Greek House Davos: Αναδάσωση και κλιματική αλλαγή, η επόμενη μέρα της COP26

Με ιδιαίτερη επιτυχία ολοκλήρωσε τις εργασίες της η διαδικτυακή στρογγυλή τράπεζα για τα αποτελέσματα της COP26 και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, που διοργάνωσε το Greek House Davos.

Αμέσως μετά τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη (COP26), το Greek House Davos, η πρώτη πλατφόρμα επιχειρηματικότητας και δικτύωσης της Ελλάδας, στο περιβάλλον του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, συγκέντρωσε σημαντικούς διεθνείς παράγοντες και υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε μία καίρια διαδικτυακή στρογγυλή τράπεζα για τα αποτελέσματα της COP26 και την επόμενη μέρα.

Στη ζωντανή και διαδραστική συζήτηση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο, 13 Νοεμβρίου συμμετείχαν ανάμεσα σε άλλους ο Jerome Binde, πρ. Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της UNESCO και μέλος του Club de Rome, ο Γεώργιος Κρεμλής, Σύμβουλος του Πρωθυπουργού για θέματα Ενέργειας, Κλίματος, Περιβάλλοντος και Κυκλικής Οικονομίας, ο Cristovam Buarque, πρ. Υπουργός Παιδείας της Βραζιλίας, ο Arab Hoballah, Εκτελεστικός Διευθυντής της Διεθνούς Σύμπραξης για τη βιώσιμη ανάπτυξη SEED, ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος, ο Henry Saint-Bris Πρόεδρος της ANSA Sustainable Value, η Πρόεδρος και ιδρυτής του Ινστιτούτου InclusArtiz, Frances Reynolds και ο Arnau Queralt – Bassa Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Περιβάλλοντος και Βιώσιμων Συμβουλευτικών Συμβουλίων και Διευθυντής του Συμβουλευτικού Συμβουλίου για την Αειφόρο Ανάπτυξη της Καταλονίας. Τη συζήτηση συντόνισε η βουλευτής και Πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής για την Προστασία του Περιβάλλοντος, Διονυσία Αυγερινοπούλου.

Η αναδάσωση έχει επισημανθεί ως το πλέον βασικό στοιχείο για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και των καταστροφικών συνεπειών της. Το Greek House Davos στηρίζει την προσπάθεια που καταβάλλουν κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και διεθνείς οργανισμοί για ένα καλύτερο αύριο.

Η βουλευτής και Πρόεδρος της Επιτροπής της Βουλής για την Προστασία του Περιβάλλοντος, Διονυσία Αυγερινοπούλου, τόνισε ότι «Στην διάσκεψη για το κλίμα COP26 περισσότεροι από 100 ηγέτες κρατών υποσχέθηκαν να σταματήσουν και να αντιστρέψουν την αποψίλωση των δασών, μέχρι το 2030.

»Η Βραζιλία, όπου βρίσκεται μεγάλο μέρος του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, ήταν ανάμεσα στους υπογράφοντες.

»Η Ελλάδα είναι γνωστό ότι θα διαθέσει 200 εκατ. για το έργο της αναδάσωσης.

»Η συνολική δέσμευση σε παγκόσμιο επίπεδο, φτάνει τα 19 δισ. δολάρια σε δημόσιους και ιδιωτικούς πόρους.

»Ειδικοί υποδέχθηκαν θερμά αυτή τη συμφωνία, όμως προειδοποιούν ότι η προηγούμενη συμφωνία το 2014 είχε αποτύχει να μειώσει την αποψίλωση των δασών».

Ο Jerome Binde, πρ. Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της UNESCO και μέλος του Club de Rome, υπενθύμισε ότι παρόμοιες συμφωνίες, ίσως και πιο δεσμευτικές υπήρξαν και στο παρελθόν.

Το θέμα έχει τεθεί ξανά και ξανά από το 1992, όμως η αποψίλωση των δασών, ακόμα και τον κύριων δασικών περιοχών του πλανήτη όχι μόνο δεν έχει σταματήσει, αλλά σε ορισμένες περιοχές όπως ο Αμαζόνιος, το είδαμε να επιταχύνεται.

Ο βασικός λόγος πίσω από την όποια μείωση του ρυθμού αποψίλωσης, είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πλέον τόσα δάση όσα στο παρελθόν.

Για πολλούς, η νέα δέσμευση δίνει στην ουσία το πράσινο φως για να συνεχίσουν την αποψίλωση μέχρι το 2030.

