Τι προβλέπει ο κώδικας δεοντολογίας των βουλευτών

Ο κώδικας δεοντολογίας δεν θα πρέπει να κατανοηθεί ως αυστηρό νομικό κείμενο αλλά ως μια πλατφόρμα αυτοδέσμευσης μέσα στην οποία θα λειτουργούν όσοι εκλέγονται βουλευτές», τόνισε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης κατά τη διάρκεια της συζήτησης  από τις αρμόδιες επιτροπές, του σχεδίου του κώδικα δεοντολογίας των μελών του ελληνικού Κοινοβουλίου.

Επίσης είπε ότι ο κώδικας δεοντολογίας είναι ενταγμένος στο πλαίσιο της συζήτησης με τους θεσμούς, όπως και η χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.

Ο κ. Βούτσης είπε ότι στο σχέδιο του Κώδικα έχουν ενσωματωθεί πολλές παρατηρήσεις βουλευτών, προκειμένου να υπάρξει ευρύτερη συναίνεση, και ανέφερε, ότι δεν θα περιλαμβάνεται η υπογραφή δήλωσης εχεμύθειας από τους βουλευτές που απαγορεύει να χρησιμοποιούν προς ίδιον όφελος ή προς όφελος τρίτων προσώπων, «εμπιστευτικές πληροφορίες και έγγραφα τα οποία περιέρχονται σε γνώση τους κατά την διάρκεια άσκησης των καθηκόντων τους».

Ο κ. Βούτσης διευκρίνισε ότι ο κώδικας δεοντολογίας «είναι προσάρτημα του κανονισμού που αποτελεί ιδιόμορφο νομοθέτημα» και κατά συνέπεια, από τη στιγμή που ο κανονισμός περιλαμβάνει και τον κώδικα, θα είναι σε γνώση του βουλευτή, χωρίς να χρειάζεται να υπογράψει.

Δεν περιλαμβάνεται επίσης η σχέση εξάρτησης από τα λόμπι, γιατί, όπως είπε ο πρόεδρος της Βουλής, «δεν έχουμε μπει ακόμη στη χορεία των χωρών που τηρούν την αγγλοσαξονική εμπειρία και δεν χρειάζεται να την προκαλέσουμε με τέτοιες αναφορές».

Αναφερόμενος ιδιαίτερα στη διάταξη η οποία απαγορεύει σε βουλευτές να δέχονται δώρα ή ωφελήματα, αξίας μεγαλύτερης των 200 ευρώ, σημείωσε ότι «υπάρχουν παροχές που εμφανίζονται ως άυλες είναι όμως απολύτως υλικές ως προς τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν, γι’ αυτό είναι αναγκαίο μέσω του κώδικα δεοντολογίας να τίθενται τα θέματα αυτά, ώστε να απονομιμοποιούνται».

«Θετική εξέλιξη» χαρακτήρισαν τη θεσμοθέτηση του κώδικα δεοντολογίας και τη συναίνεση η οποία επιδιώκεται στις διατυπώσεις των διατάξεων, οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης, ενώ ενστάσεις διατυπώθηκαν κυρίως για το άρθρο 3, για σύγκρουση συμφερόντων στην περίπτωση που μέλος του Κοινοβουλίου, «σύζυγος, συγγενής ή άλλο πρόσωπο στενώς συνδεδεμένο με αυτό, έχει άμεσο ιδιωτικό συμφέρον», και για το άρθρο 5 που ζητά από τους βουλευτές, να μην «κάνουν χρήση εμπιστευτικών πληροφοριών και εγγράφων προς ίδιον όφελος».

Στην αναγκαιότητα της θέσπισης του κώδικα δεοντολογίας αναφέρθηκε στην τοποθέτησή του ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Αντώνης Συρίγος που τόνισε ότι ενισχύεται το αίσθημα εμπιστοσύνης προς το Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με τον κ. Συρίγο, «ο κώδικας δεν δίνει έμφαση στις πειθαρχικές ποινές και η τήρησή του είναι εκείνη που θα τον δικαιώσει».

