Λύση πακέτο για χρέος και έξοδο από μνημόνιο τον Ιούνιο – Στον αέρα το ΔΝΤ

Σε «συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο» (staff level agreement) στο Eurogroup της 24ης Μαΐου στοχεύει η κυβέρνηση, ώστε, στη συνέχεια, στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου να υπάρξει η πολιτική απόφαση για την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης.

Αυτό αποκάλυψε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, εξηγώντας πως κάτι παρόμοιο συνέβη και με την γ’ αξιολόγηση: τον Δεκέμβριο 2017 υπήρξε staff level agreement, ενώ στο Eurogroup του Ιανουαρίου εφέτος ελήφθη η πολιτική απόφαση και το «πράσινο φως» στον ESM για να εκταμιεύσει τη δόση των 5,7 δισ. ευρώ με την υλοποίηση όλων των τότε προαπαιτούμενων. Έτσι, στις 21 Ιουνίου η κυβέρνηση αναμένει μια συμφωνία- πακέτο για το κλείσιμο του προγράμματος, το χρέος και το είδος της μεταμνημονιακής παρακολούθησης (post programme surveillance) μετά από τις 21 Αυγούστου. Ενώ, με την υλοποίηση των όποιων «ουρών» έχουν απομείνει από τα 88 προαπαιτούμενα της δ’ αξιολόγησης, ο ESM θα εκταμιεύσει την τελευταία δόση, η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να ανέλθει σε 11,7 δισ. ευρώ. Σημαντικό μέρος από το συνολικό ποσό θα χρησιμοποιηθεί για buffer (απόθεμα).

Οι επικεφαλής των θεσμών αναμένεται να επανέλθουν στην Αθήνα στα μέσα Μαΐου (αντί για τις αρχές του μηνός, όπως αρχικά προγραμματιζόταν) και, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ- ΜΠΕ το εν λόγω κυβερνητικό στέλεχος, οι συζητήσεις (εκτός από τα προαπαιτούμενα) θα αφορούν και στην πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών της χώρας. Αρχικά με τα υπάρχοντα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, αλλά και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο, και στη συνέχεια με τα στοιχεία του α’ τριμήνου 2018 για το ΑΕΠ από την ΕΛΣΤΑΤ (δημοσιοποιούνται στις 4 Ιουνίου). «Αυτή η συζήτηση θα αφορά κυρίως στην αποστολή του ΔΝΤ», προσθέτει με νόημα ο κυβερνητικός παράγοντας.

Τα έως τώρα στοιχεία καταδεικνύουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2017 θα κυμανθεί μεταξύ 3,5% του ΑΕΠ και 4% του ΑΕΠ, σημαντικά υψηλότερο του μνημονιακού στόχου, ο οποίος ήταν 1,75% του ΑΕΠ. Σημειώνεται ότι υπέρβαση είχε υπάρξει και το 2016, με πρωτογενές πλεόνασμα 4,19% του ΑΕΠ έναντι στόχου 0,5% του ΑΕΠ. Και αυτό αποτελεί ένα πρόσθετο «όπλο» στην «κυβερνητική φαρέτρα», προκειμένου να μην απαιτήσει το Ταμείο να εφαρμοστούν κατά ένα έτος νωρίτερα τα μέτρα για το αφορολόγητο.

Ερωτηθείς για τις συζητήσεις σχετικά με τη διευθέτηση του χρέους, ο κυβερνητικός παράγοντας ανέφερε πως αυτές ουσιαστικά άρχισαν στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, με όλες τις πλευρές να επιζητούν να «κατασταλάξουν» στις 21 Ιουνίου. Ο ίδιος χαρακτήρισε κομβικό σημείο και το άτυπο Eurogroup στις 27 Απριλίου στη Σόφια, όπου ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος θα παρουσιάσει το «ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης» για τη μετά μνημόνιο εποχή, το οποίο λαμβάνει σταδιακά την τελική μορφή του σε συνεργασία με τους θεσμούς.

Μεγάλο ερωτηματικό παραμένει ακόμη η στάση του ΔΝΤ και ο ενδεχόμενος ρόλος του στην «επόμενη ημέρα» στην Ελλάδα. Σύμφωνα με ένα πρόσφατο σενάριο που είχε αναπτυχθεί από κυβερνητικά στελέχη, ο ρόλος αυτός πιθανώς να συνδέεται και με τη συμφωνία για τη διευθέτηση του χρέους, με ανοικτή να είναι η πιθανότητα εξαγοράς από τον ESM του μεγαλύτερου μέρους των οφειλών της χώρας προς το Ταμείο, συνολικού ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, θα παραμείνει ένα πολύ μικρό μέρος της οφειλής προς το ΔΝΤ, προκειμένου αυτό να μπορεί να έχει ένα είδος «μόχλευσης» (leverage) μετά το μνημόνιο.

