτάχρονη κρίση, η οποία συρρίκνωσε την οικονομία της κατά 25% και την υποχρέωσε να εφαρμόσει επώδυνα μέτρα λιτότητας.
Οι τόνοι της κυβέρνησης παραμένουν χαμηλοί και τη Δευτέρα που ολοκληρώνεται το τρίτο μνημόνιο, αυτό που συμφώνησε η παρούσα κυβέρνηση, δεν αναμένονται πανηγυρισμοί.
Εν μέρη, εξαιτίας και της τραγωδίας από τις φονικές πυρκαγιές στην ανατολική Αττική.
Μετά τη λήξη του προγράμματος, η Ελλάδα μπαίνει σε αχαρτογράφητα ύδατα, υποστηρίζουν ορισμένοι ειδικοί, ενώ σε πρόσφατο άρθρο του το περιοδικό Economist εκτίμησε ότι θα ήταν ωραία να νομίζει κανείς ότι οι περιπέτειες της Ελλάδας θα έχουν παρόμοια κατάληξη με αυτή του Οδυσσέα, επικαλούμενο τις δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού, Γιώργου Παπανδρέου, από το Καστελόριζο, το 2010.
Την ίδια ώρα, ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί, χαρακτήρισε «ιστορική μέρα» το τέλος του μνημονίου τόσο για την Ελλάδα όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Η Ελλάδα ξαναβρίσκει τη θέση της στην Ευρωζώνη και μεγαλύτερη αυτονομία στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής», αναφέρει, επισημαίνοντας πως «αυτό δεν σημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση εγκαταλείπει την Ελλάδα», επεσήμανε
Την αισιοδοξία του για το μέλλον της ελληνικής οικονομίας εξέφρασε και ο πρόεδρος του Eurogroup, Μάριο Σεντένο, αναφέροντας ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μία νέα φάση, κατά την οποία η κυβέρνηση «θα έχει μεγαλύτερο περιθώριο να προσαρμόζει τις πολιτικές της στις προτιμήσεις του ελληνικού λαού», δίνοντας παράλληλα την ευκαιρία στη χώρα «να επικεντρωθεί πολύ περισσότερο σε άλλα ζητήματα πολιτικής».
Ωστόσο, επέστησε την προσοχή στην αποφυγή λαθών του παρελθόντος.
«Πρόκειται για μια νέα φάση, στην οποία θα είναι σημαντικό να αποφευχθεί η επανάληψη λαθών του παρελθόντος και να αξιολογούνται διεξοδικά όλες οι εναλλακτικές λύσεις πριν από την εφαρμογή τους», δήλωσε.
Η Ελλάδα μέχρι το 2022 εισέρχεται σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, η οποία είναι σχεδιασμένη να διευκολύνει την εξομάλυνση και να στηρίζει την ολοκλήρωση, την υλοποίηση και τη συνέχεια των μεταρρυθμίσεων που οι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί να εφαρμόσουν βάσει του τρέχοντος προγράμματος στήριξης της σταθερότητας.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, επιτρέπει, επίσης, τη στενή παρακολούθηση της οικονομικής κατάστασης και της εξέλιξης της οικονομίας της Ελλάδας μετά τη λήξη του προγράμματος.
Τέλος, θα καταστήσει ευκολότερο τον εντοπισμό των κινδύνων όταν προκύπτουν και θα διευκολύνει τη λήψη των κατάλληλων μέτρων παρακολούθησης για την ολοκλήρωση, τη συνέχεια και την υλοποίηση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων σε όλους τους τομείς πολιτικής που καλύπτονται από το πρόγραμμα του ESM.
Το χρονικό των μνημονίων
2010
Η ανακοίνωση της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης έγινε στις 23 Απριλίου από τον Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος βρισκόταν στο Καστελόριζο.
Η Ελλάδα προχώρησε σε υπογραφή μνημονίου με το ΔΝΤ και την ΕΕ, για τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός στήριξης και τα μέτρα ανακοινώθηκαν στις 2 Μαΐου.
Τα ευρωπαϊκά κεφάλαια για το 1ο πρόγραμμα στήριξης προήλθαν απευθείας από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, καθώς δεν υπήρχε κάποιος μηχανισμός στήριξης χωρών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
2012
Το 2ο Μνημόνιο συζητήθηκε στη Βουλή στις 12 Φεβρουαρίου 2012, επί κυβέρνησης Λουκά Παπαδήμου,(«Έγκριση των Σχεδίων Συμβάσεων Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης μεταξύ του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ΕΤΧΣ, της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας της Ελλάδος, του Σχεδίου του Μνημονίου Συνεννόησης μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδος και άλλες επείγουσες διατάξεις για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τη διάσωση της εθνικής οικονομίας») και ψηφίστηκε τις πρώτες πρωινές ώρες της 13ης Φεβρουαρίου.
Τα κεφάλαια εκταμιεύτηκαν από το ΕΤΧΣ, ο οποίος δημιουργήθηκε τον Ιούνιο του 2010 ως προσωρινός μηχανισμός επίλυσης κρίσεων.
2015
Το 3ο μνημόνιο ψηφίστηκε στις 14 Αυγούστου από 222 βουλευτές, έχοντας μεσολαβήσει, τα Capital Controls και το δημοψήφισμα για υπογραφή ή όχι συμφωνίας με τους Ευρωπαίους εταίρους, το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα την καταψήφιση της συμφωνίας-μνημονίου με ποσοστό 61,31%.
Η κυβέρνηση, παρά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, συνέχισε τις συζητήσεις για ένα νέο μνημόνιο, που κατέληξαν τελικά σε συμφωνία στις 13 Ιουλίου.
Τα κεφάλαια για το 3ο μνημόνιο προήλθαν από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕSM), ο οποίος αντικατέστησε το ΕΤΧΣ.