Αγωγός EastMed: Πώς η Ελλάδα γίνεται ο ενεργειακός κόμβος της Ευρώπης – Απομονώνεται η Τουρκία

Στην ενεργειακή και γεωστρατηγική απομόνωση της Τουρκίας οδηγούν οι έντονες διεργασίες των τελευταίων μηνών για την προώθηση του αγωγού EastMed, ο οποίος σχεδιάζεται για να μεταφέρει στην Ευρώπη, μέσω Ελλάδας τα πλούσια ισραηλινά και κυπριακά κοιτάσματα φυσικού αερίου, γράφει ο Αλέξανδρος Κόντης στην εφημερίδα RealNews σε εκτενές άρθρο με τίτλο: “ΚΟΜΒΟΣ Η ΕΛΛΑΔΑ: Ενεργειακή απομόνωση της Τουρκίας με τη σφραγίδα της Κομισιόν”.

Σύμφωνα με εννιασέλιδη εμπιστευτική αναφορά, η οποία προετοιμάστηκε από ομάδα εργασίας της Κομισιόν στις 30 Μαρτίου και παραδόθηκε στον Ευρωπαίο επίτροπο Ενέργειας Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, η δημιουργία του EastMed είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα από οποιοδήποτε εγχείρημα μεταφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.

«Ο αγωγός EastMed αποτελεί την πλέον ανταγωνιστική επιλογή για να φτάσει το αέριο της ανατολικής Μεσογείου στην Ε.Ε. Και ενώ η τουρκική αγορά θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη καθαρή απόδοση στην τιμή του προϊόντος προς τους παραγωγούς η μεταφορά του αερίου στην Ε.Ε. μέσω Τουρκίας θα ήταν λιγότερο ανταγωνιστική από την απευθείας μεταφορά μέσω του αγωγού EastMed», επισημαίνεται στη σχετική αναφορά προς τον επίτροπο Κανιέτε.

Στο εμπιστευτικό έγγραφο που επικαλείται η RealNews τονίζεται, παράλληλα, ότι η υλοποίηση του αγωγού θα πρέπει να έχει ακόμα και τη χρηματοδοτική στήριξη των Βρυξελλών, καθώς τα οφέλη του EastMed χαρακτηρίζονται στρατηγικής σημασίας.

«Δεδομένων των στρατηγικών πλεονεκτημάτων που ο αγωγός EastMed θα μπορούσε να φέρει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις παραγωγούς χώρες η ομάδα εργασίας αναγνωρίζει ότι οι υποστηρικτές του σχεδίου θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στην οικονομική υποστήριξη η οποία είναι διαθέσιμη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως ο μηχανισμός “Συνδέοντας την Ευρώπη”, τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων».

Κοινοτική υποστήριξη

Η εμπιστευτική αναφορά της Κομισιόν επιβεβαιώνει για πρώτη φορά ότι η αξιοποίηση του ελληνικού χερσαίου και θαλάσσιου χώρου αποτελεί την προτιμότερη λύση σε οικονομικό και τεχνικό επίπεδο για τη μεταφορά των κοιτασμάτων φυσικού αερίου του Ισραήλ και της Κύπρου στις χώρες της Ε.Ε.

Σε πολιτικό επίπεδο, το κολοσσιαίο εγχείρημα του EastMed έχει ήδη τη στήριξη των Βρυξελλών, αλλά και όλων των εμπλεκόμενων χωρών, με την Κοινή Διακήρυξη που υπεγράφη στο Τελ Αβίβ, στις 3 Απριλίου, μεταξύ του Ευρωπαίου επιτρόπου Κανιέτε, του Έλληνα υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη, του Ιταλού υπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης Κάρλος Καλιεντα, του Κύπριου υπουργού Ενέργειας Γιώργου Λακκοτρύπη και του Ισραηλινού υπουργού Εθνικών Υποδομών Γιουβαλ Στάινιτς.

Επιπλέον, το έργο προωθείται με δυναμικό τρόπο και από την ιταλική κυβέρνηση, η οποία αναμένεται να θέσει όλα τα ζητήματα που αφορούν τον EastMed στη Σύνοδο Κορυφής του G7, η οποία θα διεξαχθεί στη Σικελία, στις 26 και 27 Μαΐου, παρουσία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

«Πιστεύουμε ότι το έργο αυτό στις επόμενες δεκαετίες μπορεί να είναι ένας πραγματικός πυλώνας της ενεργειακής στρατηγικής μας», έχει δηλώσει ο Ιταλός υπουργός Κάρλος Καλιέντα, τονίζοντας πως στη Σύνοδο των 7 πιο ανεπτυγμένων οικονομιών του κόσμου, τα σχέδια του αγωγού θα παρουσιαστούν ως «ξεκάθαρο παράδειγμα για το πώς μπορούμε να διαφοροποιήσουμε την προσφορά στην Ευρώπη και την Ιταλία».

Κυβερνητικές πηγές τονίζουν στη RealΝews ότι η κατασκευή του αγωγού θα έχει ασύγκριτα γεωπολιτικά οφέλη για την Ελλάδα, καθώς θα συμβάλει τα μέγιστα στην ανάδειξη της χώρας μας σε ενεργειακό διαμετακομιστικό κόμβο.

Επιπλέον, η υλοποίηση του EastMed συνεπάγεται και μεγάλα οικονομικά οφέλη, καθώς θα μπορέσει να εκσυγχρονίσει ενεργειακά το σύνολο της ελληνικής επικράτειας διασφαλίζοντας την παροχή φυσικού αερίου σε περιοχές όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος και η δυτική Ελλάδα, οι οποίες δεν έχουν σήμερα πρόσβαση στο υφιστάμενο δίκτυο.

«Εκτός από το ζήτημα της ενέργειας το σημαντικό όφελος για την Ελλάδα δεν είναι άλλο από το γεωπολιτικό.

»Η χώρα μας θα γίνει ο κρίκος που θα συνδέσει τα κοιτάσματα του Ισραήλ με την πλούσια αγορά της κεντρικής και της δυτικής Ευρώπης καθώς το μεγαλύτερο μέρος του αγωγού θα διέρχεται από ελληνική γη και θάλασσα», αναφέρουν αξιωματούχοι της κυβέρνησης.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα δεν θεωρεί καθόλου τυχαίες τις τελευταίες επιθετικές κινήσεις της Άγκυρας με επίκεντρο την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Κύπρου.

Αποκορύφωμα των προκλήσεων είναι η αποστολή στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου του πλοίου «Μπαρμπαρός», που πραγματοποιεί σεισμικές έρευνες στα ανοιχτά του κόλπου της Αμμοχώστου, από τις 21 Απριλίου.

Μάλιστα, μόλις την περασμένη Τετάρτη, ο Τουρκοκύπριος «υπουργός Οικονομίας και Ενέργειας» των κατεχομένων, Σουνάτ Ατούν, ανέφερε ότι το σεισμογραφικό πλοίο «Μπαρμπαρός» έχει λάβει «άδεια» για έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ από το 2011, δηλώνοντας ότι οι έρευνες θα συνεχιστούν.

Επιπλέον, η Τουρκία έχει στείλει απειλητική επιστολή στον OHE εκφράζοντας «σοβαρή ανησυχία» για τις άδειες που έχει δώσει η Κυπριακή Δημοκρατία στις εταιρείες Total και ENI για έρευνες υδρογονανθράκων στο οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ.

Στην επιστολή αναγράφεται πως «η Τουρκία είναι αποφασισμένη να υποστηρίξει τα κυριαρχικά της δικαιώματα».

Ο EastMed

Με ταχείς ρυθμούς και συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα προχωρούν οι διαδικασίες για την έναρξη της κατασκευής του αγωγού EastMed.

Αυτήν την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη ο διεθνής διαγωνισμός για την ανάθεση της Προκαταρκτικής Υποθαλάσσιας Έρευνας και Χαρτογράφησης.

Ο διαγωνισμός πρόκειται να ολοκληρωθεί μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, ενώ οι σχετικές έρευνες οι οποίες θα επικεντρωθούν στις εργασίες βυθομέτρησης αναμένεται να ξεκινήσουν ήδη από τις αρχές του Ιουνίου.

Το χρονικό ορόσημο για το έργο προσδιορίζεται στα τέλη του επόμενου Οκτωβρίου.

Την περίοδο εκείνη αναμένεται να κατατεθεί στις Βρυξέλλες αίτηση για χρηματοδότηση της Μελέτης Εφαρμογής αλλά και της Λεπτομερούς Υποθαλάσσιας Έρευνας και Χαρτογράφησης από τους πόρους του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» («Connecting Europe Facility»).

Οι εν λόγω τελικές μελέτες για την έναρξη της κατασκευής του αγωγού αναμένεται να κοστίσουν αρκετά εκατομμύρια ευρώ, ενώ η ολοκλήρωσή τους απαιτεί μία περίοδο δυόμισι ετών.

Εφόσον τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα που έχουν καταρτιστεί προσεκτικά, εκτιμάται ότι ο αγωγός θα μπορέσει να αρχίσει να κατασκευάζεται μέσα στο 2021 και να ολοκληρωθεί μέχρι το 2024, γράφει η εφημερίδα RealNews.