Με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο επανέφερε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ το αίτημα του Βερολίνου για τις κοινές περιπολίες Ελλάδας – Τουρκίας στο Αιγαίο, λέγοντας πως στο ζήτημα της εξωτερικής φύλαξης των συνόρων απαιτείται συνεργασία με την Άγκυρα. Εκτός αυτού άφησε σαφείς αιχμές κατά της χώρας μας για την εφαρμογή του Κανονισμού του Δουβλίνου.
Μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό ZDF και αναφερόμενη στις αυξανόμενες προσφυγικές ροές, η Μέρκελ σημείωσε ότι «πρέπει να αποκατασταθεί η νομιμότητα και να μην κυριαρχούν οι διακινητές μεταξύ δύο κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, της Ελλάδας και της Τουρκίας», σπεύδοντας να σημειώσει πως αυτή «η κατάσταση δεν μας τιμά».
Σε αυτό το πλαίσιο, άσκησε κριτική στη χώρα μας για λέγοντας πως το σύστημα του «Κανονισμού του Δουβλίνου» δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε αυτή τη στιγμή και σημείωσε χαρακτηριστικά:
“Και το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το ότι η κατάσταση εκεί είναι τόσο κακή ώστε δεν μπορούμε να υποδεχτούμε πρόσφυγες ή να επαναπροωθήσουμε στην Ελλάδα, όλα αυτά αποτελούν κομμάτια ενός συστήματος το οποίο δεν λειτουργεί.”
Εν προκειμένω στάθηκε στον ρόλο της Τουρκίας στο προσφυγικό. «Πρέπει να βρούμε τις σωστές απαντήσεις και αυτές οι απαντήσεις βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα, σε μια κατανομή των βαρών και με την Τουρκία και σε αυτό πρέπει να εργαστούμε», είπε χαρακτηριστικά, και εν συνεχεία επανέφερε με τον πιο σαφή τρόπο το θέμα των κοινών περιπολιών στο Αιγαίο:
“Θέλω από τη μια πλευρά να διατηρήσω την ελευθερία κίνησης στην Ευρώπη – αυτό είναι η Συνθήκη του Σένγκεν -, αλλά αυτό προϋποθέτει ότι φυλάσσονται τα εσωτερικά σύνορα και η φύλαξη των εξωτερικών συνόρων προϋποθέτει μια συνεργασία με την Τουρκία.”
Η κ. Μέρκελ αναφέρθηκε και στις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. «Σήμερα έχουμε προχωρήσει πολύ περισσότερο από ό,τι πριν από τέσσερις εβδομάδες. Έχουμε μια ατζέντα μετανάστευσης ΕΕ – Τουρκίας, όπου η διαπραγμάτευση έχει προχωρήσει ήδη πολύ» είπε και συνέχισε:
Θα έχουμε τέλος Νοεμβρίου, αρχές Δεκεμβρίου ένα συμβούλιο ΕΕ – Τουρκίας, στο οποίο θα συζητήσουμε το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων στην Τουρκία προκειμένου να συμβάλουμε ώστε να έρχονται όσο το δυνατόν λιγότεροι παρανόμως στην Ευρώπη.
Έκανε σε αυτό το πλαίσιο λόγο για ενδεχόμενη συμφωνία με συγκεκριμένους αριθμούς, μέσω της οποίας, όπως είπε, θα μπορούσε να διαμορφωθεί νόμιμη μετανάστευση. «Αυτό περιμένει και η Τουρκία από εμάς – λέει, ‘δεν μπορείτε να βρίσκεστε στην είσοδο και να προσποιείστε ότι δεν έχετε καμία σχέση με την διαμάχη στην Συρία, έναν τεράστιο και δραματικό εμφύλιο πόλεμο’», τόνισε.
Η ίδια σημείωσε πως η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ και επανέλαβε ότι για το Βερολίνο η διαδικασία είναι ανοιχτή.
«Λέω πάντα ότι οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται. Όταν έγινα καγκελάριος, αυτή η διαδικασία είχε ήδη ξεκινήσει. Τώρα το θέμα είναι το άνοιγμα νέων κεφαλαίων. Αυτό είναι μέρος της ενταξιακής διαδικασίας και πράγματι το θέμα είναι και η απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας – αυτό είναι μια επιθυμία της Τουρκίας – και για μια γρηγορότερη εφαρμογή της συμφωνίας επανεισδοχής» τόνισε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
“Έχουμε ήδη μια συμφωνία επανεισδοχής με την Τουρκία, αλλά για ανθρώπους από τρίτες χώρες θα τεθεί σε ισχύ μόλις το 2017 και, εάν προσχωρήσουμε στην απελευθέρωση της βίζας νωρίτερα, θα τεθεί σε ισχύ και αυτή η συμφωνία γρηγορότερα», συμπλήρωσε και σημείωσε ότι η Τουρκία θα λάβει και οικονομική βοήθεια, π.χ. στο θέμα των σχολείων για τα παιδιά από την Συρία. «Σε αυτό θα βοηθήσει η ΕΕ και το βρίσκω δίκαιο.”
Παραδέχτηκε σε αυτό το σημείο πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει τα στα χέρια του τα «κλειδιά» του προβλήματος. «Κατά κάποιο τρόπο υπάρχουν εξαρτήσεις, αυτό είναι σαφές, αν θέλουμε να φυλάξουμε τα εξωτερικά μας σύνορα» σημείωσε και διευκρίνισε:
“Αλλά δεν είναι στο χέρι του να μας οδηγήσει σε πράγματα που δεν θέλουμε. Είναι απόλυτα στο χέρι μας να πούμε τις θέσεις μας και μετά θα διαπραγματευτούμε – έτσι είναι και μέσα στην ΕΕ.”
Ανέδειξε ως βασικό πρόβλημα την έλλειψη δέσμευσης για μια πραγματικά δίκαιη κατανομή προσφύγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο χαρακτήρισε μάλιστα ως «την μεγαλύτερη απογοήτευσή της» τους τελευταίους δύο μήνες. «Αυτό είναι το επόμενο πρόβλημα. Ευτυχώς έχουμε τη δυνατότητα να κατανείμουμε 160.000 άτομα και ελπίζω τα Hotspots στην Ελλάδα και στην Ιταλία να είναι σύντομα έτοιμα ώστε να μην μπορούμε να κατανείμουμε μόνο τόσους, αλλά και πραγματικά μεγαλύτερους αριθμούς