“Άκου να μαθαίνεις”: Ο Βαρουφάκης παραδίδει σεμινάρια διαπραγμάτευσης στη Μέι

Με ανοιχτή επιστολή του ο Γιάνης Βαρουφάκης προς την Βρετανίδα Πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, την καλεί να διδαχθεί «από την ελληνική τραγωδία».

Στην επιστολή του που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Evening Standard,ο πρώην υπουργός Οικονομικών, αναγνωρίζει ότι οι δύο περιπτώσεις (Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας) δεν είναι οι ίδιες, αλλά προσθέτει ότι «οι Βρυξέλλες είναι οι Βρυξέλλες είτε οι αξιωματούχοι βρίσκονται στο Λονδίνο είτε βρίσκονται στην Αθήνα».

Όπως υποστηρίζει, ο ίδιος αντιλήφθηκε μετά τη δήλωση του Μ. Μπαρνιέ, τον εκπρόσωπο της ΕΕ για τις διαπραγματεύσεις του Brexit, ότι η ΕΕ χρησιμοποιεί τις ίδιες τακτικές που χρησιμοποίησε και εναντίον του και εναντίον της ελληνικής κυβέρνησης.

Την ώρα που ο χρόνος μετράει αντίστροφα και η χώρα σας βρίσκεται σε προεκλογικό “πυρετό”, υπάρχουν δυο πιθανά λάθη που για τα οποία θα ήθελα να σας προειδοποιήσω: Πρώτον, η πεποίθηση ότι μια ισχυρή εντολή στις 8 Ιουνίου θα ενισχύσει την ικανότητά σας να διαπραγματευτείτε. Δεύτερον, το ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 50» αναφέρει ο πρώην ΥΠΟΙΚ.

Η επιστολή Βαρουφάκη

Ολόκληρη η επιστολή του Γιάνη Βαρουφάκη όπως δημοσιεύτηκε στην Evening Standard:

Αγαπητή κυρία Μέι,

Λαμβάνω το θάρρος να σας γράψω, συμβουλεύοντάς σας για την διαπραγματευτική σας στρατηγική με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση τις δικές μου εμπειρίες. Με αυτή μου την κίνηση, παίρνω σοβαρό ρίσκο να φανώ αλαζονικός. Η Βρετανία, δεν είναι φυσικά Ελλάδα. Παρόλα αυτά, οι Βρυξέλλες, είναι Βρυξέλλες, είτε έχουν να κάνουν με το Λονδίνο, είτε έχουν να κάνουν με την Αθήνα.

Διαβάζοντας τις διαρροές που ακολούθησαν το γνωστό δείπνο που παραθέσατε στην Downing Street, και ακούγοντας έπειτα τον Μισέλ Μπαρνιέ, τον επικεφαλής της διαπραμάτευσης για το Brexit εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μου ξύπνησαν άσχημες αναμνήσεις και επιβεβαίωσα ότι άρχισαν να εφαρμόζουν και με εσάς τις ίδιες απίστευτες τακτικές που χρησιμοποίησαν εναντίον εμού και της κυβέρνησης που υπηρετούσα.

Για να έχετε την πλήρη εικόνα, αφήστε με να δηλώσω ότι πριν το δημοψήφισμα, πραγματοποίησα καμπάνια σε ολόκληρη την Βρετανία κατά του Brexit, στη βάση της λογικής πως αν και πρέπει να αντισταθούμε ενεργητικά στις πολιτικές και τακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αποχώρηση δεν είναι λύση: Είναι προτιμότερο να μείνεις σε αυτήν την ΕΕ, για να αντιπαρατεθείς σε αυτήν την ΕΕ.

Ενώ εκπροσωπούσα την Ελλάδα στο Ecofin, ήλπιζα να δημιουργήσω μια συμμαχία με τον τότε υπουργό Οικονομικών (και σήμερα διευθυντή της Evening Standard), με τον οποίο παρά τις ιδεολογικές μας διαφορές, βρήκαμε κοινούς τόπους σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα προβλήματά της, μεταξύ των οποίων και οι απόψεις μας τόσο για το Brexit όσο και για το Grexit στα οποία ήμασταν αντίθετα, πιστεύοντας πως δεν θα είναι προς το συμφέρον των λαών μας.

