Ο Παυλόπουλος παρέδωσε «μαθήματα» ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στους ευρωπαίους εταίρους

Μηνύματα προς τους Ευρωπαίους εταίρους μας έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος παραδίδοντας ταυτόχρονα μαθήματα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.

Ομιλία για την 20η επέτειο από την ίδρυση του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του London School of Economics and Political Science

Σε ομιλία του κατά την εκδήλωση για την 20η επέτειο από την ίδρυση του Ελληνικού Παρατηρητηρίου του London School of Economics and Political Science (LSE) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέλυσε ενδελεχώς την αρχή της αλληλεγγύης στο πλαίσιο του πρωτογενούς Ευρωπαϊκού Δικαίου.

Κάνοντας μια επιστημονική ανάλυση των αρχών που διέπουν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα από την διακήρυξη Σούμαν ακόμη έως την ΕΚΑΧ, που μετεξελίχθηκε σε ΕΟΚ και μετέπειτα σε ΕΕ ο κ. Παυλόπουλος κατέδειξε με σαφήνεια ότι «η αρχή της αλληλεγγύης αναδεικνύεται σε βασική νομική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θεμελιώδους μάλιστα σημασίας για την συνεκτικότητα και, ως εκ τούτου, την βιωσιμότητά της».

Οπως εξήγησε «η εφαρμογή της αρχής της αλληλεγγύης της επιτρέπει να υπερβεί, μερικώς τουλάχιστον, ορισμένες από τις δυσκολίες που προκαλούνται από τις ιδιαιτερότητες της δομής της και να συμβάλλει στην ενότητα και αποτελεσματικότητα της λειτουργίας της, προς όφελος όλων των κρατών-μελών της, πρωτίστως δε των Ευρωπαίων πολιτών».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι «ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπό τις παρούσες νομικές και πραγματικές συνθήκες και ελλείψει των απαραίτητων -ως συστατικών προς τούτο- στοιχείων δεν εμπίπτει συνταγματικώς στην έννοια του κράτους ούτε έχει ίδια κυριαρχία, καθώς ρητώς κατά τις διατάξεις των άρθρων 4 και 5 ΣυνθΕΕ οι αρμοδιότητές της είναι δοτές και περιορίζονται μόνο σ’ όσες της έχουν μεταβιβάσει τα κράτη-μέλη, η θεμελίωση της αρχής της αλληλεγγύης στο πρωτογενές ευρωπαϊκό δίκαιο καθιστά δυνατή την, μερικώς τουλάχιστον, υπέρβαση των θεωρητικών και πρακτικών προβλημάτων που μπορούν να προκύψουν από την –sui generis- αυτή φύση».

Σύμφωνα με τον Προκόπη Παυλόπουλο, «η αρχή της αλληλεγγύης, υπό τα προμνημονευόμενα χαρακτηριστικά της, είναι σε θέση να ενεργοποιήσει in concreto κάθε κράτος-μέλος και κάθε λαό -χωρίς ν’ απεμπολεί την κυριαρχία του, δια της συμμετοχής του στην Ευρωπαϊκή Ένωση- προκειμένου όχι μόνο να συνυπάρχει ειρηνικά και αποτελεσματικά με τους Εταίρους του εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και να συμβάλλει ενεργώς στην προστασία του από εξωτερικούς ή απρόβλεπτους κινδύνους».

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπογράμμισε ότι «η αρχή της αλληλεγγύης συντείνει στην πραγμάτωση της «ισχύος εν τη ενώσει», σε βαθμό μάλιστα που μπορεί να θεωρηθεί sine qua non προϋπόθεσή της». Ωστόσο, όπως σημείωσε «από τ’ ανωτέρω διαφαίνεται επίσης ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας σοβαρής πρόκλησης, η οποία συνίσταται στον ταυτόχρονο σεβασμό όλων των επιμέρους πτυχών και εγγυήσεων της αρχής της αλληλεγγύης. Κυρίως δε των πτυχών και εγγυήσεων της αρχής της κοινωνικής αλληλεγγύης, η οποία δέχεται σήμερα και τις μεγαλύτερες πιέσεις».

Ενόψει αυτών, επεσήμανε ότι «είναι αναγκαίο και, επέκεινα, νομικώς επιβεβλημένο η αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης να γίνεται σεβαστή και όταν αναλαμβάνεται κοινή δράση των κρατών-μελών με βάση την μεταξύ τους αλληλεγγύη, έτσι ώστε οι εκάστοτε πολιτικές επιλογές να μην αποβαίνουν εις βάρος του κοινωνικού κράτους και της κοινωνικής συνοχής».

Καταλήγοντας ο κ. Παυλόπουλος εξήγησε ότι «η ερμηνεία του πρωτογενούς ευρωπαϊκού δικαίου καταδεικνύει ότι ο σκοπός όλων των επιμέρους εγγυήσεων της αρχής της αλληλεγγύης, ανεξαρτήτως του υποκειμένου των in concreto υποχρεώσεων που προκύπτουν, είναι κοινός και αφορά την προστασία του Ανθρώπου, ήτοι και του Eυρωπαίου Πολίτη, ως πρωταρχικού θεμελίου της ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Και η προστασία αυτή είναι κοινή ευθύνη όλων, με την μορφή μιας υπαρξιακής για την υπόσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «obligatio in solidum»».