Το ΔΝΤ ετοιμάζει… βαλίτσες – Οι δύο “καθαρές έξοδοι” του Αυγούστου

Από δύο “καθαρές εξόδους” αναμένεται να χαρακτηριστεί το καλοκαίρι του 2018, όπως διαφαίνεται από τους συσχετισμούς δυνάμεων στις τάξεις των δανειστών στο παρά πέντε της ολοκλήρωσης του ελληνικού προγράμματος.

Την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα των Ποσειδωνίων υπογράμμιζε πως η Ελλάδα “στέκεται ξανά στα πόδια της χωρίς δεκανίκια, χωρίς προληπτικές γραμμές πίστωσης”, αφήνοντας αιχμές για το ΔΝΤ και κατά πόσο τελικά θα ενεργοποιήσει το πρόγραμμά του λίγες μέρες πριν τη λήξη του, στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού το Ταμείο φαίνεται να προετοιμάζει τη δική του “καθαρή έξοδο”.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα το Ταμείο φαίνεται πως δεν προλαβαίνει πλέον να ενεργοποιήσει το σκέλος συμμετοχής του στο πρόγραμμα, παραμένοντας στην καλύτερη περίπτωση σε ρόλο τεχνικού συμβούλου στο πρόγραμμα μέχρι τη λήξη του τον προσεχή Αύγουστο.

Με τον τρόπο αυτό, επί της ουσίας ανοίγει ο δρόμος για την κυβέρνηση για να ξαναδει τα μέτρα του 2019 και 2020, μέτρα και αντίμετρα τα οποία είχαν συμφωνηθεί μονάχα κατόπιν της αδιάλλακτης στάσης του Ταμείου λόγω των υπεραπαισιόδοξων προβλέψεών του για την επέκταση της ελληνικής οικονομίας και τα οποία είχαν προκαλέσει αντιδράσεις ακόμα και στις τάξεις των δανειστών (Κομισιόν).

“Είναι πιο πιθανό να φύγει αυτή τη στιγμή το ΔΝΤ, αλλά όχι σίγουρο” ανέφερε χθες στην Αυγή υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος, καθώς οι συζητήσεις που διεξήχθησαν το Σάββατο δεν οδήγησαν σε συμφωνία αν και ΔΝΤ και Γερμανία έκαναν κάποια πρόοδο στο να μειωθούν οι διαφορές ως προς το πόση ελάφρυνση χρέους θα χρειαστεί η Ελλάδα.

“Δεν υπάρχει καμιά ανησυχία για εμπλοκή στις συζητήσεις για το ελληνικό χρέος και μια πιθανή μη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα δεν θα επηρεάσει, σε καμιά περίπτωση, την αξιοπιστία της εξόδου της χώρας από την κρίση τον Αύγουστο” τόνισε ο υπουργός Επικρατείας και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος, δίνοντας το στίγμα της κυβερνητικής στρατηγικής για την έξοδο από το ελληνικό πρόγραμμα.

Ωστόσο, είναι δεδομένο πως ο χρόνος τελειώνει για την ενεργοποίηση του προγράμματος. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η επόμενη συνάντηση με θέμα το ελληνικό χρέος και τις επιμηκύνσεις των ωριμάνσεων έχει κανονιστεί για την ερχόμενη Πέμπτη και αναμένεται να λάβει χώρα στο Παρίσι, ενώ την ίδια ώρα θα πραγματοποιείται και η συνεδρίαση του EWG.

Στην περίπτωση που και αυτή η συνάντηση δεν καταλήξει με κάποιο τρόπο σε συμφωνία μεταξύ ΔΝΤ και Βερολίνου για το χρέος της Ελλάδας, τότε το Ταμείο θα παραμείνει μονάχα ως τεχνικός σύμβουλος.

Σε ερώτηση αν υπάρχει ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση για το γεγονός ότι δεν υπήρξε κάποια κατάληξη στο «Washington Group» σχετικά με το ελληνικό χρέος, ο κ. Τζανακόπουλος απάντησε: «Καθόλου δεν ανησυχούμε. Το αντίθετο θα έλεγα. Κανένας δεν περίμενε ότι -σε αυτό το Ουάσιγκτον γκρουπ ειδικά- θα υπάρξει κάποια κατάληξη στις συζητήσεις. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να σας πω είναι ότι αφενός δεν υπάρχει κανένα ζήτημα που να αφορά την τελική απόφαση για τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, διότι αυτή ρυθμίζεται από την απόφαση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου του 2017, σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να υπάρξει μια τέτοια αλλαγή στο προφίλ του ελληνικού χρέους, ώστε οι μεσοπρόθεσμες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας να μην υπερβαίνουν το 15%. Επομένως, αυτό που πρέπει να γίνει είναι ορισμένες μαθηματικές πράξεις στη βάση των προβλέψεων για την ανάπτυξη που κάνουν ο ESM και οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί θεσμοί».

«Το αν θα συμμετέχει ή δεν θα συμμετέχει το ΔΝΤ είναι ένα δικό του θέμα» πρόσθεσε ο κ. Τζανακόπουλος και συνέχισε: «Νομίζω ότι δεν θα επηρεάσει σε καμία περίπτωση την αξιοπιστία της εξόδου της χώρας από το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Δεν τίθεται και κανένα θέμα ως προς τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους, η οποία όλοι συμφωνούν -ακούσατε και τη σχετική δήλωση του κ. Σεντένο- ότι θα πρέπει να είναι τέτοια που θα μπορεί να πείσει τις αγορές και άρα να οδηγήσει τη χώρα μας στο να ανακτήσει την αυτοδύναμη πρόσβαση της στην αγορά χρήματος. Αν το ΔΝΤ θελήσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα αυτό θα είναι μια δική του απόφαση. Ωστόσο, δεν θεωρώ αρνητική εξέλιξη μια πιθανότητα μη συμμετοχής».

Έξοδο του Ταμείου “βλέπει” ο Ψαλιδόπουλος

Κάθε άλλο παρά τυχαία δεν πρέπει να θεωρείται εξάλλου και η προχθεσινή παρέμβαση του Έλληνα εκπροσώπου στο ΔΝΤ, Μιχάλη Ψαλιδόπουλου, ο οποίος εκτίμησε πως το Ταμείο θα παραμείνει σε ρόλο τενχικού συμβούλου, δεδομένου ότι τα χρονικά περιθώρια έχουν στενέψει και οι διαφορές για το χρέος ανάμεσα στο διεθνή οργανισμό και τη Γερμανία παραμένουν.

Η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους που θα περιλαμβάνεται στην επόμενη έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι πιο ευέλικτη σε σχέση με μια ανάλυση για το χρέος από την οποία θα εξαρτιόταν η χρηματοδοτική συμμετοχή του Ταμείου. Μάλιστα ο κ. Ψαλιδόπουλος εκτιμά πως η βελτίωση των προβλέψεων του ΔΝΤ για τα μακροοικονομικά μεγέθη της Ελλάδας σε συνδυασμό με την ανακοίνωση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους από τους Ευρωπαίους θα οδηγήσει το Ταμείο στο να χαρακτηρίσει βιώσιμο το χρέος σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.

Ως εκ τούτου, το βασικό ζήτημα είναι να υπάρχει μία αξιόπιστη λύση για το χρέος που θα δώσει και τον απαραίτητο “σινιάλο” για “καθαρό διάδρομο” της Ελλάδας στις αγορές χρήματος για τα επόμενα χρόνια.

Όπως τόνισε και χθες στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός, “είμαι αισιόδιξος ότι η λύση θα βρεθεί και η αξιοπιστία της δε θα κριθεί από την ενεργοποίηση του προγράμματος του ΔΝΤ ή όχι, για τον ελάχιστο χρόνο που απομένει ως την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος”.

“Παράθυρο” άρσης των μέτρων

Τα δεδομένα αυτά δημιουργούν νέες προοπτικές για το μέλλον των μέτρων για τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1% το 2019 και του αφορολογήτου κατά 1% το 2020, μέτρα τα οποία είχαν υιοθετηθεί – μαζί με αντίστοιχου ύψους θετικά μέτρα – κατόπιν απαίτητης του Ταμείου κατά τη διάρκεια της δεύτερης αξιολόγησης.

Ήδη ορισμένοι υπουργοί της κυβέρνησης έχουν τοποθετηθεί σχετικά το τελευταίο διάστημα, ενώ από το Μέγαρο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο κρατούν χαμηλά τη “μπάλα”, δεδομένου ότι εκτιμάται πως το άνοιγμα ενός τέτοιου ενδεχόμενου κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την έξοδο από το πρόγραμμα και τις αποφάσεις για το χρέος, θα μπορούσε να δημιουργήσει αντιδράσεις και προσκόμματα από τους δανειστές.

Ισχυρές πιέσεις στο Βερολίνο

Οι διαφωνίες μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ συνίστανται στό γεγονός ότι από την πλευρά της Γερμανίας προτείνεται η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των των περιόδων χάριτος των δανείων του δεύτερου προγράμματος, να είναι κοντά στα πέντε χρόνια και ο μηχανισμός ελάφρυνσης να συνδέεται με προαπαιτούμενα.

Το ΔΝΤ από την πλευρά του σημειώνει πως οι περίοδοι χάριτος και οι επιμηκύνσεις πρέπει να αγγίξουν τα 15 χρόνια και χωρίς προαπαιτούμενα, καθώς επίσης να παρατείνεται αυτόματα και επ’ αόριστον εάν απαιτείται, προκειμένου να διασφαλίζεται ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας για την κάλυψη των δανειακών της υποχρεώσεων θα παραμένουν κάτω από το πλαφόν του 15% μέχρι το 2030, κάτω από το 20% μετά το 2030, όπως αυτό έχει ήδη συμφωνηθεί στο Eurogroup του Ιουνίου του 2017.