Ο μεγάλος μεσαιωνικός μουσουλμάνος αστρονόμος Αλ Χαζίνι ήταν Έλληνας

Ο κορυφαίος μουσουλμάνος αστρονόμος και ιατρός Αλ Χαζίνι, ήταν Έλληνας από την πόλη Μερβ (γνωστή και ως Αλεξάνδρεια αλλά και ως Αντιόχεια της Μαργιανής), κύρια πόλη όαση στην Κεντρική Ασία, πάνω στον ιστορικό δρόμο του μεταξιού. Σήμερα η πόλη ανήκει στο Τουρκμενιστάν.

Μικρός ήταν σκλάβος, αλλά για καλή του τύχη ο δεσπότης του ήταν ο Ομάρ Καγιάμ, μεσαιωνικός Πέρσης μαθηματικός, αστρονόμος, φιλόσοφος και ποιητής.

Ο Ομάρ Καγιάμ του έδωσε και το μουσουλμανικό του όνομα (το ελληνικό δεν το γνωρίζουμε), τον εξισλάμισε δηλαδή, και στη συνέχεια τον δίδαξε μαθηματικά και φιλοσοφία.

Ο Αλ Χαζίνι ήταν γνωστός ως εξαιρετικά έντιμος άνθρωπος. Αρνήθηκε χιλιάδες δηνάρια ως αμοιβή για την εργασία του, δηλώνοντας ότι δεν είχε ανάγκη πολλά χρήματα αφού στο σπίτι ζούσε μόνο αυτός και η γάτα του.

Ως αστρονόμος έκανε πολλές αρχικές παρατηρήσεις ουρανίων σωμάτων. Το έργο του είναι ευρέως γνωστό στον ισλαμικό κόσμο, αλλά η Δύση τον αγνοεί.

Ο Αλ Χαζίνι εκτός από κορυφαίος επιστήμονας διετέλεσε και υψηλόβαθμος αξιωματούχος υπό τον σουλτάνο των Σελτζούκων.

Το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής του εργασίας το έκανε στη Μερβ, που ήταν πασίγνωστη για τις βιβλιοθήκες της.

Τα πιο γνωστά του έργα είναι “Το βιβλίο του ισοζυγίου της Σοφίας”, “Πραγματεία περί Αστρονομικής Σοφίας”, και “Αστρονομικοί Πίνακες για το Σαντζάρ”.

“Το βιβλίο του ισοζυγίου της Σοφίας” είναι μια εγκυκλοπαίδεια μεσαιωνικής μηχανικής και υδροστατικής αποτελούμενη από 8 βιβλία και 50 κεφάλαια.

Μας έχουν σωθεί τέσσερα διαφορετικά αντίγραφα χειρόγραφά του.

Στην “Πραγματεία περί Αστρονομικής Σοφίας” εξηγεί και διδάσκει πώς λειτουργούν και πώς χειρίζονται τα αστρονομικά όργανα της εποχής του.

Οι Αστρονομικοί Πίνακες για το Σαντζάρ” γράφτηκαν για τον Σουλτάνο και περιλαμβάνουν ημερομηνίες γιορτών, πανηγυριών, επετειών, κ.α. τις συντεταγμένες 43 διαφορετικών άστρων, όπως και τις αστρολογικές ιδιοσυγκρασίες τους.

Ο Αλ Χαζίνι ήταν ένας μεσαιωνικός Έλληνας επιστήμονας, έζησε μεταξύ του 11ου και 12ου αιώνα, εξισλαμίστηκε υποχρεωτικά ως σκλάβος που ήταν, αλλά πέρασε ολόκληρη τη ζωή του υπηρετώντας τις επιστήμες των ελεύθερων Ελλήνων προγόνων του.