Η αποκάλυψη του κυκλώματος λαθρεμπορίου πετρελαίου με φερόμενο ως επικεφαλής τον πρόεδρο της ΕΤΕΚΑ Γιώργο Σπανό, αποτελεί την κορυφή και μόνο του παγόβουνου, καθώς το λαθρεμπόριο καυσίμων ζει και βασιλεύει στη χώρα μας, κοστίζοντας στο ελληνικό Δημόσιο από 300 ως 500 εκατομμύρια ευρώ.
Την τελευταία 20ετία τουλάχιστον 30 φορές η ΕΛ.ΑΣ., το ΣΔΟΕ, οι τελωνειακές υπηρεσίες, το Λιμενικό και άλλοι φορείς έχουν εντοπίσει αντίστοιχα, μικρότερα ή και μεγαλύτερα συστήματα λαθρεμπορίου κυκλωμάτων.
Παρά τις αρχικές αποκαλύψεις και εξαγγελίες όμως περί πατάξεως της λαθρεμπορίας στα καύσιμα, το έγκλημα είναι διαρκές και συνεχίζεται ανεξέλεγκτα με τη συμμετοχή εκατοντάδων γνωστών επιχειρηματιών, κρατικών υπαλλήλων, ιδιοκτητών βυτιοφόρων μέχρι και «νονών της νύχτας», αστυνομικών, κρατικών υπαλλήλων κ.ά.
Όπως αναφέρει ρεπορτάζ του Βήματος, η αποκάλυψη από την ΕΛ.ΑΣ. του κυκλώματος διακίνησης πετρελαίου με τη συμμετοχή 15 ατόμων στο οποίο πρωταγωνιστικός ρόλος αποδίδεται στον επιχειρηματία και πρόεδρο της ΠΑΕ Ατρόμητος Γιώργο Σπανό έρχεται στη συνέχεια αντίστοιχων υποθέσεων που έχουν απασχολήσει την κοινή γνώμη τα τελευταία χρόνια. Πολλές όμως από αυτές μετά τις αρχικές αναφορές παρουσίαζαν διαφορετική εξέλιξη στα δικαστήρια και τα στοιχεία αποδεικνύονταν ανεπαρκή.
Αθωώσεις “παραγόντων”
Τον Μάιο του 1996 κατηγορούνται για υπόθεση λαθρεμπορίου καυσίμων δύο γνωστοί επιχειρηματίες και ποδοσφαιρικοί παράγοντες. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο και ύστερα από έρευνα του ΙΒ’ Τελωνείου Πειραιά φέρονταν το πρώτο τρίμηνο του 1994 να είχαν προχωρήσει σε 92 εικονικούς εφοδιασμούς 32 πλοίων με απώλειες για το ελληνικό Δημόσιο της τάξης των 800.000 ευρώ. Τον Νοέμβριο του 1996 ασκείται συμπληρωματική δίωξη κατά των ίδιων επιχειρηματιών.
Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Νέων», ως τις 6 Μαρτίου 1996 είχαν συνταχθεί 21 δικογραφίες για λαθρεμπόριο καυσίμων στην οποία εμπλέκονταν περισσότεροι από 20 τελωνειακοί και πάνω από 15 εκπρόσωποι εφοδιαστικών εταιρειών. Ωστόσο αργότερα οι δύο προαναφερθέντες κατηγορούμενοι απηλλάγησαν από όλες τις κατηγορίες.
Την ίδια χρονική περίοδο αποκαλύπτεται πολυμελές κύκλωμα διακίνησης πετρελαίου από τη Θεσσαλονίκη στη Βουλγαρία με κατηγορούμενους και τελικώς καταδικασθέντες τους επιχειρηματίες Ηρακλή Ανθεμίδη και Ευάγγελο Ισαακίδη.
Κατηγορούμενος και ο πατέρα του Σπανού
Τον Ιούνιο του 1997 από την Εισαγγελία Πειραιά αποκαλύπτεται διπλό σκάνδαλο με τα καύσιμα. Το πρώτο αφορά εικονικούς εφοδιασμούς θαλαμηγών με 221.000 λίτρα πετρελαίου την περίοδο 1994-1995 με την εμπλοκή έξι τελωνειακών υπαλλήλων. Το δεύτερο κύκλωμα αφορούσε καύσιμα σε ποντοπόρα πλοία με την εμπλοκή τεσσάρων τελωνειακών υπαλλήλων και εκπροσώπων πετρελαϊκών εταιρειών. Ανάμεσα στους κατηγορούμενους ήταν οι κκ. Δημήτρης Χατζής, Σπύρος Δρακόπουλος, Μιχάλης Σπανός (πατέρας του κατηγορούμενου σήμερα Γ. Σπανού) και άλλοι.