Από την άλλη, η κριτική μου στις Βρυξέλλες, και συγκεκριμένα για την περιφρόνηση της δημοκρατίας, βρίσκονται πιο κοντά σε εκείνη του φίλου μου Νόρμαν Λαμοντ και άλλων ευρωσκεπτικιστών μεταξύ των οποίων και σύντροφοί σας.

Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα και την χώρα σας να βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, υπάρχουν δύο πιθανά λάθη για τα οποία θα ήθελα να σας προειδοποιήσω: Το πρώτο, πως μια ισχυρή εντολή στις 8 του Ιούνη, θα ενισχύσει την διαπραγματευτική σας θέση. Δεύτερον, πως οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις είναι δυνατές μέσα στα λιγότερα από τα δύο χρόνια που απομένουν από την ώρα που ενεργοποιήθηκε το άρθρο 50.

Η εντολή που θα σας δοθεί, πιστεύω, θα εξοργίσει τις Βρυξέλλες ανάλογα με το μέγεθός της και θα διαταράξουν την προκαθορισμένη αποφασιστικότητά τους να ματαιώσουν τις διαπραγματεύσεις προκειμένου να επιτύχουν ένα αμοιβαία βλαβερό αποτέλεσμα. Γιατί να θέλουν ένα αμοιβαίο βλαβερό αποτέλεσμα;

Γιατί καθώς έρχονται αντιμέτωποι με την επιλογή μιας συμφωνίας προς το συμφέρον των λαών της Ευρώπης ή μιας που ενισχύει την εξουσία τους εντός των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε βάρος των ευρωπαϊκών κοινωνικών οικονομιών, το καθεστώς των Βρυξελλών, και οι ισχυροί πολιτικοί πίσω από αυτό, θα επιλέγουν κάθε φορά το δεύτερο.

Το 2015 οι προτάσεις που κατέθετα, για μια μετριοπαθή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, μειωμένους φορολογικούς συντελεστές και βαθιές μεταρρυθμίσεις, θα επέτρεπαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να πάρουν πίσω τα λεφτά που έχουν δώσει οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι για τα δάνεια της Ελλάδας. Το να πάρουν πίσω τα λεφτά των φορολογουμένων τους, ήταν χαμηλά στη λίστα προτεραιοτήτων τους σε σχέση με το να στείλουν μήνυμα στους Ισπανούς, τους Ιρλανδούς, τους Ιταλούς κ.ο.κ πως αν τολμούσαν να εκλέξουν κυβερνήσεις που θα αμφισβητούσαν την εξουσία της ΕΕ, θα συντρίβονταν.

Ευτυχώς, η Βρετανία είναι πολύ πλούσια για να συνθλιβεί. Δεν είναι όμως αρκετά μεγάλη ώστε να αποφύγει να σπωχθεί σε μια βλαβερή μορφή Brexit για παραδειγματισμό προς άλλους Ευρωπαίους που δύνανται να ψηφίσουν ενάντια στα διατάγματα του απαράτ των Βρυξελλών. Η πολιτική χρησιμότητα για το καθεστώς των Βρυξελλών, του να οδηγήσουν τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο, είναι μεγαλύτερη από τον κίνδυνο να δουν τους Ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις να χάνουν.

Αν έχω δίκιο, οι διαπραγματεύσεις θα είναι μια άσκηση ματαιότητας και απογοήτευσης. Η διαπραγμάτευση σε δύο φάσεις που ανακοίνωσε ο Μπαρνιέ, αποτελεί απόρριψη της αρχής της διαπραγμάτευσης. Σας λέει στην πραγματικότητα:

Πρώτα μου δίνετε όλα όσα ζητάω, χωρίς όρους (Φάση 1) και μόνο τότε ακούω τι ζητάτε (Φάση 2). Αυτό δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια δήλωση εχθροπραξιών και ακόμα, την απουσία εντολής για διαπραγμάτευση καλή τη πίστει.