«Το ερώτημα της αποψίλωσης των δασών, που μπαίνει στην ατζέντα, πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά.

»Θα χρειαστούν 700 χρόνια για να αναγεννηθούν τα μεγάλα δάση του πλανήτη.

»Η καλύτερη προσέγγιση, θα ήταν να σταματήσει εντελώς η αποψίλωση των δασών.

»Κάθε φορά που μειώνεται ένα από τα κεντρικά δάση, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ειδών που χάνονται, είδη που βρίσκονται στα όρια της εξαφάνισης.

»Για την άμεση, ουσιαστική παύση της αποψίλωσης, χρειάζονται πραγματικά δεσμευτικές συμφωνίες».

Η Ελλάδα ήδη υλοποιεί δράσεις για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

Ο Γεώργιος Κρεμλής, Σύμβουλος του Πρωθυπουργού για θέματα Ενέργειας, Κλίματος, Περιβάλλοντος και Κυκλικής Οικονομίας, επισήμανε πως «η Ελλάδα έχει ξεκινήσει μαζί με την UNESCO και τον WMO τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, την πρωτοβουλία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των μνημείων της φύσης από την κλιματική αλλαγή.

»Εδώ το διακύβευμα είναι η πολιτιστική κληρονομιά.

»Τα δάση είναι μνημεία της φύσης.

»Η πρωτοβουλία συνεργάζεται με ένα δίκτυο 110 κρατών που την υποστηρίζουν».

Ο κ. Κρεμλής παρουσίασε σημαντικά στοιχεία, που αποτυπώνουν τον καθοριστικό ρόλο των δασών στη μείωση της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της ανθρώπινης επιβίωσης.

«Περισσότεροι από 1,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξαρτώνται από τα δάση για τροφή, φάρμακα και βιοπορισμό.

»Τα δάση διατηρούν το χώμα και υποστηρίζουν το 80% της παγκόσμιας βιοποικιλότητας.

»Επειδή παράγουν οξυγόνο, καθαρίζουν την ατμόσφαιρα και απορροφούν έως και 30% των αερίων του θερμοκηπίου, θεωρούνται κομβικά για τη μείωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής».

Στην Ελλάδα έχουμε το εθνικό σχέδιο αναδάσωσης, το οποίο, έχει μία εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το ταμείο ανάκαμψης της τάξης των 200 εκατ. ευρώ.

Τα επόμενα τρία χρόνια θα έχουμε εμφυτεύσεις της τάξεων των 170.000 στρεμμάτων σε όλη την Ελλάδα.

«Είναι πιθανό ότι η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει την μελλοντική ανάπτυξη των δασών και κατ’ επέκταση τις δυνατότητες αναγέννησης των δασών», επεσήμανε ο Κωνσταντίνος Αραβώσης, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Περιβάλλοντος που παρουσίασε την ελληνική απάντηση σε αυτή την πρόκληση.

Ο ίδιος επισήμανε ότι «σε αυτό το πλαίσιο η αναδάσωση θεωρείται ως βασικό στοιχείο για την μείωση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής.

»Το μεγαλύτερο βήμα προόδου που έχει γίνει για την προστασία των δασών του πλανήτη, είναι ότι περισσότεροι από εκατό ηγέτες έχουν δεσμευθεί να σταματήσουν και να αναστρέψουν την απώλεια των δασών, μέχρι το 2030».

Οι επιπτώσεις του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης που έχουμε υιοθετήσει είναι η ταχεία επιτάχυνση της κλιματικής αλλαγής, που πλέον λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στο σχεδιασμό κυβερνητικών πολιτικών.

Πλέον η μετάβαση σε πιο βιώσιμα μοντέλα επιταχύνεται και ο Henry Saint-Bris Πρόεδρος της ANSA Sustainable Value, έδωσε τη δική του απάντηση στο γιατί γίνεται αυτό, αναδεικνύοντας τρεις σημαντικές παραμέτρους.

«Η γενιά των “baby boomers” έχει πλέον φύγει.

»Μία νέα γενιά έχει αναδειχθεί στην κορυφή των μεγάλων επιχειρήσεων, 45χρονοι Διευθύνοντες Σύμβουλοι, που προσλαμβάνουν 25χρονους με νέες αντιλήψεις για το περιβάλλον».

Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή, είναι ότι οι επιχειρήσεις έχουν δεσμευτεί σε καλύτερες πρακτικές για το περιβάλλον και ξεπερνούν τους στόχους των κυβερνήσεων, καθώς ακολουθούν μία νέα αγορά που νοιάζεται περισσότερο για το περιβάλλον.