Οι φονικές εκρήξεις και το “παραδικαστικό” σύστημα
Τον Σεπτέμβριο του 2000 σημειώνεται φονική έκρηξη με δύο νεκρούς σε πρατήριο καυσίμων στα Σεπόλια και για την υπόθεση αυτή κατηγορήθηκε ο επιχειρηματίας Σωτήρης Κρητικός, ο οποίος έχει βρεθεί και άλλες φορές στο εδώλιο του κατηγορουμένου για παρόμοιες υποθέσεις.
Σύμφωνα με τη δικογραφία που είχε σχηματισθεί, την περίοδο 1998-2001 έδρασε τότε ένα πολύπλοκο σύστημα λαθρεμπορίας και νόθευσης καυσίμων με αποχαρακτηρισμένα λευκά βυτιοφόρα που εφοδίαζαν πρατήρια με εικονικούς ιδιοκτήτες.
Η υπόθεση αυτή είχε απασχολήσει και την έρευνα για το παραδικαστικό κύκλωμα την περίοδο 2004-2005 αφού ο Σ. Κρητικός φέρεται να είχε δώσει τη θαλαμηγό του για ταξίδι αναψυχής στο οποίο είχαν συμμετάσχει δικαστικοί λειτουργοί που ερευνούσαν την υπόθεσή του.
Επίθεση σε στέλεχος του ΣΔΟΕ
Τον Ιανουάριο του 2000 σημειώνεται δολοφονική επίθεση κατά του τότε αναπληρωτή διευθυντή του ΣΔΟΕ κ. Νίκου Κοκώσια που είχε αποκλειστική ενασχόληση τους ελέγχους σε κυκλώματα λαθρεμπορίας καυσίμων.
Επιπλέον πολλές εγκληματικές επιθέσεις με ρίψεις χειροβομβίδων, τοποθετήσεις βομβών σε πρατήρια, εμπρησμοί κ.ά. που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι σχετίζονται με κυκλώματα λαθρεμπορίου καυσίμων και τους «προστάτες» τους.
Η ΕΛ.ΑΣ. θεωρεί δεδομένο ότι τα κυκλώματα αυτά σχετίζονται και με γνωστούς κακοποιούς που λυμαίνονται την Αττική. Επίσης έχουν υπάρξει πολλές εκφοβιστικές επιθέσεις εναντίον αξιωματικών της ΕΛ.ΑΣ. και στελεχών του ΣΔΟΕ που έχουν ερευνήσει τέτοιου είδους επιθέσεις.
«Νονοί» στο κύκλωμα
Το 2002 εξαρθρώνεται από την ΕΛ.ΑΣ. δίκτυο λαθρεμπορίας καυσίμων, λαθραίων τσιγάρων αλλά και εκβιάσεων με έδρα το Χαϊδάρι και τον Ασπρόπυργο. Σε αυτό συμμετείχαν αστυνομικοί αλλά και λιμενικοί. Κεντρικό ρόλο σε αυτό το κύκλωμα είχαν «νονοί της νύχτας».
Τον Δεκέμβριο του 2012 εξαρθρώνεται από την Οικονομική Αστυνομία νέο μεγάλο κύκλωμα διακίνησης λαθραίων καυσίμων με τη σύλληψη 10 ατόμων -ανήκαν σε τρεις διαφορετικές εγκληματικές οργανώσεις- όπου τον κεντρικό ρόλο είχε πάλι επιχειρηματίας ο οποίος είχε κατηγορηθεί το 2000 για παρόμοια υπόθεση. Οι απώλειες για το ελληνικό Δημόσιο μόνο για αυτή την υπόθεση υπολογίζονται σε 4 εκατ. ευρώ.
Μάλιστα όπως είχε αναφερθεί τότε, τα μέλη του κυκλώματος σε τέσσερις περιπτώσεις δεν δίστασαν να καταγγείλουν στις αστυνομικές αρχές εικονικές ληστείες και κλοπές, όπου τα αντικείμενα που «είχαν κάνει φτερά» ήταν ταμειακές μηχανές και φορολογικά στοιχεία. Με αυτό το κόλπο ήθελαν να αποκρύψουν εισπράξεις και άλλα στοιχεία με σκοπό να διαφύγουν από την υποχρέωση απόδοσης των προβλεπόμενων φόρων.