Ο Καραγκιόζης είναι τουρκικής καταγωγής, υποστηρίζει ο Τούρκος πρεσβευτής

Επιστολή στην εφημερίδα “Πρώτο Θέμα” απέστειλε ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην Αθήνα, Κερίμ Ουράς, για το ζήτημα της “ιδιοκτησίας” του Καραγκιόζη, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά.

Στην επιστολή του ο κ. Ουράς ισχυρίζεται ότι ο Καραγκιόζης, ως φιγούρα του θεάτρου σκιών, είναι κτήμα της τουρκικής κουλτούρας, κάτι που πιστοποιείται από διεθνείς οργανισμούς όπως η UNESCO και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιώματων.

Παίρνοντας αφορμή από την αγγλόφωνη έκδοση του protothema.gr, και συγκεκριμένα από δημοσίευμα που αφορούσε στην προαναγγελία σχετικής έκθεσης στον Φλοίσβο, ο Τούρκος πρέσβης θέλησε να “διευκρινίσει” -όπως λέει- τα περί της καταγωγής του Καραγκιόζη.

Ακολουθεί η επιστολή που απέστειλε στο «ΘΕΜΑ» ο Τούρκος πρέσβης σε πιστή μετάφραση από το αγγλικό πρωτότυπο:

Πρεσβεία της Τουρκίας στην Αθήνα

Ο Πρεσβευτής 10 Ιουλίου 2014
Αγαπητέ κύριε Διευθυντά

Με αφορμή πρόσφατη (26.06.2014) ειδησεογραφική ανάρτηση στην αγγλόφωνη διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας σας σχετικά με μια έκθεση για τον Karagöz στην Αθήνα, η οποία αναφερόταν στον “Καραγκιόζη” σαν “έναν χαρακτήρα του παραδοσιακού ελληνικού (σ.σ: θεάτρου) σκιών διαχρονικά κωμικό και πολυμήχανο”, θα ήθελα να κάνω μια διευκρίνιση σχετικά με την καταγωγή του.

Γνωστό μέσω των βασικών του χαρακτήρων, του “Karagöz και Hacivat”, το θέατρο σκιών είναι μια δημοφιλής λαϊκή παράδοση της Τουρκίας. Εως τα τελευταία χρόνια, ήταν μια μορφή διασκέδασης που παρουσιαζόταν σε καφενεία, πάρκα και άλλους δημόσιους χώρους, τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Ο Karagöz ήταν ένα δημοφιλές είδος ψυχαγωγίας ιδιαίτερα κατά τον ιερό μήνα του Ραμαζανίου. Η παράδοση (σ.σ.: του Karagöz) ήταν επίσης σύνηθες μέρος των τελετών περιτομής για τα αγόρια. Σήμερα οι παραστάσεις του Karagöz περιορίζονται κυρίως σε θέατρα, σχολεία και εμπορικά κέντρα σε μεγάλες πόλεις, όπου εξακολουθούν να προσελκύουν θεατές.

Ο Karagöz, όπως πολλές άλλες τουρκικές παραδόσεις, υπήρξε επίσης δημοφιλής στην Ελλάδα και το ότι θεωρείται ένας ήρωας της λαϊκής παράδοσης θα πρέπει να συνιστά πηγή ικανοποίησης για όλους μας. Το γεγονός αυτό αποτελεί μάρτυρα των πολιτισμικών συγγενειών ανάμεσα στους λαούς της Τουρκίας και της Ελλάδας. Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την ιδιοκτησία του, είναι σαφές ότι ο Karagöz αποτελεί ένα αναπόσπαστο κομμάτι του τουρκικού πολιτισμού. Οι βασικοί χαρακτήρες, Karagöz και Hacivat, φέρουν όλα τα γνωρίσματα και τα χρώματα του τουρκικού χιούμορ και των (σ.σ.: τουρκικών) κοινωνικών αξιών. Αυτό αποτελεί γεγονός το οποίο έχει αναγνωριστεί με επίσημη απόφαση της UNESCO. Το 2009, η UNESCO κατoχύρωσε τον Karagöz ως μία μορφή του θεάτρου σκιών στην Τουρκία και τον καταχώρησε ως μία “Αδιαμφισβήτητη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας από την Τουρκία”.

Επίσης, υπάρχει μια απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιώματων επί του ζητήματος. Το Δικαστήριο ανέφερε σε απόφασή του (της 06.12.2007, υπόθεση Νο.19331/05) σχετικά με την ιδιοκτησία του Karagöz ότι “είναι δανεισμένος από τον τουρκικό πολιτισμό”.

Από την άλλη πλευρά, είμαι βέβαιος ότι ο τουρκικός χαρακτήρας του Karagöz πιθανότατα θα έβρισκε διασκεδαστικό το ότι είναι τόσο δημοφιλής στην Ελλάδα!

Με τις καλύτερες των ευχών μου,
Kerim Uras