Με τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα συναντήθηκε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ που διεξάγεται στη Βαρσοβία της Πολωνίας ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η παρέμβαση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, στη συνεδρία του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου με αντικείμενο την “Προβολή Σταθερότητας” (Projecting Stability) περιείχε τα παρακάτω βασικά σημεία:
Είναι σαφές ότι η κατάσταση στη Βόρεια Αφρική και στην Μέση Ανατολή ανησυχεί την χώρα μου και την επηρεάζει άμεσα.
Όπως και όλους μας γύρω από αυτό το τραπέζι, ασχέτως γεωγραφίας.
Η έννοια στην οποία βασιζόμαστε, «η προβολή σταθερότητας», συνεισφέρει σημαντικά στον ρόλο μας στην περιοχή, αλλά μας φέρνει αντιμέτωπους και με σημαντικές προκλήσεις.
Καταρχήν είναι σημαντικό ότι αποφασίσαμε να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση με γνώμονα την εξασφάλιση της σταθερότητας.
Σε αντίθεση με άλλες περιόδους όπου οι προτεραιότητές μας ήταν διαφορετικές, προτεραιότητα αυτής της περιόδου είναι η εξασφάλιση σταθερότητας.
Και εδώ, είναι η μεγάλη πρόκληση. Η λογική της «προβολής σταθερότητας» δεν μπορεί να γίνει με μια λογική «επέκτασης ισχύος» στην περιοχή.
Πρέπει να βασίζεται και θα ανταποκρίνεται στις εκπεφρασμένες ανάγκες των εταίρων μας στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.
Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτό το εργαλείο στον σχεδιασμό μας αξιοποιώντας την εμπειρία του παρελθόντος, ειδικά, δεδομένου ότι η προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η κατάσταση σε διάφορα μέρη, είχε εντελώς αντίθετο και εξαιρετικά επικίνδυνο αποτέλεσμα στο παρελθόν.
Πρώτον, είναι σαφές ότι πρέπει να ενισχύσουμε τις δυνατότητές μας κατά του κοινού μας αντιπάλου που είναι η διεθνής τρομοκρατία – και ειδικά ο ISIS.
o Στηρίζουμε, λοιπόν, την παροχή AWACS του ΝΑΤΟ για την υποστήριξη της Παγκόσμιας Συμμαχίας εναντίον αυτής της τεράστιας απειλής.
o Αποδεχόμαστε την συνεισφορά – ιδιαίτερα μέσω της εκπαίδευσης – στην οικοδόμηση των αμυντικών δυνατοτήτων του Ιράκ αν και η δραστηριοποίηση εντός πολεμικού περιβάλλοντος δημιουργεί επιπρόσθετες προκλήσεις.
o Αποτιμούμε θετικά την αρωγή που προσφέρεται επί του παρόντος από το έδαφος της Ιορδανίας την οποία θεωρούμε εξαιρετικά κρίσιμη χώρα για την περιοχή.
o Το ΝΑΤΟ θα πρέπει να θέσει ένα πραγματιστικό επίπεδο φιλοδοξίας και να διασφαλίσει ότι θα αξιοποιήσει τα διδάγματα από την προηγούμενη παρουσία του στην χώρα.
Δεύτερον, στηρίζουμε τη νέα λιβυκή κυβέρνηση και τις προσπάθειες που αυτή καταβάλει για συμφιλίωση και για την εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του κράτους. Αλλά οποιαδήποτε ανάμειξη του ΝΑΤΟ μπορεί να υπάρξει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα υποβληθεί σχετικό αίτημα των νόμιμων αρχών της χώρας και ότι θα είναι στοχευμένη.
Τρίτον, σε ό,τι αφορά τον ρόλο του ΝΑΤΟ στην Κεντρική Μεσόγειο, σε σχέση με την επιχείρηση της ΕΕ Sophia, πρέπει να έχουμε πάντοτε κατά νου ότι η τελευταία είναι μια αυτόνομη επιχείρηση της EE.
Οι αρχές που πρέπει να διέπουν τη σχέση Ε.Ε.-ΝΑΤΟ
Η Ελλάδα, ως κράτος-μέλος τόσο του ΝΑΤΟ όσο και της ΕΕ, στηρίζει την συνεργασία μεταξύ των δύο οργανισμών, σε τομείς όπως οι υβριδικές απειλές, ο κυβερνοχώρος και η θαλάσσια ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση, ότι εξασφαλίζεται η συμπληρωματικότητα των προσπαθειών.
o Αλλά η σχέση μεταξύ της Συμμαχίας και της ΕΕ πρέπει να διέπεται από τις εξής αρχές:
(α) την προσέγγιση Οργανισμού προς Οργανισμό, (β) την αυτονομία στην λήψη των αποφάσεων, (γ) στον σεβασμό των θεσμικών λειτουργιών και της συμμετοχής σε αυτούς, (δ) τον άνευ όρων σεβασμό της αρχής του μη αποκλεισμού, (ε) την πλήρη διαφάνεια έναντι όλων των κρατών – μελών και (στ) την αναγνώριση και σεβασμό του διακριτού ρόλου και δυνατοτήτων εκάστου οργανισμού.
o Σε οποιαδήποτε άλλη βάση η συνεργασία ΝΑΤΟ-ΕΕ δεν μπορεί να αναπτυχθεί, ούτε να βοηθήσει.
Τέταρτον, όλοι γνωρίζουμε πόσο η Ελλάδα αλλά και η Ευρώπη, όπως και άλλοι Σύμμαχοι, έχουν επηρεασθεί από τις πρωτόγνωρες ροές προσφύγων και μεταναστών.
Για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ροές αποτελεσματικά, αλλά και στο πλαίσιο του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου, προχωρήσαμε σε σειρά μέτρων.
Εντός της ΕΕ, στο πλαίσιο της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας, αλλά, βέβαια, και με την ενίσχυση της ελληνοτουρκικής συνεργασίας.
o Η κοινή πρωτοβουλία Ελλάδας-Τουρκίας-Γερμανίας, για την δράση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, πραγματοποιήθηκε σε αυτό το πνεύμα και – μαζί με τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλουν οι ελληνικές, οι τουρκικές και οι ευρωπαϊκές αρχές επί τη βάσει μιας πολύ καλής συνεργασίας – έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση των ροών και των κυρίως των θανάτων στο Αιγαίο.
o Και θέλω να ευχαριστήσω εκείνους τους Συμμάχους, που συνεισφέρουν με πλοία τους σε αυτήν την δραστηριότητα.
o Οι διακινητές- όμως- και δεν θα διστάσουν να εκμεταλλευθούν τις όποιες αδυναμίες.
Η σημαντική μείωση των ροών μπορεί να είναι προσωρινή.
Πρέπει να γίνει διατηρήσιμη.
o Η πλήρης εφαρμογή της δραστηριότητας είναι αναγκαία, με την επέκτασή της σε όλες τις επίμαχες περιοχές και την χρήση των ελικοπτέρων των πλοίων που συμμετέχουν.
o Η Ελλάδα αποδεικνύει σταθερά ότι είναι έτοιμη να εργασθεί προς αυτήν την κατεύθυνση.
o Είναι σημαντικό το ΝΑΤΟ να αναδείξει τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει σε αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα για την περιοχή.
Στο μεταξύ, δόθηκαν στη δημοσιότητα φωτογραφίες από τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα.