Εκφοβισμός (Bullying): Συμβουλές σε γονείς και δασκάλους για την αποτροπή του

To bullying (εκφοβισμός) είναι μία επιθετική συμπεριφορά που εκδηλώνεται σκόπιμα και περιλαμβάνει μία ανισορροπία δύναμης και αντοχής.

Πρόκειται για μία επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά και παίρνει φυσική και λεκτική μορφή αλλά και σχετική με αυτές.

Την ίδια στιγμή που τα αγόρια μπορεί να εκφοβίσουν άλλους χρησιμοποιώντας τη δύναμή τους, τα κορίτσια συχνά εκφοβίζουν άλλα κορίτσια μέσα από τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Το bullying είναι μέρος του σχολείου και του εργασιακού χώρου εδώ και πολλά χρόνια. Τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημιούργησαν ένα νέο χώρο για bullying, όπου επεκτάθηκε το εύρος του.

Η πρόληψη και ο τερματισμός του bullying, περιλαμβάνει μία δέσμευση ως προς τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου τα παιδιά μπορούν να ευδοκιμήσουν, κοινωνικά και εκπαιδευτικά, χωρίς να φοβούνται.

Υποχρεώσεις δασκάλων και καθηγητών

– Να κατέχουν τις απαραίτητες γνώσεις και να είναι παρατηρητικοί: Αν και οι δάσκαλοι γνωρίζουν ότι το bullying διαδραματίζεται σε τουαλέτες, παιδικές χαρές, λεωφορεία όπου εκείνοι είναι απόντες, πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπ΄όψιν τους. Χρειάζεται να αντιληφθούν ότι με το να το καταδείξουν, δεν κουτσομπολεύουν. Αν ένας δάσκαλος, παρατηρήσει bullying σε μία τάξη, άμεσα πρέπει να παρέμβει για να το σταματήσει, να το καταγράψει και να ενημερώσει τη διοίκηση για να διερευνηθεί περαιτέρω το περιστατικό.

– Να ειδοποιήσουν τους γονείς: μαθητές και γονείς χρειάζεται να είναι μέρος της λύσης και να δημιουργηθούν ομάδες που θα φροντίσουν για την καλλιέργεια της εξάλειψης του εκφοβισμού. Οι μαθητές μπορούν να ενημερώσουν τους γονείς για τις νέες τεχνολογικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται για το bullying.

Γονείς των παιδιών που είναι θύματα του bullying

– Παρατηρήστε το παιδί σας για σημάδια που δείχνουν ότι είναι θύμα bullying: Tα παιδιά τις περισσότερες φορές δεν μιλάνε για αυτό. Ενδεικτικά σημάδια bullying είναι: σκισμένα ρούχα, δισταγμός να πάει σχολείο, χαμηλή όρεξη, εφιάλτες, κλάμα ακόμα και ενδείξεις κατάθλιψης και άγχους. Αν καταλάβετε ότι το παιδί σας είναι θύμα bullying, μην του πείτε “θα περάσει” ή “δεν πειράζει”. Μιλήστε μαζί του ανοιχτά για να καταλάβετε τι συμβαίνει στο σχολείο και τι χρειάζεται να κάνετε για να ξεκαθαρίσετε το πεδίο.

– Μάθετε στο παιδί σας πως να χειρίζεται το bullying: Μέχρι να γίνει κάτι από τη διοίκηση του σχολείου και αφού έχει ξεκινήσει η διαδικασία έρευνας εκεί, δείξτε στο παιδί σας πως να χειρίζεται το bullying χωρίς να νιώθει ηττημένος και κατατροπωμένος. Παίξτε σενάρια στο σπίτι και δείξτε του πως να αγνοεί έναν παιδί που εκφοβίζει ή αναπτύσσει συμπεριφορά που αντιγράφει το bullying.

– Βάλτε όρια με την τεχνολογία (cyberbullying): Εκπαιδεύσετε τα παιδιά σας αλλά και τον εαυτό σας για το cyberbullying και ειδικότερα πως να μην αποφεύγουν να απαντάνε σε απειλητικά ηλεκτρονικά μηνύματα και emails. Κάντε “φίλο” το παιδί σας στο facebook και βάλτε φίλτρο στον υπολογιστή του. Αν χρειάζεται, κάντε τον ηλεκτρονικό του υπολογιστή, το μοναδικό της οικογένειας και βάλτε τον σε ένα κεντρικό και ορατό σημείο μέσα στο σπίτι. Αν δώσετε κινητό τηλέφωνο στο παιδί, σκεφτείτε καλά αν θα έχει κάμερα. Δώστε του να καταλάβει ότι θα παρακολουθείτε τα μηνύματά του. Φροντίστε να υπάρχει το κινητό πάντα σε εμφανές σημείο και να αποφεύγεται η χρήση του από το παιδί τη νύχτα. Να αναφέρετε τα περιστατικά στο σχολείο και να απευθυνθείτε ακόμα πιο ψηλά αν η διεύθυνση του σχολείου δεν σας απαντήσει.

Γονείς που τα παιδιά τους εμπλέκονται στο bullying

– Εκπαιδεύστε το παιδί σας για το bullying: Είναι πιθανό το παιδί σας να μην γνωρίζει πόσο επικίνδυνο είναι αυτό που κάνει. Θυμίστε του ότι έχει και νομικές συνέπειες.

– Δημιουργήστε ένα αίσθημα ασφάλειας στο σπίτι σας: Τα παιδιά μαθαίνουν τη συμπεριφορά τους από τους γονείς τους. Όταν τα παιδιά εκτίθενται σε μία επιθετική συμπεριφορά ή σε ένα πολύ αυστηρό περιβάλλον στο σπίτι, είναι πιθανό να προχωρήσουν σε bullying στο σχολείο.

– Αναζητήστε σημάδια αυτοεκτίμησης: Τα παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση, συχνά εκφοβίζουν άλλους για να νιώθουν τα ίδια καλύτερα. Ακόμα και τα παιδιά που δείχνουν να είναι δημοφιλή μπορούν να υιοθετήσουν παρόμοια συμπεριφορά. Αυτές οι συμπεριφορές χρειάζεται να καταδειχθούν από τους γονείς και να πειθαρχηθούν.

Το bullying δεν είναι εύκολα ορατό, καθώς τα παιδιά θεωρούν σημάδι προσωπικής αδυναμίας το να μιλήσουν για αυτό, ειδικά στους γονείς τους. Oι γονείς είναι που χρειάζεται να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα για να είναι ασφαλή τα παιδιά να εκδηλωθούν και ταυτόχρονα να αποτρέψουν σημάδια επιθετικής συμπεριφοράς. Τα σχολικά-εφηβικά χρόνια, μπορούν να στιγματίσουν το παιδί, για αυτό αν δείτε ότι δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε το bullying, απευθυνθείτε σε έναν ειδικό.

Χαράλαμπος Πίσχος, Ψυχολόγος – Υπαρξιακός Συστημικός Ψυχοθεραπευτής, ΠΗΓΗ: sinaisthisi.gr