«Τι θέλει η εξωτερική πολιτική; Απαιτεί σταθερότητα, ανεξαρτησία, νηφαλιότητα, υπομονή, σοβαρότητα, καλή εκπαίδευση και επιστημονική στήριξη», «εμείς με τις ενέργειές μας αναβαθμίσαμε γεωπολιτικά τη χώρα» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς στην ομιλία που απηύθυνε το βράδυ της Δευτέρας στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο της Αθήνας (ΕΒΕΑ) στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Κίνηση Ιδεων και Δράσης ΠΡΑΤΤΩ, της οποίας είναι πρόεδρος, με θέμα την εξωτερική πολιτική όπως διαμορφώνεται σήμερα στο πλαίσιο των διεθνών και περιφερειακών εξελίξεων.
Ο κ. Κοτζιάς μίλησε εφ’ όλης της ύλης, τόσο σε επίπεδο διπλωματικό όσο και πολιτικό εν όψει μάλιστα και της επικείμενης συμφωνίας για την αξιολόγηση η οποία απαιτεί, όπως είπε, «να σκεφτούμε πιο στρατηγικά» καθώς «σπουδαιότερα από τους πολιτικούς είναι τα προβλήματα που καλούμαστε να λύσουμε. Αυτά τα προβλήματα τα ορίζει η ζωή και είναι ενώπιον μας».
“Η ΕΕ δεν μπορεί να εξελίσσεται σε τιμωρητικό εργαλείο, χωρίς όραμα”
Ο υπουργός Εξωτερικών σκιαγράφησε τις αλλαγές- διεθνείς, περιφερειακές αλλά και εσωτερικές- που επηρεάζουν την πολιτική αλλά και τις ζωές των ανθρώπων.
«Όπως είχα προβλέψει πριν από δύο χρόνια με την πάροδο του χρόνου η τάση της παγκοσμιοποίησης, των ανοικτών αγορών και των ελεύθερων μετακινήσεων θα έρθει αντιμέτωπη με την τάση κατακερματισμού, είπε σημειώνοντας ότι υπάρχει μία μετατόπιση από την γεωπολιτική στην γεωοικονομία, καθώς και ότι πράγμα οι ΗΠΑ κατανοούν, σε αντίθεση με την ΕΕ, τη σημασία των ανερχόμενων νέων δυνάμεων με υποχώρηση της Δύσης και αναζητούν δρόμο επανάκαμψης.
Σε έναν κόσμο που τείνει να χάσει τις συντεταγμένες του και να πορευτεί προς χαοτικές καταστάσεις, όπως είπε, στην Ευρώπη δεν έχουν κατανοήσει σε βάθος τις αλλαγές, ούτε το γεγονός ότι από την αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή κρίνεται το μέλλον της ΕΕ.
Η ΕΕ δεν μπορεί να εξελίσσεται σε τιμωρητικό εργαλείο, χωρίς όραμα, έχοντας απομακρυνθεί από τις αξίες της αλληλεγγύης. Εμείς θέλουμε μία κοινωνική Ευρώπη με μέτρο τον άνθρωπο, είμαστε εναντίον μίας Ευρώπης αλλά καρτ.
«Η ΕΕ δεν έχει όραμα και προσανατολισμό, τείνει να γίνει ένα είδος αυτοκρατορίας, όπως η νέα Ρώμη δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε πολλαπλές κρίσεις: την χρηματοπιστωτική, την κρίση χρέους, την υποταγή στις αγορές, την έλλειψη θεσμών, την άνοδο εθνικισμού, το προσφυγικό, το Brexit, τις σχέσεις της με την Τουρκία. Και το βασικότερο: η ΕΕ έχει κρίση στην διαχείριση των κρίσεων.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο υπουργός Εξωτερικών στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ αντιμετώπισε την Ελλάδα υποδαυλίζοντας έναν ιδιότυπο εθνικισμό καθώς αντί η κριτική να ασκείται σε πολιτικές ασκήθηκε σε πρόσωπα λαούς και χώρες.
Για Αλβανία και Σκόπια
Ο κ. Κοτζιάς αναφέρθηκε στις αλλαγές που υπάρχουν στη περιοχή μας. Ως προς την Αλβανία, όπως εξήγησε, η Ελλάδα έθεσε αυστηρά το πλαίσιο τήρησης των πέντε προϋποθέσεων για την ένταξη της γειτονικής χώρας στην ΕΕ.
Σχετικά με την ΠΓΔΜ τόνισε τον κίνδυνο για την σταθερότητα της περιοχής αν δεν λειτουργεί η δημοκρατία και το κράτος δικαίου και επισήμανε την μεγάλη σημασία που έχει να επικρατήσει κουλτούρα συμβιβασμού και συναίνεσης.
Για Τουρκία και Κυπριακό
Αναφορικά με την Τουρκία, είπε ότι είναι μία νευρική δύναμη και ότι οι δηλώσεις της περί αμφισβήτησης της αξίας της Συνθήκης της Λωζάννης υποκρύπτουν αναθεωρητισμό.
Για το Κυπριακό υπογράμμισε ότι η Ελλάδα θέλει μία λύση χωρίς εγγυήσεις, με απομάκρυνση του κατοχικού στρατού, μία λύση με σεβασμό του διεθνούς δικαίου και χωρίς οι διεθνείς διαπραγματευτές να συμπεριφέρονται ως «λομπίστες».
