Πριν 20 χρόνια: Όταν ο Ρ. Αποστολίδης προειδοποιούσε για τα σημερινά μας χάλια!

Πριν 20 χρόνια ο Ρένος Αποστολίδης, σε μια χειμαρρώδη συνέντευξή του στον ΑΝΤ1, προειδοποιούσε για τη σημερινή μας κατάντια.

Ένα όχι “προφητικό” βίντεο, ένα ειλικρινές βίντεο ενός ανθρώπου, ενός σπουδαίου στοχαστή, που έβλεπε το κακό που ερχόταν και προειδοποιούσε αλλά κανείς δεν τον άκουγε:

Ο Ρένος Αποστολίδης (Αθήνα, 2 Μαρτίου 1924 – Αθήνα, 10 Μαρτίου 2004) ήταν Έλληνας συγγραφέας, φιλόλογος και κριτικός της λογοτεχνίας της μεταπολεμικής γενιάς.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924, πατέρας του ήταν ο Ηρακλής Ν. Αποστολίδης, δημοσιογράφος, αρχισυντάκτης σε πολλές αθηναϊκές εφημερίδες, διευθυντής της Εγκυκλοπαιδείας του εκδοτικού οίκου Πυρσός, διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης (1945–1959) και δημιουργός της πρώτης Ανθολογίας Ποίησης και Διηγήματος, ενώ η μητέρα του, Ελπινίκη, το γένος Ζαμπέλη, ήταν δασκάλα.

Το 1935 τέλειωσε το δημοτικό σχολείο και το 1941 το Βαρβάκειο Γυμνάσιο, όπου στις 28 Οκτωβρίου του 1941 οργάνωσε μαθητική αποχή.

Συμμετείχε στην απαγορευμένη από την κυβέρνηση Παπανδρέου πορεία στις 3 Δεκέμβρη του 1944 με τους οπαδούς του ΕΑΜ, την έναρξη των Δεκεμβριανών.

Από το 1945 σπουδάζει στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά αναγκάστηκε να διακόψει τις σπουδές του, γιατί τον κάλεσαν να υπηρετήσει στον Ελληνικό Στρατό κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου όπου συμμετείχε ως Ανθυπολοχαγός του Εθνικού Στρατού.

Ζώντας από κοντά την καταστροφή και τον θάνατο, ο ίδιος αναφέρει ότι ορκίστηκε να ρίξει μήτε μία σφαίρα και να καταγράψει ό,τι ζούσε επί δυόμισι χρόνια στον Γράμμο, το Βίτσι και κατά τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της Ρούμελης και της Πελοποννήσου.

Μόλις απολύθηκε, δημοσίευσε την Πυραμίδα 67, ένα αυθεντικό κείμενο για τον Εμφύλιο Πόλεμο. Απολύθηκε από τον στρατό όντας χαρακτηρισμένος ως εθνικόφρονας β΄κατηγορίας.

Το 1950 ολοκλήρωσε τις σπουδές του, για να διδάξει κατόπιν Αρχαία και Νέα Ελληνικά, Ιστορία και Λατινικά σε ιδιωτικά αθηναϊκά γυμνάσια.

Η πρώτη του συγγραφική του εμφάνιση έγινε το 1944, με τη δημοσίευση του δοκιμίου «Καιρός τού είναι» στο περιοδικό Γράμματα.

Έναν χρόνο αργότερα, εξέδωσε την πρώτη του συλλογή δοκιμίων Τρεις σταθμοί μιας πορείας. Συνεργάστηκε με πολλές εφημερίδες και περιοδικά της Αθήνας ως συντάκτης στα έντυπα Ελευθερία, Νίκη, Εικόνες, Γνώσεις, Νεώτερον Λεξικόν Ηλίου, Ανεξάρτητος Τύπος και άλλων εκδόσεων, αλλά και ως κριτικός βιβλίων στα έντυπα Γράμματα, Φοιτητική Φωνή, Δελτίον του Βιβλίου, Κύκλος, Κοχλίας, Νέα Εστία, Νέοι Ρυθμοί, Νέες Εικόνες, Έθνος, Εθνικός Κήρυκας, Εποπτεία και Νέα Κοινωνιολογία.

Από το 1951 ανέλαβε την αρχισυνταξία και την κριτική στήλη στο περιοδικό Ο Αιώνας μας, και το 1952 ίδρυσε με τον πατέρα του το περιοδικό Τα Νέα Ελληνικά, από τις σελίδες του οποίου άσκησε έντονη κριτική «εναντίον του πολιτικού και λογοτεχνικού κατεστημένου», και ιδιαιτέρως κατά της «Γενιάς του ’30», καταλογίζοντας σε αυτήν «πνευματική και ηθική ανεπάρκεια».

Για τη στάση του αυτή, είχε μηνύσει ο Μ. Καραγάτσης τον ίδιο και τον πατέρα του για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων.

Ωστόσο, το 1960 έλαβε το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή διηγημάτων Ιστορίες από τις Νότιες Ακτές.

Το 1966 ο Αποστολίδης ξεκίνησε να δημοσιεύει σε συνέχειες στα «Νέα Ελληνικά» αποσπάσματα από το «Ημερολόγιο»του Ιωάννη Μεταξά συνοδευμένα από δικό του σαρκαστικό σχολιασμό.

Τα δημοσιεύματα προκάλεσαν την αντίδραση της νεοσύστατης οργάνωσης Κόμμα 4ης Αυγούστου, ο αρχηγός της οποίας, Κώστας Πλεύρης, επιτέθηκε στον Αποστολίδη από την εφημερίδα της οργάνωσης και μετά την ανταπάντηση του Αποστολίδη κατέθεσε μήνυση εναντίον του.

Η υπόθεση εκδικάστηκε μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, με το οποίο επιβλήθηκε στρατιωτική δικτατορία, οπότε έπαψε η κυκλοφορία των «Νέων Ελληνικών», που μέχρι τότε είχαν δημοσιεύσει μόνο πέντε άρθρα, που αφορούσαν τους δύο πρώτους τόμους του ημερολογίου του Μεταξά.

Στο δικαστήριο ο Αποστολίδης καταδικάστηκε, αλλά στο εφετείο δήλωσε ότι δεν είχε πρόθεση να θίξει τους τεταρταυγουστιανούς και η μήνυση ανακλήθηκε.