Γιατί φτιάχνει κάποιος επιχειρηματίας μια υπεράκτια (offshore) εταιρεία σε κάποιο νησί καταμεσής του ωκεανού;
Για να πληρώνει χαμηλούς ή μηδενικούς φόρους και για να αξιοποιήσει την έλλειψη ελέγχων για την προέλευση και την κίνηση των κεφαλαίων. Αλλος λόγος δεν υπάρχει.
Γι’ αυτό και εγείρονται σοβαρότατα νομικά, πολιτικά και ηθικά ζητήματα για όποιον πολιτικό ή συγγενικό του πρόσωπο πρώτου βαθμού έχει επιλέξει τέτοιου είδους επιχειρηματικές «οδούς», σημειώνει στην Εφημερίδα των Συντακτών ο Νίκος Σβέρκος.
Οι τελευταίες αποκαλύψεις ακούμπησαν τελικά το περιβάλλον Μητσοτάκη, καθώς η σύζυγός του, Μαρέβα Μητσοτάκη, είχε δραστηριότητα σε υπεράκτια εταιρεία, κάτι που αποκαλύφθηκε στο πλαίσιο των «Paradise Papers» που συγκλονίζουν ολόκληρη την υφήλιο.
Θα επιχειρήσουμε να αποσαφηνίσουμε την υπόθεση, επιθυμώντας να φωτίσουμε τις προεκτάσεις της σε όλα τα επίπεδα.
1 Τι ακριβώς έκανε η Μαρέβα Μητσοτάκη; Πότε ιδρύθηκε η εταιρεία και πότε έπαψε να υπάρχει;
Στις 30 Μαρτίου του 2010 καταγράφηκε στα μητρώα των Νήσων Κέιμαν η ίδρυση της Eternia Capital Management, στην οποία ήταν μέτοχος κατά 50% η Μαρέβα Μητσοτάκη.
Η εταιρεία συνέχισε να υπάρχει μέχρι τις 30 Ιανουαρίου 2015, όταν και διαγράφηκε από τα εταιρικά μητρώα των Κέιμαν. Το 2013 και το 2014 η εταιρεία εμφανιζόταν ενεργή.
Η σύζυγος του προέδρου της Ν.Δ. έχει δηλώσει πως ζήτησε να κλείσει η εταιρεία το 2012.
2 Είχε την υποχρέωση η Μαρέβα Μητσοτάκη να δηλώνει την εμπλοκή της στην εταιρεία;
Ολοι οι φορολογούμενοι οφείλουν να δηλώνουν όλες τις επιχειρηματικές δραστηριότητές τους και τα μερίδια που κατέχουν σε εταιρείες εντός και εκτός Ελλάδας.
Το τι έχει πράξει η Μαρέβα Μητσοτάκη στις φορολογικές της δηλώσεις είναι άγνωστο.
Επιπρόσθετα, όσον αφορά τους συγγενείς πολιτικών προσώπων, τα σχετικά στοιχεία πρέπει να περιλαμβάνονται και σε δηλώσεις «πόθεν έσχες» των αξιωματούχων.
Το ζεύγος Μητσοτάκη έχει δηλώσει ότι βρισκόταν σε διάσταση μέχρι το 2014.
Ήταν λοιπόν υποχρεωμένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης να δηλώσει στις δηλώσεις «πόθεν έσχες» που αφορούν τις χρήσεις του 2013, του 2014 και του 2015 πως η σύζυγός του κατείχε το 50% της υπεράκτιας εταιρείας.
3 Η Μαρέβα Μητσοτάκη όμως επιχειρηματολογεί περί του αντιθέτου…
Η σύζυγος του προέδρου της Ν.Δ. δήλωσε στο πλαίσιο της έρευνας για τα «Paradise Papers»: «Πληροφορούμαι για πρώτη φορά ότι η εταιρεία διαγράφηκε από το μητρώο των εταιρειών τον Ιανουάριο του 2015».
Είναι δυνατόν ένας επιχειρηματίας να μη γνωρίζει πότε έπαψε να υπάρχει τυπικά και οριστικά η εταιρεία της οποίας κατείχε το 50%;
Είναι επίσης δυνατόν μια «επιτυχημένη επιχειρηματίας» όπως η Μαρέβα Μητσοτάκη να δηλώνει πως «με τα διαδικαστικά ησχολούμην ελάχιστα»; Οι ισχυρισμοί της δημιουργούν τεράστια ερωτήματα.
4. Ολα αυτά δεν ήταν λίγο-πολύ γνωστά;
Η Μαρέβα Μητσοτάκη σε βιογραφικό της δήλωνε ότι έχει ιδρύσει την εταιρεία Eternia Capital, χωρίς όμως να αναφέρει την πλήρη ονομασία της.
Δεκάδες δημοσιεύματα αναφέρουν πως πρόκειται για άλλη εταιρεία, την Eternia Capital Advisors, με έδρα την Ελβετία, που η πλευρά της σημειώνει πως έχει καταγράψει στις σχετικές φορολογικού τύπου δηλώσεις.
Είναι, όμως, ασαφές αν και πώς συνδέονται οι δύο σχεδόν συνώνυμες εταιρείες.
Σημειώνεται πως δικηγόρος που εμφανίστηκε να έχει σχέση και με τις δύο εταιρείες δήλωσε ουσιαστικά πως λειτούργησε ως άτυπος μεσάζων για διάφορες πράξεις της υπεράκτιας, αλλά πως «δεν έχει καμία ιδιοκτησιακή ή εταιρική σχέση με την Eternia Capital Management [των Νησιών Κέιμαν]».
Ζητούνται, λοιπόν, σαφέστερες απαντήσεις από την πλευρά της Μαρέβας Μητσοτάκη.
5 Εχει διαπράξει παρανομία η Μαρέβα Μητσοτάκη;
Οι απαντήσεις της συζύγου του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως αναφέραμε παραπάνω, είναι μέχρι τώρα εξαιρετικά ασαφείς.
Πέραν όμως του νομικού/ποινικού μέρους, το οποίο αποτελεί αρμοδιότητα των διωκτικών και δικαστικών αρχών, υπάρχουν και ζητήματα πολιτικής και ηθικής τάξης:
Η Βουλή ψήφισε τον Ιούνιο του 2016 μια τροπολογία με την οποία απαγορεύτηκε η εμπλοκή των συγγενών πρώτου βαθμού σε εταιρείες εκτός Ελλάδας.
Ολα τα κόμματα την υπερψήφισαν, εκτός της Ν.Δ., που αποχώρησε από τη διαδικασία.
Οι νόμοι ψηφίζονται ώστε να πληρωθεί ένα νομικό «κενό» και να ικανοποιηθεί μια κοινωνική ανάγκη.
Η Ελλάδα «μάτωσε» από την κρίση, την οποία πλήρωσαν τα φτωχά στρώματα εν αντιθέσει με όσους προσέτρεξαν σε φορολογικούς παραδείσους.
Η Μαρέβα Μητσοτάκη, με την offshore εταιρεία της, φαίνεται πως αποτελεί τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα.