Ασφαλιστικό: Τα οκτώ σημεία που θα κρίνουν τη συμφωνία με τους δανειστές

Η πρόταση Κατρούγκαλου δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο τις ισχυρές αντιδράσεις εντός των τειχών με τις κοινωνικές ομάδες να είναι επί ποδός πολέμου, και τις αντιρρήσεις εντός των κυβερνητικών τειχών, αλλά θα βρεθεί αντιμέτωπο και με το Κουαρτέτο που έρχεται με… άγριες διαθέσεις.

Το σχέδιο, που φημολογείται πως στάλθηκε χωρίς νούμερα και βασισμένο στη γνωστή συνταγή της «δημιουργικής ασάφειας», έχει ανοίξει τον δίαυλο επικοινωνίας με τους εκπροσώπους των δανειστών που επικοινωνούν συνεχώς με στελέχη του υπουργείου Εργασίας μέσω e-mail, με συμπληρωματικά στοιχεία και πρόσθετα οικονομικά δεδομένα για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, τους εκπροσώπους των πιστωτών.

Η κυβέρνηση επιμένει να δηλώνει δεξιά και αριστερά πως θα αποτελέσει «κόκκινη γραμμή» οι νέες περικοπές στις κύριες συντάξεις, με το πρόσφατο όμως παρελθόν να υπενθυμίζει πως οι λεονταρισμοί της κυβέρνησης αρκούνται για… την εντός των τειχών συζήτηση.

Μέχρι τώρα δεν έχει υπάρξει καμία επίσημη αντίδραση από μέρους των θεσμών, εκτός από την τυπική αναφορά της Κομισιόν ότι «η ελληνική πρόταση εξετάζεται». Οι προβλεπόμενες ενστάσεις του κουαρτέτου δεν θα αποτελέσουν κεραυνό εν αιθρία, καθώς έχουν εκφραστεί με πλήρη σαφήνεια σε όλες τις συναντήσεις που είχαν οι δύο πλευρές κατά την προηγούμενη χρονιά.

Τα 8 σημεία που θα κρίνουν τη συμφωνία:

1.Καθιέρωση εθνικής σύνταξης 384 ευρώ χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Οι εκπρόσωποι των δανειστών διαφωνούν με αυτή την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης επειδή θα χρηματοδοτείται εξολοκλήρου από τον κρατικό προϋπολογισμό και θα απονέμεται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Με βάση τον σημερινό αριθμό των συνταξιούχων, ο οποίος αναμένεται να αυξηθεί στα επόμενα χρόνια, το ετήσιο κόστος για 2,6 εκατ. δικαιούχους (Χ 384 ευρώ) ανέρχεται σε 1,017 δισ. ευρώ. Θεωρείται δεδομένο ότι οι εκπρόσωποι των πιστωτών και ιδιαίτερα ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, θα εκφράσουν ισχυρότατες αντιρρήσεις σε αυτή την πρόταση.

2.Αύξηση ασφαλιστικών εισφορών κατά 1% στις επικουρικές συντάξεις. Παρά την αποδοχή αυτής της πρότασης, υπό όρους, από τους εκπροσώπους των εργοδοτικών οργανώσεων, οι εκπρόσωποι των πιστωτών είναι αντίθετοι με οποιαδήποτε σκέψη για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, επειδή θεωρούν ότι αποτελεί ανασχετικό παράγοντα στην ενδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.

3.Μείωση κατά 1,8 δισ. ευρώ της συνταξιοδοτικής δαπάνης για το 2016. Η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι η μείωση αυτής της δαπάνης μπορεί να επιτευχθεί χωρίς αντίστοιχη μείωση των κύριων συντάξεων. Τη θέση αυτή δεν φαίνεται να την αποδέχονται οι εκπρόσωποι των θεσμών, καθώς πάγια θέση τους είναι ότι μόνο οι περικοπές αποφέρουν άμεσα έσοδα και όχι «οι εκτιμήσεις ή οι προβλέψεις ότι θα υπάρξουν έσοδα», για παράδειγμα από την αντιμετώπιση της ανασφάλιστης εργασίας.