Αναφερόμενος στο καθεστώς των τεσσάρων ελευθεριών τόνισε την ανάγκη απαρέγκλιτης στήριξης του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Σε αυτό το σημείο δεν παρέλειψε να επικρίνει όσους γίνονται φορείς, όπως είπε, του τουρκικού εθνικισμού δικαιολογώντας και αναπαράγοντας τη στάση και τις θέσεις της τουρκικής διπλωματίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών μίλησε στη συνέχεια για το τρίγωνο αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή μας αλλά και στις δομές σταθερότητας που προωθεί η ελληνική διπλωματία. Επισήμανε τον ρόλο κλειδί της Αιγύπτου στην σταθερότητα και την ασφάλεια της υποσαχάριας Αφρικής τονίζοντας ότι εάν οι άνθρωποι δεν έχουν ανθρώπινη ζωή δεν μπορούν να έχουν και καν ανθρώπινα δικαιώματα.
Ως προς την συμβολή της Ελλάδας στην σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής ο κ. Κοτζιάς ανέπτυξε όλες τις πρωτοβουλίες που έχουν υλοποιηθεί από πλευρά της Ελληνικής Δημοκρατίας τα τελευταία δύο χρόνια. Τις τριμερείς συνεργασίες με την Κύπρο και χώρες όπως η Ιορδανία το Ισραήλ η Αίγυπτος και η Παλαιστίνη, τις δύο τετραμερείς συναντήσεις, αφενός για τη διασυνοριακή συνεργασία με τους βόρειους γείτονες μας και αφετέρου με τις βαλκανικές χώρες της ΕΕ.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στις δύο μεγάλες διασκέψεις, για τον διάλογο των διαθρησκιακό διάλογο καθώς και για την διάσκεψη της Ρόδου για την σταθερότητα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο και κυρίως για τη νέα πρωτοβουλία του, το Φόρουμ για των Αρχαίων Πολιτισμών που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 24 Απριλίου.
Αναφερόμενος στις σημερινές προκλήσεις τόνισε την σημασία των μεγάλων τεχνολογικών αλλαγών που επηρέασαν τις παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας από την αγροτική και την βιομηχανική μέχρι την ψηφιακή και την 4η βιομηχανική επανάσταση. Υπογράμμισε την ανάγκη κατανόησης των αλλαγών αυτών αλλά και των νέων δυνατοτήτων ανάπτυξης που απαιτούν όμως υψηλή εξειδίκευση και μπορούν να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας
Η τεχνολογική επανάσταση δεν κινείται γραμμικά, κάνει άλματα, κάνει επιταχύνσεις, είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι οι νέες τεχνολογίες παράγουν καινούργιες τεχνολογίες και αλλάζουν την κοινωνία όμως ταυτόχρονα δημιουργούν νέες ανισότητες εάν δεν υπάρχει κοινωνικά δίκαιη χρήση αυτής της βιομηχανικής επανάστασης.
«Πρέπει να ονειρευτούμε μία διαφορετική κοινωνία, πέρα από τον ορίζοντα της κρίσης για να βγούμε από την κρίση. Σήμερα ο άνθρωπος είναι το κλειδί της ανάπτυξης» σημείωσε. Στην κατεύθυνση αυτή ο κύριος Κοτζιάς τόνισε ότι η χώρα χρειάζεται ένα σύγχρονο τεχνολογικό πάρκο καθώς η τεχνογνωσία ανοίγει νέους ορίζοντες, νέες σφαίρες δράσης και τεχνολογίες που τροποποιούν τις καθημερινές λειτουργίες. «Στηρίξαμε και αναδείξαμε τις νέες μικρές τεχνολογικές επιχειρήσεις, με Διεθνή αναγνώριση» πρόσθεσε.
Αναφερόμενος στη διαπραγμάτευση, ο κ. Κοτζιάς απάντησε στο ρητορικό ερώτημα εάν η συμφωνία είναι αυτό που θέλαμε: «Από μία μεριά» είπε «όχι, διότι έγινε πάνω στις καταστροφές του 2008 και την καταστροφική συμφωνία του 2010. Ναι, διότι τώρα αλλάζει η κατεύθυνση: τώρα μπορούμε να μιλήσουμε και πάλι για στήριξη του κοινωνικού κράτους, για μείωση του χρέους, αύξηση της ρευστότητας, άνοιγμα του δρόμου για ένα διαφορετικό μέλλον»
«Είναι όλα καλά και θετικά στην συμφωνία»; διερωτήθηκε. τονίζοντας ότι αυτός ήταν ο δυνατός συμβιβασμός. Και πρόσθεσε: «Δεν καμαρώνουμε ούτε λέμε ότι έπρεπε να ήτανε έτσι» τόνισε επισημαίνοντας ότι αφενός πέρασαν και αντίμετρα και αφετέρου πάντα κάθε διαπραγμάτευση μπορεί να γίνει καλύτερη. «Αυτό που χρειάζεται είναι μία πολιτική για την υγεία και την κοινωνική δικαιοσύνη που να σπάσει τον φόβο αλλά και την απαισιοδοξία στη χώρα» υπογράμμισε.
Ειδικότερα σχετικά με το ΠΡΑΤΤΩ, μίλησε για την ανάγκη ενός πατριωτικού κινήματος, σταθερότητας σε μία κυβέρνηση σωτηρίας, την ανάγκη σοβαρότητας και ευθύνης, δημοκρατικής πολιτικής κουλτούρας και κοινό βηματισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ.