Μάχη επίρριψης ευθυνών μετά το τελεσίγραφο εξόδου από τη Σένγκεν

Σε μάχη για την επίρριψη ευθυνών των επιπτώσεων του προσφυγικού εξελίσσεται η εσωτερική διαμάχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με χώρες της ΕΕ και ως αποτέλεσμα με την Ελλάδα, μετά και το χθεσινό τελεσίγραφο για αποπομπή από τη Συνθήκη Σένγκεν σε τρεις μήνες εάν η χώρα δεν έχει καταφέρει να ελέγξει επαρκώς τα θαλάσσια σύνορά της και προπαντός να λειτουργήσει τα hot spots για τα οποία έχει δεσμευθεί με τη συμφωνία της 29ης Νοεμβρίου.

Στην έκθεση κόλαφο που δημοσιεύθηκε χθες, η Κομισιόν κρίνει ότι η Ελλάδα «αμέλησε σοβαρά» τα καθήκοντά της όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων της ζώνης Σένγκεν και δίνει στην Αθήνα διορία τριών μηνών προκειμένου να ελέγχει τα σύνορά της, προειδοποιώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση οι άλλες χώρες της ζώνης ελεύθερης μετακίνησης θα κλείσουν τα σύνορά τους με την Ελλάδα.

Βαλβίδα αποσυμπίεσης της κατάστασης φαντάζει στην παρούσα φάση μονάχα η υλοποίηση της συμφωνίας της 29ης Νοεμβρίου με την Τουρκία, η οποία ωστόσο δεν έχει κάνει όπως συνομολογούν Έλληνες και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι απολύτως τίποτα από τα συμπεφωνηθέντα και κυρίως δεν έχει προχωρήσει στην κατασκευή των hot spots στα τουρκικά παράλια, με την Άγκυρα να συνεχίζει το «ανατολίτικο παζάρι» για την εκταμίευση των τριών δισ. ευρώ που προβλέπει η συμφωνία.

Η Ελλάδα από την πλευρά της, αφ’ ενός αντιμετωπίζει την απροθυμία ευρωπαϊκών χωρών και Τουρκίας για τα σχέδια επανεγκατάστασης και επαναπροώθησης αντίστοιχα, αφ’ ετέρου θα πρέπει άμεσα να αντιμετωπίσει τις δικές της εκκρεμότητες σε ότι αφορά την κατασκευή των hotspots.

Ο επίτροπος αναγνώρισε ωστόσο ότι από τον Νοέμβριο και μετά έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος. Ανέφερε επίσης ότι αν το σχέδιο της Επιτροπής εγκριθεί, με ειδική πλειοψηφία, από τις χώρες της ζώνης Σέγκεν, η Επιτροπή θα συντάξει συστάσεις προς την Ελλάδα, οι οποίες θα πρέπει να υλοποιηθούν εντός τριμήνου.

Στην αντίθετη περίπτωση θα μπορούν, όπως άφησε σαφώς να εννοηθεί, οι χώρες της ζώνης του Σέγκεν να επαναφέρουν ελέγχους στα σύνορά τους ως το μέγιστο χρονικό διάστημα των δύο ετών και όχι των έξι μηνών, όπως σήμερα ισχύει.

Ερωτηθείς για την πρόταση της Σλοβενίας σχετικά με την ενίσχυση των συνόρων της ΠΓΔΜ με την Ελλάδα, μέσω της Frontex, o αντιπρόεδρος της Επιτροπής υπενθύμισε ότι η Frontex δεν μπορεί να επεμβαίνει σε χώρα εκτός της ΕΕ, αλλά τη δυνατότητα αυτή δίνει η πρόταση για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Ο ίδιος τόνισε, ωστόσο, ότι για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης «χρειάζεται συντονισμένη δράση με τις χώρες των Βαλκανίων» και στο πλαίσιο αυτό υπάρχει συνεργασία και με την ΠΓΔΜ.