4.Κατάργηση ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και αντικατάσταση από ρήτρα βιωσιμότητας των επικουρικών ταμείων. Στο ζήτημα αυτό μέχρι στιγμής το μόνο μετρήσιμο στοιχείο είναι οι απώλειες 376 εκατ. ευρώ μέσα στο 2015 από το ΕΤΕΑ, επειδή δεν εφαρμόστηκε η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος που προέβλεπε περικοπές στις επικουρικές συντάξεις. Εκτιμάται ότι το έλλειμμα του Ταμείου για τη διετία 2015-2016 μόνο από τη μη εφαρμογή της ρήτρας θα υπερβεί τα 730 εκατ. ευρώ.

5.Κατάργηση κοινωνικών πόρων για ΕΤΑΑ και ΕΤΑΠ – ΜΜΕ που σύμφωνα με τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας αποτιμώντα σε περίπου 90 εκατ. για το 2015. Με βάση την υποχρέωση που προκύπτει από την υπογραφή του 3ου μνημονίου οι κοινωνικοί πόροι θα πρέπει να καταργηθούν. Για το θέμα αυτό δεν υπάρχει καμία απολύτως αναφορά στο σχέδιο της κυβέρνησης που απεστάλη στους θεσμούς. Οι πιστωτές μέχρι σήμερα δεν δέχονται καμία αλλαγή στο φλέγον αυτό ζήτημα και εκτιμάται ότι θα επιμείνουν στην κατάργηση των κοινωνικών πόρων που απέμειναν.

6.Υλοποίηση της απόφασης του ΣτΕ για αποκατάσταση συντάξεων που περικόπηκαν με τους νόμους του 2012. Το κόστος αυτού του μέτρου υπολογίζεται σε τουλάχιστον 2,5 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής η κυβέρνηση κρατά κλειστά τα χαρτιά της επί του θέματος και ουσιαστικά αναζητά τρόπους παράκαμψης αυτής της απόφασης που έχει τεράστιο οικονομικό κόστος.

7.Επανυπολογισμός των συντάξεων. Χαρακτηρίστηκε ως ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα, καθώς τόσο οι εμπειρογνώμονες της κοινωνικής ασφάλισης όσο και τα στελέχη των ασφαλιστικών ταμείων εκτιμούν ότι είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει επανυπολογισμός των συντάξεων 2,6 εκατ. δικαιούχων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να αναζητηθούν οι φάκελοι και τα αρχεία των συνταξιούχων και να υπολογιστεί ξανά η σύνταξή τους. Δηλαδή, οι υπάλληλοι των ασφαλιστικών ταμείων θα πρέπει να ανατρέξουν σε εκατομμύρια φακέλους των ασφαλισμένων περασμένων δεκαετιών που σήμερα είναι συνταξιούχοι και στα αρχεία για παράδειγμα, των δεκαετιών του 1970 και του 1980. Για να γίνει κατανοητό το εγχείρημα αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το σύστημα ΑΤΛΑΣ του ηλεκτρονικού ασφαλιστικού βιογραφικού είχε σχεδιαστεί για να μπει ένα «βαρύ» ψηφιακό περιεχόμενο, με περισσότερες από 29 δισεκατομμύρια ημέρες ασφάλισης, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 μέχρι σήμερα. Το έργο αυτό δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.

8.Σύνδεση ασφαλιστικών εισφορών με συνταξιοδοτικές παροχές. Αποτελεί πάγιο αίτημα των δανειστών η μεγαλύτερη δυνατή σύνδεση των εισφορών που πληρώνει ο ασφαλισμένος με τη σύνταξη που λαμβάνει και η δημιουργία ισχυρών αντικινήτρων για πρόωρη έξοδο από την εργασία.