Οι Ευρωπαίοι δείχνουν στο ΔΝΤ την πόρτα της εξόδου από την Ελλάδα

Την άποψη ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ είναι δικό του θέμα και ότι θα πρέπει να αποφασίσει τι θέλει εκφράζουν ευρωπαϊκές πηγές, παραπέμποντας στη θέση πολλών Ευρωπαίων ότι η Ευρώπη «μπορεί και μόνη» της. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ παρουσίασε χθες στο Washington Group τη θέση και τις προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση του προγράμματος με την Ελλάδα.

Σύμφωνα με πηγές του Ταμείου, ο Πολ Τόμσεν -και όχι η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ- ήταν αυτός που συμμετείχε στη χθεσινή συνάντηση (Washington Group) με τους ιθύνοντες των ευρωπαϊκών θεσμών (Μοσκοβισί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Κερέ από την ΕΚΤ και Ρέγκλινγκ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας), τον επικεφαλής του Eurogroup, Μάριο Σεντένο και τους τέσσερις υπουργούς Οικονομικών της Γερμανίας (Σολτς), της Γαλλίας (Λε Μερ), της Ιταλίας (Πάντοαν) και της Ισπανίας (Εσκολάνο), όπου τέθηκε το ζήτημα του ελληνικού χρέους.

Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγή της Ευρωζώνης, η συνάντηση που διήρκησε σχεδόν μία ώρα, έγινε σε καλό κλίμα, ωστόσο τα ζητήματα παραμένουν αρκετά «περίπλοκα».

Επιπλέον, καλά πληροφορημένες πηγές σημείωναν ότι οι προσπάθειες όλων των πλευρών κινούνται προς την κατεύθυνση της επίτευξης συμφωνίας με το ΔΝΤ προκειμένου να σταλεί ένα ακόμα θετικό μήνυμα στο δρόμο για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.

Ωστόσο, διευκρίνιζαν ότι το ελληνικό πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί σε κάθε περίπτωση στην ώρα του, καθώς η απόφαση για τη συμμετοχή του ή όχι ανήκει στο ίδιο το Ταμείο και δεν επηρεάζει τις δρομολογημένες εξελίξεις.

Έχοντας ήδη προειδοποιήσει χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Ουάσινγκτον ότι τα χρονικά περιθώρια «στενεύουν» καθώς το ΔΝΤ πρέπει να πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία αξιολόγηση στο πλαίσιο του προγράμματος με την Ελλάδα, ο Π. Τόμσεν ξεκαθάρισε στους συνομιλητές του τι ακριβώς ζητά προκειμένου να εισηγηθεί στο Εκτελεστικό Συμβούλιο την ενεργοποίηση του προγράμματος.

Ειδικότερα, σε πρώτη φάση έθεσε το ζήτημα του αυτοματισμού του μηχανισμού σύνδεσης της αποπληρωμής του χρέους με την ανάπτυξη, υπογραμμίζοντας ότι προκειμένου να είναι αξιόπιστος, θα πρέπει να είναι ανεξάρτητος από πολιτικές παρεμβάσεις.

Αυτό είναι κάτι που, σύμφωνα με πληροφορίες, προσκρούει στις αντιδράσεις του Βερολίνου, καθώς οι Γερμανοί επιθυμούν τον τελευταίο λόγο να τον έχει πάντα το Eurogroup, ενώ αρμόδιες πηγές σχολίαζαν ότι σε κάθε περίπτωση «έτσι λειτουργεί η ΕΕ».

Δεύτερον, το ΔΝΤ επανέλαβε το αίτημά του να «πέσουν» οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα μετά το 2023 κοντά στο 1,5% ενώ οι Ευρωπαίοι έχουν δηλώσει ότι θα πρέπει να είναι κοντά «και σίγουρα πάνω» από το 2%.

Τρίτον, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Π. Τόμσεν έφερε στο «τραπέζι» ένα ακόμα αίτημα, το οποίο δεν είχε συζητηθεί νωρίτερα, δηλαδή την εφαρμογή των μέτρων αναδιάρθρωσης του χρέους όχι μόνο στα δάνεια που είχε πάρει η Ελλάδα στο πρώτο πρόγραμμα από τον EFSF αλλά και σε αυτά του ESM.