Κοτζιάς: Η Ελλάδα δεν επιστρέφει καμία «τσάμικη» περιουσία – Αυτές δημεύτηκαν με δικαστικές αποφάσεις λόγω δοσιλογισμού

Στην άρση του εμπολέμου με την Αλβανία αναφέρθηκε ο Νίκος Κοτζιάς την Τρίτη σε ραδιοφωνική του συνέντευξη «Στο Κόκκινο» και εξήγησε τι ακριβώς σημαίνει αυτό το «εμπόλεμο», πώς προέκυψε, αναφέρθηκε στην ομόφωνη απόφαση της κυβέρνησης Παπανδρέου το 1987 για άρση αυτού του εμπολέμου και διευκρίνισε ποιες αλβανικές περιουσίες επιστρέφονται στο αλβανικό κράτος.

Ο Νίκος Κοτζιάς για μια ακόμη φορά επανέλαβε ότι καμία «τσάμικη» περιουσία δεν επιστρέφεται, αφού αυτές κατασχέθηκαν από την ελληνική δικαιοσύνη μετά το τέλος του πολέμου ως περιουσίες δοσίλογων.

«Όταν κατέκτησε η Ιταλία την Αλβανία, έκανε την Αλβανία κομμάτι της ιταλικής μοναρχίας.

»Ήταν η λεγόμενη ιταλοαλβανική μοναρχία, στην Αλβανία λεγόταν έτσι όχι στην Ιταλία.

»Αυτή η μοναρχία κήρυξε -η Ιταλία, και κατά προέκταση η Αλβανία- τον πόλεμο στην Ελλάδα.

»Μόλις κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα η ιταλική μοναρχία μέσω Αλβανίας, η Ελλάδα πέρασε στη μεσεγγύηση την ιδιοκτησία του αλβανικού κράτους και Αλβανών πολιτών ακόμη και ομογενών, πρέπει να είναι λιγότερο από δύο εκατοντάδες ακίνητα.

»Αυτή η μεσεγγύηση είναι μια αφομοίωση, μια προσχώρηση προς την επίβλεψη του κράτους ξένης ιδιοκτησίας, υπό την εγγύησή του, για όσο διάστημα ισχύει ο πόλεμος.

»Κανονικά, μετά έπρεπε να υπάρξει μια συνθήκη ειρήνης, με την οποία να επιστρεφόταν αυτή η μεσεγγύηση.

»Ο Ψυχρός Πόλεμος δεν το επέτρεψε.

»Υπήρξαν οι συμφωνίες φιλίας της Ελλάδας με την Αλβανία, υπήρξε η συναίνεση των ελληνικών Κυβερνήσεων να ενταχθεί η Αλβανία στο ΝΑΤΟ άνευ όρων και προϋποθέσεων -αυτοί όλοι που μας φωνάζουν σήμερα- και υπήρξε και μια απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου επί Ανδρέα Παπανδρέου στη δεκαετία του ’80 ότι δεν συνεχίζει ο πόλεμος.

»Δυστυχώς, με σειρά ενεργειών της η Ελλάδα επέμενε από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 ότι συνεχίζεται το εμπόλεμο.

»Η Κυβέρνηση αυτή θέλει να το καταργήσει, πρέπει να τελειώνουμε.

»Θέλω να κάνω μια διευκρίνιση με αυτό το εμπόλεμο, γιατί είναι αστείο πράγμα.

»Με μια χώρα που έχουμε τις σχέσεις που έχουμε, που είμαστε μαζί στο ΝΑΤΟ και ούτω καθεξής, να είμαστε σε εμπόλεμο.

»Θέλω όμως να διευκρινίσω το εξής: οι μεσεγγυήσεις αποτελούν ιδιοκτησίες των Αλβανών που πέρασαν υπό την επίβλεψη του ελληνικού κράτους εξ αιτίας του πολέμου, πριν ξεκινήσει ο πόλεμος, την ημέρα που ξεκίνησε.