Για αντιφάσεις και σημεία που μπορεί να οδηγήσουν σε παρερμηνείες έκανε λόγο ο εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας Γιάννης Τραγάκης και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο άρθρο 5, ζητώντας να προστεθεί η φράση «οικονομικό όφελος», αντί για «ίδιον όφελος», που μπορεί να παρερμηνευθεί.

Ζήτησε επίσης να προβλεφθεί, ώστε οι περιπτώσεις μηνύσεων κατά υπουργών να εξετάζονται από την Επιτροπή Δεοντολογίας, «για να μην αφήνουμε να αιωρούνται υποψίες κατά υπουργών», όπως είπε.

Τη διαφωνία του κόμματός του με το σχέδιο κώδικα εξέφρασε ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής Χρήστος Παππάς. Ο κ. Παπάς είπε ότι η διατύπωση των διατάξεων είναι και αόριστη και επιτρέπει την επιλεκτική εφαρμογή τους με σκοπό τη δίωξη πολιτικών αντιπάλων. Ανέφερε μάλιστα ως παράδειγμα, την αποβολή από την αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του ευρωβουλευτή της Χρυσής Αυγής, Ελευθέριου Συναδινού, γιατί διάβασε «λογοτεχνικό κείμενο», όπως το χαρακτήρισε ο κ. Παπάς. Στον κ. Παπά, απάντησε στη δευτερολογία του ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης που είπε ότι «ένα λογοτεχνικό κείμενο είναι απόλυτα ελεύθερο αλλά όταν περιλαμβάνεται σε πολιτική ομιλία για να απαξιώσει συλλήβδην ένα λαό είναι υβριστικό και προκαλεί άκρως αρνητικές καταστάσεις».

«Μας ικανοποιεί η προσπάθεια να υπάρξει συναίνεση γύρω από τον κώδικα», είπε εκ μέρους της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου. Ο κ. Παπαθεοδώρου είπε ότι ο Κώδικας Δεοντολογίας θα πρέπει να θεωρηθεί κείμενο αυτοδέσμευσης και ζήτησε τα πειθαρχικά μέτρα που προβλέπονται να ενσωματωθούν στον Κανονισμό της Βουλής και να μη συμπεριληφθούν στον κώδικα δεοντολογίας.

Έντονη κριτική στις διατυπώσεις της διάταξης για τη χρήση εμπιστευτικών πληροφοριών, άσκησε ο βουλευτής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης, που υποστήριξε ότι «επιδιώκεται να ενισχυθεί ένα κλίμα υποταγής του λαού για να εφαρμοστούν συγκεκριμένες πολιτικές».

«Χαιρετίζουμε την πολιτική βούληση για να διαμορφωθεί Κώδικας, Δεοντολογίας» είπε ο βουλευτής από το Ποτάμι, Σπύρος Λυκούδης, που ζήτησε να προσδιοριστεί η διάταξη για βίαιη συμπεριφορά και ρητορική μίσους, ώστε να συμπεριλάβει και την πρόκληση για βίαιη συμπεριφορά εναντίον πολιτικών αντιπάλων.

Τη συμβολή του Κώδικα στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης προς το Κοινοβούλιο, υπογράμμισε ο βουλευτής των ΑΝΕΛ Βασίλης Κόκκαλης, και εξέφρασε διαφωνία με το άρθρο 3 «για τη σύγκρουση συμφερόντων» στο μέτρο που, όπως είπε, μπορεί να προσκρούει με τον κώδικα δεοντολογίας των δικηγόρων, στην περίπτωση που ο βουλευτής ασκεί δικηγορία.

Την άποψη ότι οι προβλέψεις του Κώδικα Δεοντολογίας καλύπτονται από το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής εξέφρασε ο βουλευτής της Ένωσης Κεντρώων Γεώργιος Καράς ενώ εξέφρασε την επιφύλαξη ότι εφόσον ο Κώδικας ψηφιστεί, θα έχει ισχύ νόμου, «και θα προκαλέσει στο μέλλον σειρά ζητημάτων που μπορεί να τον καταστήσουν ανεφάρμοστο».

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Βουλής, ο Κώδικας θα συζητηθεί εκ νέου τη Δευτέρα το απόγευμα στις 4.00 σε κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Κανονισμού και της Επιτροπής Δεοντολογίας, και το απόγευμα της Τρίτης, θα εισαχθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια.