Λευκός καπνός στις Βρυξέλλες με δύσκολη συμφωνία για τους πρόσφυγες

Λευκός καπνός βγήκε από τις Βρυξέλλες, μετά από σκληρές διαπραγματεύσεις της ΕΕ με τον Τούρκο πρωθυπουργό, Αχμέτ Νταβούτογλου. Το σήμα της αποδοχής της συμφωνίας έδωσε ο πρόεδρος του Ευρωπϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.

Στις διαπραγματεύσεις με τον Τούρκο πρωθυπουργό συμμετείχαν οι Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο προεδρεύων της ΕΕ, Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε.

Στο σχέδιο Τουσκ συμφώνησε και ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, καθώς η Τουρκία παίρνει το άνοιγμα του 33 κεφαλαίου (προϋπολογισμός) πριν τον Ιούνιο, αλλά δεν υπαρχει αναφορά στα πέντε ενταξιακά κεφάλαια που έχει μπλοκάρει η Λευκωσία.

Το μείζον θέμα πλέον, αφού η συμφωνία επετεύχθη και θα εγκριθεί από τους 28 ηγέτες της ΕΕ, είναι η υλοποίησή της, η οποία δεν φαντάζει και τόσο εύκολη.

Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στο τελικό κείμενο συμφωνίας, η Άγκυρα θα πάρει πίσω όλους τους παράτυπους μετανάστες που φθάνουν στην Ελλάδα, περιλαμβανομένων των Σύρων προσφύγων, με αντάλλαγμα ότι η ΕΕ θα δέχεται μερικούς σύρους πρόσφυγες και θα ανταμείψει την Τουρκία με χρήματα, πρόωρη άρση της υποχρέωσης των τούρκων πολιτών να έχουν θεώρηση εισόδου (απελευθέρωση βίζας) όταν εισέρχονται στην ΕΕ και πρόοδο στις διαπραγματεύσεις της για να ενταχθεί στην ΕΕ.

Μάλιστα, προβλέπεται ότι η εφαρμογή της συμφωνίας θα πρέπει να ξεκινησει άμεσα, από την ερχόμενη Κυριακή 20 Μαρτίου, αν και η Ελλάδα είχε ζητήσει χρόνο για την εφαρμογή της. Έτσι, από την Κυριακή όλοι οι παράτυποι μετανάστες που φτάνουν στα ελληνικά νησιά θα επαναπροωθούνται στη γειτονική χώρα.

Η επανεισδοχή τους θα ξεκινήσει την 4η Απριλίου, δήλωσε ανώτερος Τούρκος κυβερνητικός αξιωματούχος, καθώς οι 28 και η Άγκυρα βάζουν τις τελευταίες πινελιές όσον αφορά τη συμφωνία τους για την αντιμετώπιση της κρίσης των προσφύγων και των μεταναστών.

Η Ελλάδα θα αναλάβει το βάρος της επεξεργασίας των αιτήσεων ασύλου όσων φτάνουν στα ελληνικά νησιά, με αποτέλεσμα να καταστεί και πάλι το σημείο συγκέντρωσης των ροών. Για αυτό και η ελληνική πλευρά ζήτησε χθες χρόνο για την εφαρμογή της συμφωνίας από τη δική της πλευρά, αλλά και ενίσχυση οικονομική και σε προσωπικό.

Τα τέσσερα αμφιλεγόμενα σημεία

1. Σε σχέση με τις ενστάσεις τις Κύπρου για το άνοιγμα των κεφαλαίων, υπάρχει συμβιβασμός που ικανοποιεί σύμφωνα με την ίδια πηγή τόσο την Κύπρο όσο και την Τουρκία, για το άνοιγμα του κεφαλαίου 33 (προϋπολογισμός) , το οποίο δεν έχει μπλοκαριστεί από την Κύπρο, εντός της περιόδου της ολλανδικής προεδρίας

2. Σε σχέση με την ημερομηνία εφαρμογής του σχεδίου επανεισδοχής/επανεγκατάστασης “ένας προς έναν” μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας προτείνεται να οριστεί η 20η Μαρτίου

3. Σε σχέση με τη νομιμότητα του εν λόγω σχεδίου, προτείνεται ότι θα είναι σε πλήρη συμφωνία με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, θα σέβεται δηλαδή την αρχή της ατομικής εξέτασης κάθε αίτησης ασύλου, ενώ στην τελική συμφωνία θα υπάρχει σαφής αναφορά στην αρχή μη επαναπροώθησης και στις μη συλλογικές επιστροφές

4. Σε σχέση με την οικονομική ενίσχυση της Τουρκίας για τους πρόσφυγες, στην τελική συμφωνία προτείνεται να μην υπάρχουν νέα ποσά αλλά σαφής αναφορά σε συγκεκριμένα έργα που μπορούν να επωφεληθούν από τα ήδη υπάρχοντα 3 δισ. μέσα στην εβδομάδα για ταχύτερη εκταμίευση.