»Είναι εντελώς άλλο πράγμα από τις «τσαμικές» περιουσίες.

»Οι «τσαμικές» περιουσίες κατασχέθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο στο τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και έχουν δικαστικές αποφάσεις, νομιμότητα δηλαδή προς αυτό.

»Η επιστροφή των «μεσεγγυημένων» ιδιοκτησιών, δεν έχει καμία, μα απολύτως καμία σχέση με τις δικαστικές αποφάσεις για την κατάσχεση «τσαμικής» περιουσίας από τους συνεργάτες του κατακτητή, όπως έγινε σε όλη την Ευρώπη σε βάρος των συνεργατών του κατακτητή».

Ποιο σαφής απάντηση δεν θα μπορούσε να υπάρξει.

Αύγουστος 1987: Απόφαση για άρση του εμπολέμου

Στις 28 Αυγούστου 1987, το υπουργικό Συμβούλιο της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ αποφάσισε ομόφωνα την άρση της εμπόλεμης κατάστασης με την Αλβανία, όπως εισηγήθηκε ο τότε υπουργός Εξωτερικών (και τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας) Κάρολος Παπούλιας, ο οποίος εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

«Η Κυβέρνηση αποφαίνεται και δηλώνει ότι ο χαρακτήρας της Αλβανίας σαν εχθρικού κράτους έχει πάψει να υφίσταται.

»Η Ελληνική Κυβέρνηση είναι πεπεισμένη ότι η δήλωσή της αυτή αποτελεί την αφετηρία για την ρύθμιση των ζητημάτων που είναι ακόμη εκκρεμή ανάμεσα στις δύο χώρες.

»Ήδη, οι αρμόδιες Ελληνικές υπηρεσίες μελετούν προσεκτικά τον προσφορότερο τρόπο για την νομική ρύθμιση των εκκρεμοτήτων αυτών.

»Ο τερματισμός της προηγούμενης κατάστασης θα συμβάλλει στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων των δύο φίλων χωρών και την διεύρυνση της μεταξύ τους συνεργασίας.

»Ειδικότερα θα είναι προς όφελος της Ελληνικής μειονότητας, για την οποία το ενδιαφέρον της Ελληνικής Κυβέρνησης ήταν και θα παραμείνει αμέριστο και η οποία, καλλιεργώντας τις παραδόσεις και την εθνική της ταυτότητα, θα αποτελεί μια σταθερή γέφυρα φιλίας ανάμεσα στους Έλληνες και τον Αλβανικό λαό».

Ποτέ δεν συζήτησε «τσάμικο» ο Κοτζιάς

Για την Ελλάδα «τσάμικο ζήτημα» δεν υφίσταται. Για τους Αλβανούς εθνικιστές όμως υπάρχει και σύμφωνα με αντιπολιτευόμενα αλβανικά ΜΜΕ, ο Νίκος Κοτζιάς επέβαλλε την ελληνική θέση να μην συμπεριληφθεί στη συμφωνία επίλυσης των εκκρεμών ζητημάτων μεταξύ Αθήνας και Τιράνων.

Σύμφωνα με είδηση που δημοσίευσε η ιστοσελίδα του αλβανικού τηλεοπτικού σταθμού Report tv, με τίτλο: «Σκάνδαλο: Ο ΥΠΕΞ Μπουσάτι χαρίζει τη “Τσαμουριά” στην Ελλάδα. Τα ελληνικά ΜΜΕ: Το “τσάμικο ζήτημα” δεν έχει συμπεριληφθεί στη συμφωνία», η ιστοσελίδα μεταδίδει ότι στη συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών δεν έχει συμπεριληφθεί το «τσάμικο ζήτημα».

Αυτό αποδεικνύει, σύμφωνα με την ίδια αλβανική ιστοσελίδα, την αποτυχία του Αλβανού ΥΠΕΞ Ντιτμίρ Μπουσάτι να συμπεριλάβει το «τσάμικο ζήτημα» στη συμφωνία.

