Ελβετία: Η «σφαγή» των λύκων αναβλήθηκε – Οργισμένοι αγρότες και κτηνοτρόφοι

Οργισμένοι είναι οι Ελβετοί αγρότες, καθώς τα δικαστήρια «φρέναραν» το πρόγραμμα θανάτωσης των λύκων.

Όπως ισχυρίζονται, η προτεινόμενη εκκαθάριση ήταν ζωτικής σημασίας για την προστασία του ζωικού τους κεφαλαίου και για το μέλλον των αλπικών κοινοτήτων.

Οι περιβαλλοντικές ομάδες, από την πλευρά τους υποστηρίζου ότι το μέτρο προχωρούσε πολύ περισσότερο από τα όρια που επιτρέπει ο νόμος και θα μπορούσε να αποδεκατίσει τον πληθυσμό των λύκων.

Η υπόθεση παρακολουθείται στενά από άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Οι περισσότερες, όπως η Ελβετία, κατατάσσουν τον λύκο στα προστατευόμενα είδη, αλλά πολλές βλέπουν επίσης τον αριθμό τους, αλλά και τις ανησυχίες των αγροτών, να αυξάνονται.

Πόσοι λύκοι είναι πάρα πολλοί;

Για μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα, η Ευρώπη ήταν σχεδόν απαλλαγμένη από λύκους.

Το ζώο, το οποίο εμφανιζόταν τόσο συχνά σε τρομακτικά μεσαιωνικά παραμύθια, είχε κυνηγηθεί σχεδόν μέχρι εξαφάνισης.

Η επιστροφή του λύκου στην Ελβετία τη δεκαετία του 1990, διασχίζοντας τις Άλπεις από την Ιταλία, γιορτάστηκε αρχικά ως σημάδι ότι η φύση επανέρχεται σε ισορροπία, μετά από αιώνες θήρευσης από τον άνθρωπο.

Όμως οι λύκοι χρειάζονται τροφή και οι αγρότες των ορεινών περιοχών της Ελβετίας άρχισαν σύντομα να παρατηρούν ότι τα πρόβατά τους εξαφανίζονταν.

Υπό την πίεση των αγροτών, οι νόμοι για την προστασία τροποποιήθηκαν ελαφρώς ώστε να επιτρέπεται η θανάτωση των «προβληματικών» λύκων – εκείνων που είναι γνωστό ότι έχουν επιτεθεί σε ζώα.

Όμως, σε δημοψήφισμα του 2020, οι ψηφοφόροι επιβεβαίωσαν εκ νέου το καθεστώς προστασίας του ζώου απορρίπτοντας προτάσεις για περαιτέρω χαλάρωση των κανονισμών κυνηγιού.

Από τότε, ο πληθυσμός των λύκων της Ελβετίας έχει τριπλασιαστεί σε τουλάχιστον 300, με εκτιμώμενες 32 αγέλες σε όλη τη χώρα.

Φέτος, η κυβέρνηση ενέκρινε νέα μέτρα, επιτρέποντας στα καντόνια να εξαλείψουν ολόκληρες αγέλες.

Έβαλε επίσης ποσόστωση στον «ανεκτό» αριθμό λύκων. Δώδεκα αγέλες αντί για 32 θα ήταν εντάξει.

Οι ορεινές κοινότητες αντέδρασαν με ανακούφιση.

Ο Σάντρο Μίχαελ, της Ένωσης αγροτών στο ανατολικό καντόνι Grisons λέει ότι ο αυξανόμενος πληθυσμός των λύκων θέτει τους αγρότες υπό τεράστια πίεση.

«Έχουμε 14 αγέλες λύκων στο καντόνι τώρα», είπε.

«Δοκιμάσαμε φράχτες, τσοπανόσκυλα, βοσκούς αλλά το ζωικό κεφάλαιο εξακολουθεί να δέχεται επιθέσεις».

Οι αγρότες κάθε πρωί βρίσκουν νεκρά ζώα, είπε στο BBC, ενώ οι νυχτερινές κάμερες αποκάλυψαν ότι οι λύκοι πηδούσαν εύκολα τους φράχτες.

Νομική μάχη

Ωστόσο, η μαζική θανάτωση έγινε δεκτή με αποτροπιασμό από τις ομάδες προστασίας της άγριας ζωής και αμφισβητήθηκε από την παλαιότερη περιβαλλοντική οργάνωση της Ελβετίας, την Pro Natura, η οποία κατήγγειλε ότι υπερέβη κατά πολύ τα επιτρεπόμενα από την ελβετική νομοθεσία όρια.

«Δεν υπήρξε ποτέ καμία συζήτηση για ποσόστωση», δήλωσε η Νάταλι Ρουτζ της Pro Natura.

«Πρόκειται για ένα πολύ αντιεπιστημονικό και πολιτικά υποκινούμενο όριο, η επιστήμη είναι ενωμένη σε αυτό.

»Δεν λαμβάνει υπόψη τον σημαντικό ρόλο που παίζει ο λύκος».

Ο ρόλος τους εξηγήθηκε από τη Λούσι Βούτριχ, περιβαλλοντική ακτιβίστρια, η οποία συγκέντρωσε την υποστήριξη 200 ομάδων και ειδικών σε θέματα άγριας ζωής στέλνοντας ανοιχτή επιστολή διαμαρτυρίας προς την ελβετική κυβέρνηση.

«Γιατί οι λύκοι είναι χρήσιμοι»

Οι λύκοι, υποστήριξε, «είναι χρήσιμοι για την Ευρώπη. Η Ευρώπη χρειάζεται τους θηρευτές».

Η κ. Βούτριχ, η οποία είναι ειδικός στην ποικιλομορφία των δασών, πιστεύει ότι η ελβετική σφαγή είναι «πρωτοφανής στην Ευρώπη».

Λέει ότι οι λύκοι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της διατήρησης της βιοποικιλότητας, ιδίως επειδή κυνηγούν τα ελάφια που βλάπτουν τα δάση καταστρέφοντας τα νεαρά δέντρα:

«Σε ορισμένες περιοχές τα ελάφια είναι στην πραγματικότητα υπεύθυνα για την αλλαγή της σύνθεσης των ειδών των δασών».

Πέρα από τα σύνορα της Ελβετίας, η ΕΕ έχει αρχίσει να επανεκτιμά την προστασία του λύκου.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, της οποίας το πόνι σκοτώθηκε από λύκο στη Γερμανία το 2022, κάλεσε φέτος τα κράτη μέλη να ξαναδούν το θέμα των λύκων, επισημαίνοντας ότι «η συγκέντρωση αγελών λύκων σε ορισμένες ευρωπαϊκές περιοχές έχει καταστεί πραγματικός κίνδυνος για τα ζώα και ενδεχομένως και για τους ανθρώπους».

Οι ελβετικές περιβαλλοντικές οργανώσεις λένε ότι οι επιθέσεις σε ζώα δεν έχουν αυξηθεί τόσο πολύ όσο ο πληθυσμός των λύκων.

Απόδειξη, ισχυρίζονται, ότι οι φράχτες, τα τσοπανόσκυλα και οι βοσκοί αρχίζουν να λειτουργούν.

Προτρέπουν δε τους αγρότες να επιμείνουν σε αυτό.

Μέχρι στιγμής, τα ελβετικά δικαστήρια έχουν συμφωνήσει με τους περιβαλλοντολόγους.

Προς το παρόν, η δικαστική μάχη πηγαίνει προς το εφετείο και η θανάτωση παραμένει σε αναστολή.