Μίλα μου για σκάνδαλα: Υπερτιμολογήσεις 84,5 δισ. ευρώ για 13 χρόνια

Ακραίες υπερτιμολογήσεις υλικών και φαρμάκων συνιστούν ένα οικονομικό σκάνδαλο διαρκείας στον χώρο των προμηθειών, σε βάρος των προϋπολογισμών των νοσοκομείων, των ασφαλισμένων και του δημοσίου συμφέροντος συνολικά.

Το υπουργείο Υγείας, με ένα νομοσχέδιο που κατατίθεται πολύ σύντομα και παρουσίασε η «Αυγή», στοχεύει σε μια εκ βάθρων θεσμική αλλαγή στο κύκλωμα προμηθειών των νοσοκομείων.

Ραδιοφάρμακα 2.000 ευρώ πάνω από την αξία τους

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της διαπλοκής στον χώρο της Υγείας είναι η υπόθεση της προμήθειας ραδιοφαρμάκων από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο (ΠΓΝ) Πατρών «Παναγία η Βοήθεια», με τιμή περίπου 2.000 ευρώ υψηλότερη από την πραγματική.

Πιο συγκεκριμένα, το ΠΓΝ Πατρών προμηθευόταν το φάρμακο στην τιμή των 2.280 ευρώ ανά τεμάχιο. Στις 11/3/2015 η εταιρεία Ενοράσις Α.Ε., πιθανώς πληροφορούμενη ότι επίκειται νέος έλεγχος από το ΣΕΥΥΠ, εξέδωσε τα πιστωτικά τιμολόγια με αύξοντες αριθμούς ΠΤΑ 3566 και ΠΤΑ 3567 προς το ΠΓΝ Πατρών, ισχυριζόμενη ότι όλα αυτά τα χρόνια γινόταν «λάθος» στην τιμολόγηση.

Πολύ μεγάλο το λάθος, αφού μετά την έκδοση των πιστωτικών αυτών τιμολογίων, τα οποία εξοφλήθηκαν μέσω Alpha Bank, η τιμή του εν λόγω φαρμάκου από 2.280 ευρώ ανά τεμάχιο κατήλθε στα 280 ευρώ ανά τεμάχιο.

Πάρτι με επιθέματα

Ενδεικτική περίπτωση ήταν κι εκείνη με την καταχρηστική συνταγογράφηση επιθεμάτων μέσω ψευδούς υποβολής φωτογραφιών ασθενών με δερματική βλάβη, που υπολογίζεται ότι επιβάρυναν τον ΕΟΠΥΥ με εκατομμύρια ευρώ δαπάνης. Στην αντίληψη του Οργανισμού υπέπεσε ότι γιατροί που συνταγογραφούν επιθέματα υποβάλλουν στο ηλεκτρονικό σύστημα ψεύτικες φωτογραφίες δερματικής βλάβης. Μάλιστα, η ίδια φωτογραφία έχει υποβληθεί ακόμη και για 10 διαφορετικές περιπτώσεις ασθενών.

14 εκατ. ευρώ «πάνω» οι ορολογικοί έλεγχοι αίματος

Ένα τρίτο παράδειγμα είναι εκείνο των ορολογικών ελέγχων του αίματος, για τους οποίους το κράτος πλήρωνε 20 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, με βάση, κυρίως, εξωσυμβατικές συμφωνίες. Μετά από υπουργική εντολή του Παύλου Πολάκη, τον διαγωνισμό ανέλαβε να φέρει εις πέρας το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ). Οι διαδικασίες ολοκληρώθηκαν και ως αποτέλεσμα το τωρινό πλαφόν του διαγωνισμού είναι 6 εκατομμύρια τον χρόνο, εξοικονομώντας στα ταμεία του κράτους 14 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος.

Παύλος Πολάκης: Θεσμική αλλαγή στο κύκλωμα προμηθειών

«Για 13 χρόνια, την εποχή της επίπλαστης ευμάρειας », εξηγεί μιλώντας στην «Αυγή» ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, «τα χρήματα που δαπανούνταν ετησίως από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα ασφαλιστικά ταμεία στον χώρο της Υγείας ήταν 17 με 18 δισ. ευρώ ετησίως. Από αυτά υπολογίζουμε ότι το μαύρο χρήμα των υπερτιμολογήσεων ανερχόταν περίπου στα 6,5 δισ. ευρώ ετησίως. Με την οριζόντια περικοπή δαπανών, που πραγματοποίησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις στις δαπάνες για την Υγεία, κατάφεραν να μειώσουν ισοσταθμικά το μαύρο χρήμα, δεν ακούμπησαν όμως καθόλου τα κυκλώματα, τα οποία κρύβονταν πίσω από τη διασπάθιση των χρημάτων των πολιτών της χώρας. Αυτή τη στιγμή», εξηγεί, «το μαύρο χρήμα στον χώρο της Υγείας υπολογίζουμε ότι ανέρχεται στα 2,5 δισ. ευρώ ετησίως».

