Γ.Γ. κατά της Διαφθοράς: Αυστηρότερος έλεγχος και φραγή στις πολιτικές παρεμβάσεις

Σημαντικό βήμα μπροστά στη θεσμική θωράκιση της χώρας κάνει η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο για το πόθεν έσχες, που αναμένεται να φέρει στη Βουλή μετά τις γιορτές. “Η μάχη αυτή προχωρά με γοργούς ρυθμούς” δηλώνει στην εφημερίδα, ο γ.γ. κατά της διαφθοράς Γιώργος Βασιλειάδης (το νομικό τμήμα της Γενικής Γραμματείας ήταν αυτό που συνέθεσε το νομοσχέδιο, τα βασικά σημεία του οποίου παρουσιάζει  η «Αυγή» της Κυριακής). Ενώ αξίζει να επισημανθεί επιπροσθέτως ότι με το παρόν νομοθέτημα η χώρα μας εναρμονίζεται πλήρως με τα διεθνή πρότυπα που καθιερώνουν το Συμβούλιο της Ευρώπης και ο ΟΟΣΑ.

Πρώτα απ’ όλα, η κυβέρνηση με το παρόν νομοσχέδιο καταργεί τη -σκόπιμη;- απόφαση της κυβέρνησης Σαμαρά, βάσει της οποίας η επιτροπή που ήταν αρμόδια για τα πόθεν έσχες παραλάμβανε, ούτε λίγο ούτε πολύ, πάνω από 100.000 χειρόγραφες (!) δηλώσεις, με συνέπεια να μην είναι σε θέση καν να τις πρωτοκολλήσει.

Η επιτροπή αποσυμφορίζεται και η επιτροπή της Βουλής θα ασχολείται στο εξής με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού και των υπουργών, βουλευτών και ευρωβουλευτών, περιφερειαρχών, δημάρχων και των υπευθύνων για τα οικονομικά των κομμάτων. Όλοι οι υπόλοιποι υπόχρεοι δήλωσης -μεταξύ των οποίων, φυσικά, και οι ιδιοκτήτες – βασικοί μέτοχοι – διευθυντές ειδήσεων των ΜΜΕ- θα παραπέμπονται στην Αρχή για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Η οποία, παρ’ ότι το έργο της είχε επαινεθεί σε διεθνή fora, εντούτοις της είχαν αφαιρεθεί αρμοδιότητες από την κυβέρνηση Σαμαρά. Αντιθέτως τώρα, παράλληλα με την αναβάθμιση του ρόλου της, αυξάνεται (με αποσπάσεις) το ελεγκτικό προσωπικό της αρχής.

Μηδενίζεται η δυνατότητα πολιτικής παρέμβασης

Παράλληλα, ενισχύεται ο εξωκοινοβουλευτικός χαρακτήρας της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής, καθώς προστίθεται ένας σύμβουλος της Επικρατείας αλλά και ο Συνήγορος του Πολίτη. Βούληση του νομοθέτη είναι να μειωθεί η επιρροή των πολιτικών προσώπων στο έργο της επιτροπής. Την προεδρία αναλαμβάνει ο/η πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας, ενώ τα άλλα δύο κοινοβουλευτικά μέλη θα ορίζονται από τις μεγαλύτερες κοινοβουλευτικές ομάδες.

«Παράθυρα» τέλος

Επίσης, με τον νέο νόμο περί πόθεν έσχες γίνεται σαφέστερος και πληρέστερος καθορισμός των περιουσιακών στοιχείων που πρέπει να δηλώνονται, με κλείσιμο των «παραθύρων», με εναρμόνιση όσων δηλώνονται στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, αλλά και με σεβασμό στην προστασία των προσωπικών δεδομένων. Μία από τις βασικές καινοτομίες που κομίζει το νομοσχέδιο είναι ότι στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των πολιτικών προσώπων θα περιλαμβάνονται τα δάνεια όπως και οι υποχρεώσεις προς την εφορία.

Ως περιουσιακά στοιχεία θα θεωρούνται αναλυτικά τα εξής: Έσοδα από κάθε πηγή.

* Ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα σε αυτά.

* Μετοχές ημεδαπών και αλλοδαπών εταιρειών.

* Οι κάθε είδους καταθέσεις και τα κάθε είδους χρηματιστηριακά ή ασφαλιστικά κεφάλαια.

* Το περιεχόμενο τραπεζικών θυρίδων.

* Τα κινητά μεγάλης αξίας, εφόσον αυτή υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ.

* Τα πλωτά και εναέρια μεταφορικά μέσα και κάθε χρήσης οχήματα.

* Η συμμετοχή σε κάθε είδους εταιρεία ή επιχείρηση.

Κι άλλο χτύπημα κατά των off shore

Στο σημείο αυτό αξίζει να επισημάνει κανείς ότι η κυβέρνηση κάνει ακόμη ένα βήμα εναντίον όσων φοροδιαφεύγουν μέσω των off shore. Κι αυτό γιατί κλείνει τα κενά του προηγούμενου νομοθετικού πλαισίου, αφού δεν αναφέρεται στο εξής γενικά και αόριστα σε εξωχώριες εταιρείες, αλλά στις εταιρείες εκείνες που «έχουν πραγματική ή καταστατική έδρα σε κράτος μη συνεργάσιμο στον φορολογικό τομέα». Μια λίστα που καταρτίζει κάθε χρόνο ο ΟΟΣΑ.

Σε περίπτωση εκπρόθεσμης δήλωσης εντός 30 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής, προβλέπεται η επιβολή προστίμου 150-400 ευρώ. Μετά την πάροδο και αυτής της προθεσμίας, η μη υποβολή δήλωσης πόθεν έσχες θα κοινοποιείται στον εισαγγελέα. Ενώ υπόχρεος που παραλείπει να υποβάλει δήλωση, είτε υποβάλει ανακριβή – ελλιπή δήλωση τιμωρείται με φυλάκιση και χρηματική ποινή ώς 100.000 ευρώ. Στην περίπτωση δε που διαπιστωθεί ότι «ο υπόχρεος τελεί το αδίκημα με σκοπό την απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου, επωφελούμενος της ιδιότητάς του», τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και με χρηματική ποινή 10.000 – 500.000 ευρώ.

«Η κυβέρνηση προχωρά σε όλα όσα έχει εξαγγείλει» σημειώνει στη δήλωσή του ο γ.γ. κατά της Διαφθοράς Γιώργος Βασιλειάδης, υπενθυμίζοντας πως αμέσως μετά σειρά θα έχει το νομοσχέδιο για το πολιτικό χρήμα, με το οποίο «θα ξεκαθαρίσουν όλα τα θολά σημεία χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων». Συμπερασματικά, «η μάχη που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2015 για τη θεσμική θωράκιση κατά των φαινομένων διαφθοράς προχωρά με γοργούς ρυθμούς. Σκοπός μας είναι στο τέλος της τετραετίας να μιλάμε για συνολική αλλαγή του θεσμικού πλαισίου. Ο στρατηγικός σχεδιασμός για καταπολέμηση της διαφθοράς, που αποτελεί τον οδικό χάρτη για τις αλλαγές που θέλουμε να φέρουμε στον δημόσιο βίο, προχωρά κανονικά και ήδη το μεγαλύτερο μέρος έχει αρχίσει να υλοποιείται».