Αμέσως πέρασε στην αντεπίθεση η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη, η οποία σε δήλωσή της ανέφερε πως η Αθήνα αφ’ ενός δεν έχει ευθύνη για τη μη εφαρμογή της Συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και αφετέρου έχει ζητήσει ενίσχυση της Frontex. Επιπλέον η κυβερνητική εκπρόσωπος δεν παρέλειψε να επισημάνει τα κολλήματα στο σχέδιο μετεγκατάστασης προσφύγων από την Ελλάδα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

«Το πρόγραμμα μετεγκατάστασης όπως συμφωνήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 23ης Σεπτεμβρίου έχει μείνει μετέωρο: από τους 160.000 πρόσφυγες, μόνο 414 έχουν μετεγκατασταθεί. Η επανεισδοχή παράτυπων μεταναστών στις χώρες προέλευσης και στην Τουρκία έχει μηδαμινά αποτελέσματα παρά τις διεθνείς συμφωνίες. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και η τακτική της αλληλοεπίρριψης ευθυνών δεν συνιστά αποτελεσματική διαχείριση ενός ιστορικών διαστάσεων προβλήματος, για το οποίο απαιτείται η κοινή δράση των χωρών της Ευρώπης. Η Ελλάδα ξεπερνά τον εαυτό της προκειμένου να τηρήσει τις υποχρεώσεις της. Αναμένουμε από όλους να πράξουν το ίδιο» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

Σε σκληρό τόνο ο Αλέξης Τσίπρας μετά τις απειλές της Κομισιόν, τόνισε από το Ισραήλ όπου βρισκόταν για τη διμερή Ελλάδας – Ισραήλ πως «η Ελλάδα προχωρά τις δεσμεύσεις της αναφορικά με τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, ότι θα είμαστε απολύτως έτοιμοι τον επόμενο μήνα και πως μένει να φανεί εάν και η Ευρώπη θα ανταποκριθεί στις δικές της δεσμεύσεις απέναντι στην Ελλάδα».

Στο ερώτημα πόσο θα αντέξει η Ελλάδα να διαχειρίζεται ένα θέμα που ξεπερνά τις δυνάμεις της και που οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του οποίου δεν γίνονται αποδεκτές, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι εκείνος θα έλεγε πόσο θα αντέξει και η Ευρώπη, για να σημειώσει ότι η Ελλάδα δέχεται μια πίεση πολύ μεγαλύτερη από τις αντοχές της τους τελευταίους μήνες, στα μικρά νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, τη μεγαλύτερη μετακίνηση πληθυσμού από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο και έπειτα.

Υπογράμμισε ότι παρότι βρισκόμαστε σε οικονομική κρίση και σε μια δύσκολη προσαρμογή, η Ελλάδα καταφέρνει να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση αναδεικνύοντας το ανθρώπινο πρόσωπο της Ευρώπης.

Τόνισε ότι είναι σημαντική η συνεισφορά της χώρας μας στην Ευρώπη, ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός ντροπιάζεται από τις εικόνες των νεκρών παιδιών στο Αιγαίο πέλαγος και έστειλε το μήνυμα ότι δεν έχει σημασία αν κάποιοι γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες το κατανοούν ή αδιαφορούν, αλλά πως σημασία έχει ότι είναι μια διεθνής πραγματικότητα καταγεγραμμένη.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι έχουμε αναλάβει δεσμεύσεις που έχουν προχωρήσει, ότι θα είμαστε απολύτως έτοιμοι τον επόμενο μήνα και ότι μένει να φανεί κι αν η Ευρώπη θα ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της απέναντι στην Ελλάδα.

Γενικότερα σημείωσε ότι η λύση του προβλήματος περνάει μέσα από μια συνεργασία με την Τουρκία και μέσα από την κατάλληλη συνεννόηση και συνεργασία και τον επιμερισμό των βαρών ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες.

Ο κ. Τσίπρας έστειλε ένα ακόμη μήνυμα, ότι το blame game, ποτέ δεν ήταν αποτελεσματικό. Σημασία έχει, τόνισε, να βρούμε λύσεις, να μοιράσουμε βάρη και όχι να μοιράσουμε ευθύνες.