Επιπλέον, αν προσπαθήσετε να παρακάμψετε τις Βρυξέλλες, με στόχο να επικοινωνήσετε απευθείας, για παράδειγμα, με την Άνγκελα Μέρκελ, θα μπείτε σε έναν φαύλο κύκλο (Η Μέρκελ θα σας παραπέμψει στον Γιούνκερ, ο οποίος θα σας παραπέμψει στον Μπαρνιέ που θα σας προτείνει να επιστρέψετε στην Μέρκελ κ.ο.κ). Την ίδια ώρα, οι διαρροές για την “έλλειψη προετοιμασίας” των υπουργών σας, θα βγαίνουν από τα δωμάτια των διαπραγματεύσεων ως μέρος της προπαγάνδας ενός πολέμου φθοράς.

Υπάρχει διέξοδος από αυτήν την παγίδα; Από την στιγμή που οι διαπραγματεύσεις καλή τη πίστει είναι ανέφικτες, κάθε τέτοια διέξοδος προϋποθέτει την υιοθέτηση μιας στάσης ακύρωσής τους. Τι στάση; Υπάρχουν δύο δυνατότητας.

Η μια στρατηγική θα ήταν να ζητήσετε μια λύση σαν της Νορβηγίας, συμφωνία δηλαδή για μια περίοδο όχι μικρότερη από την διάρκεια της θητείας της επόμενης βουλής σας, της οποίας τα μέλη θα έχουν την εντολή από τον λαό, να συζητήσουν και να αποφασίσουν το μέλλον των σχέσεων Μεγάλης Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ήρεμο κλίμα.

Αυτή είναι μια συντηρητική, βαθμιαία προσέγγιση, που από την μια προσφέρει στον Μπαρνιέ και στην ομάδα των διαπραγματευτών του, ενώ από την άλλη δημιουργεί σιγουριά στις επιχειρήσεις και στους πολίτες και επιτρέπει στην Μέρκελ να ανασάνει ανακουφισμένη στην σκέψη ότι η πολιτική “καυτή πατάτα” θα πέσει στα χέρια του διαδόχου της.

Μια άλλη στρατηγική, συνεπής με την (ακατανόητη, κατά τη γνώμη μου) βιασύνη να τελειώσει η ελεύθερη μετακίνηση και η συνέχιση του ρόλου των ευρωπαϊκών δικαστηρίων στη Μεγάλη Βρετανία, θα ήταν να νομοθετήσετε μονομερώς και να αποσυρθείτε από τις διαπραγματεύσεις, αφήνοντας τις Βρυξέλλες να έρθουν σε εσάς με μια ρεαλιστική πρόταση σχετικά με το ελεύθερο εμπόριο.

Μέρος αυτής της μονομερούς νομοθέτησης θα μπορούσε να ήταν η απόδοση βρετανικής υπηκοότητας σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, χωρίς προϋποθέσεις, ακολουθούμενη από μια δήλωση που θα δείχνει το ηθικό σας πλεονέκτημα: “Κάναμε το σωστό για τους Ευρωπαίους πολίτες στην Μεγάλη Βρετανία. Ώρα τώρα να δούμε πως οι Ευρωπαίοι γείτονές μας θα συμπεριφερθούν στους πολίτες μας που μένουν στις χώρες τους”.

Ο Τζον Κένεντι κάποτε είπε: “Ας μην διαπραγματευτούμε ποτέ από φόβο. Ας μην φοβηθούμε όμως ποτέ να διαπραγματευτούμε.”Σε μια Ευρώπη που δεν θέλει να κάνει πραγματικές διαπραγματεύσεις, ποτέ μην φοβηθείτε να αποσυρθείτε από τις ψεύτικες διαπραγματεύσεις.

Με τις καλύτερες ευχές,
Γιάνης Βαρουφάκης.”