Στόχος της πολιτικής ηγεσίας είναι με το νέο νομοσχέδιο για τις προμήθειες, «που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα, η διάλυση των κυκλωμάτων που λυμαίνονται τον χώρο. Τα ευεργετήματα του νομοσχεδίου αυτού για το Δημόσιο Σύστημα Υγείας θα είναι αντίστοιχα με εκείνα της δημιουργίας του ΕΣΥ. Σκοπός μας είναι», τονίζει ο Παύλος Πολάκης, «ούτε ένα ευρώ από τους φόρους που πληρώνουν οι πολίτες να μην καταλήγει σε ιδιωτικές τσέπες μέσω υπόγειων διαδρομών, παρά να επιστρέφεται σε εκείνους με τη μορφή παροχών από το κράτος. Αυτό το σχέδιο νόμου, λοιπόν, στοχεύει σε μια εκ βάθρων θεσμική αλλαγή στο κύκλωμα προμηθειών των νοσοκομείων, στις υπηρεσίες υποστήριξης και σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, η οποία θα θωρακίσει το σύστημα απέναντι σε φαινόμενα διαπλοκής και θα οδηγήσει στη μείωση της δαπάνης, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ποιοτικότερα προϊόντα και υπηρεσίες για τα νοσοκομεία. Το νέο σύστημα προμηθειών θα δεσμεύει όλες τις κεντρικές και αποκεντρωμένες υπηρεσίες του υπουργείου Υγείας καθώς και όλους τους φορείς εποπτείας του και αντικείμενό του είναι όλες οι προμήθειες σε αγαθά και υπηρεσίες που αφορούν τον τομέα της Υγείας και έχουν ιατρικό και ιατροτεχνολογικό χαρακτήρα» καταλήγει.

Το νέο σύστημα προμηθειών

Τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τα οποία θα διέπουν το νέο σύστημα προμηθειών, που σύμφωνα με το υπουργείο θα οδηγήσουν στον εξορθολογισμό του:

1. Η πλήρης καταγραφή και κωδικοποίηση των προϊόντων και υπηρεσιών που χρησιμοποιούνται από τους Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.

2. Η πλήρης καταγραφή των τεχνικών και ποιοτικών προδιαγραφών κάθε κατηγορίας προϊόντος.

3. Ο καθορισμός αποδεκτού εύρους τιμής για την αγορά κάθε προϊόντος (τιμολόγηση) .

Με το νέο νομοσχέδιο ενοποιούνται ήδη υπάρχουσες δομές και συστήνεται Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας, η οποία εποπτεύεται από το υπουργείο Υγείας και ως σκοπό έχει τον στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό τής καθολικά κεντρικοποιημένης εφαρμογής όλου του οικονομικού και εφοδιαστικού κύκλου του συστήματος προμηθειών, προϊόντων και υπηρεσιών καθώς και την παρακολούθηση και τον έλεγχο των αναλώσεων στον τομέα της δημόσιας Υγείας.

Βασικοί στόχοι της νέας αρχής είναι οι εξής:

1. Η καταπολέμηση της σπατάλης των πόρων και των προϊόντων που προέρχεται από: α. μη χρηστή διαχείριση, β. κακή μηχανοργάνωση, γ. γραφειοκρατία και πολυνομία, δ. διαπλοκή της αγοράς, ε. κατάτμηση των διαγωνισμών ομοειδών προϊόντων που οδηγεί σε αγορά με τιμές οι οποίες απέχουν σημαντικά από νοσοκομείο σε νοσοκομείο για το ίδιο προϊόν.

2. Η ενίσχυση της δημόσιας Υγείας μέσω α) της βελτιστοποίησης της ποιότητας των υπηρεσιών της, β) της τεχνολογικής αναβάθμισης των υπηρεσιών της και γ) της μείωσης των δαπανών.

Ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής και ελέγχου

Η διαδικασία που θα ακολουθεί η Αρχή θα υλοποιείται μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία θα δημιουργηθεί και θα μπορεί να καταγράφει και να ελέγχει τα αιτούμενα προϊόντα και υπηρεσίες, πιθανά αποθέματα των προϊόντων από τους φορείς καθώς και την αναγκαιότητα ή όχι αυτών, βάσει των προτύπων κατανάλωσης, προκειμένου να μη γίνεται σπατάλη των δημόσιων προμηθειών.

Κάθε νοσοκομείο ή άλλος φορέας θα δηλώνει τις ποσοτικές του ανάγκες σε προϊόντα και υπηρεσίες μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας, βάσει των προδιαγραφών που έχουν φτιαχτεί για κάθε προϊόν και υπηρεσία, και οι οποίες θα ελέγχονται προκειμένου να μην ξεπερνούν τα επιτρεπτά από τα πρότυπα κατανάλωσης όρια.

Εφόσον οι ανάγκες αυτές δεν εμφανίζουν διαφορές και είναι εντός των επιτρεπτών ορίων, ομογενοποιούνται για όλους τους Φορείς Παροχής Υπηρεσιών Υγείας, οριστικοποιούνται και με αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται το πρόγραμμα προμηθειών εκάστου έτους αναφοράς.

Η τιμολόγηση των ανωτέρω προϊόντων και υπηρεσιών θα γίνεται από την κεντρική Αρχή και θα είναι ενιαία και δεσμευτική για όλους τους φορείς, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ενιαία αντιμετώπιση των προμηθειών και να περιορίζεται η σπατάλη δημόσιου χρήματος.

Τέλος, οι υπηρεσίες της νέας Αρχής θα δρομολογούν και θα ελέγχουν την καλύτερη δυνατή διαδικασία προμήθειας έκαστου προϊόντος και υπηρεσίας, όπως ορίζεται και στον Νόμο 4412/2016 για τις δημόσιες συμβάσεις.