Το Report tv αναφέρει ότι προέβλεψε τη στάση της Ελλάδας λίγους μήνες πριν, τότε που ο ο ΥΠΕΞ της Ελλάδος, Νίκος Κοτζιάς, κατά την επίσκεψή του στα Τίρανα, προειδοποίησε τον ΥΠΕΞ Μπουσάτι λέγοντας του χαρακτηριστικά «εάν μου αναφέρεις την Τσαμουριά, αποχωρώ από το τραπέζι».

Τι είναι το «τσάμικο ζήτημα»

Μετά την ιταλική κατοχή της Αλβανίας το 1939, οι μουσουλμάνοι Τσάμηδες χρησιμοποιήθηκαν ως όργανο προπαγάνδας από τους Ιταλούς για να δικαιολογήσουν την εισβολή στην Ελλάδα.

Κατά τη διάρκεια της κατοχής (1941-1944), η πλειοψηφία συντάχθηκε με τις δυνάμεις του άξονα με αλυτρωτικούς σκοπούς, για τη δημιουργία της «Μεγάλης Αλβανίας».

Ως απόρροια των ακροτήτων που διαπράχθηκαν από Τσάμηδες εκείνο το διάστημα (1941-1943) σε συνεργασία με τις κατοχικές αρχές, ο τοπικός χριστιανικός πληθυσμός είτε μεταναστεύει, είτε αντιστέκεται με τη δημιουργία μικρών αντιστασιακών ομάδων, ή εντάσσεται στο ΕΑΜ και στον ΕΔΕΣ.

Προς το τέλος του πολέμου ένας πολύ περιορισμένος αριθμός πρώην δοσίλογων Τσάμηδων εντάσσεται στον ΕΛΑΣ.

Στις 17-18 Αυγούστου του 1944 διεξήχθη η μάχη της Μενίνας που ήταν η σημαντικότερη που δόθηκε από τις αντιστασιακές δυνάμεις κατά των Γερμανών κατακτητών στην Ήπειρο.

Εκεί οι ενωμένες δυνάμεις του ΕΔΕΣ νίκησαν τους Γερμανούς. Ανάμεσα στα θύματα καταμετρούνται και 86 νεκροί και αρκετοί αιχμάλωτοι ανάμεσα στους οποίους και 9 Τσάμηδες.

Μετά το τέλος του πολέμου, ολόκληρος ο πληθυσμός των μουσουλμάνων Τσάμηδων διέφυγε στην Αλβανία, λόγω της δοσιλογικής δραστηριότητας με αμφότερες τις ιταλικές και γερμανικές κατοχικές Αρχές.

Οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στην Αλβανία και μικρότερος αριθμός στην Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το σταλινικού τύπου καθεστώς της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβανίας τους παραχώρησε σπίτια με σκοπό να διασπάσει τη συμπαγή παρουσία σε περιοχές που διαβιούσαν ελληνικοί πληθυσμοί (Βόρεια Ήπειρος).

Παράλληλα, περίπου 8.000 Έλληνες που ζούσαν στην Αλβανία, υπό καθεστώς πιέσεων, διέφυγαν στην Ελλάδα εκείνη την περίοδο (1945-1946).

Στην Ελλάδα, από τους περίπου 20.000 Τσάμηδες που υπήρχαν προπολεμικά στην Θεσπρωτία, σύμφωνα με την απογραφή του 1951 είχαν παραμείνει μόνο 127.

Στις 23 Μαΐου 1945 το Ειδικό Δικαστήριο Δοσιλόγων Ιωαννίνων καταδίκασε ερήμην ομαδικά 1.930 Τσάμηδες, κλείνοντας οριστικά τον δρόμο του επαναπατρισμού τους.

Για την Ελλάδα δεν υφίσταται «τσάμικο» ζήτημα.