Ο τρίτος λόγος είναι ότι «ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει κατανοήσει ότι ο στόχος για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050 αποτελεί μοναδική ευκαιρία καθώς ολόκληρη η οικονομία θα πρέπει να μεταμορφωθεί.

»Οι χρηματοοικονομικοί παράγοντες επενδύουν μαζικά σε έργα βιώσιμης ανάπτυξης».

Ο τερματισμός της αποψίλωσης των δασών, είναι μία μεγάλη πρόκληση, ειδικά για τις χώρες που η οικονομία τους εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την εκμετάλλευση τους.

Ο Cristovam Buarque, πρ. Υπουργός Παιδείας της Βραζιλίας, ξεκίνησε την τοποθέτησή του ζητώντας «συγγνώμη» για το ότι έχει γίνει στο κομμάτι του Αμαζονίου που βρίσκεται εντός συνόρων της Βραζιλίας.

Επεσήμανε ότι αν θέλουμε λύσεις, τότε χρειάζεται να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας.

Πρότεινε να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε την πολιτική και την οικονομία.

«Χρειαζόμαστε έναν νέο χώρο πολιτικής όχι στενά εθνικό, αλλά διεθνή.

»Τα δάση είναι περιουσιακό στοιχείο μίας χώρας.

»Για παράδειγμα, ο Αμαζόνιος είναι περιουσιακό στοιχείο της Βραζιλίας.

»Όμως είναι ένας πόρος όχι μόνο της Βραζιλίας, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Του ανθρώπινου είδους.

»Αυτό ισχύει για όλα τα δάση του κόσμου. Χρειαζόμαστε μία διεθνή κυβέρνηση για τα δάση και την αναγέννηση τους».

«Αυτό που συνέβη στη Γλασκώβη, ακόμα και αυτό που συνέβη στο Παρίσι, δεν με καθησυχάζουν καθόλου», τόνισε ο Arab Hoballah, Εκτελεστικός Διευθυντής της Διεθνούς Σύμπραξης για τη βιώσιμη ανάπτυξη SEED.

Όπως εξήγησε ο λόγος είναι ότι «αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα από λάθος οπτική.

»Συνεχίζουμε να δουλεύουμε και να προσθέτουμε σε ένα σύστημα χωρίς να έχουμε βρει μία ουσιαστική λύση».

Αν και πολλές χώρες δείχνουν πρόθυμες και δεσμεύονται σε σημαντικούς στόχους ο κ. Hoballah θεωρεί πως «υπάρχει πολλή πολιτική» και το μήνυμα δεν πηγαίνει σε όλους όσους χρειάζεται να έχουν μερίδιο της ευθύνης, στις τοπικές κοινότητες και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

«Χωρίς την συμμετοχή τους, δεν θα καταφέρουμε να προστατέψουμε τα δάση, δεν θα έχουμε βιώσιμη ανάπτυξη, δεν θα αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή.

»Δεν ήταν στο Παρίσι, δεν ήταν στη Γλασκώβη και δεν είναι στις συσκέψεις. Πότε θα το αλλάξουμε αυτό;».

Η Πρόεδρος και ιδρυτής του Ινστιτούτου InclusArtiz, Frances Reynolds επισήμανε ότι στο θέμα της αναγέννησης των δασών, «η Ρωσία και η Βραζιλία έχουν τη μεγαλύτερη πυκνότητα δασών αλλά κανείς από τους ηγέτες, ούτε ο κ. Πούτιν, ούτε ο κ. Μπολσονάρο ήταν παρόντες στην COP26.

»Δεν υπάρχει δέσμευση σε επίπεδο ηγετών, άρα πρέπει να πάμε στις κοινωνίες και να εργαστούμε με αυτές».

Η λύση κατά την κυρία Reynolds μπορεί να έρθει από την αλλαγή στη βάση.

«Πρέπει να πάμε εκεί (στον Αμαζόνιο). Να διδάξουμε τους τοπικούς πληθυσμούς πως να προστατεύουν το περιβάλλον και να τους δώσουμε βιοποριστικές εναλλακτικές».

Ο Arnau Queralt – Bassa Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Περιβάλλοντος και Βιώσιμων Συμβουλευτικών Συμβουλίων και Διευθυντής του Συμβουλευτικού Συμβουλίου για την Αειφόρο Ανάπτυξη της Καταλονίας, τόνισε ότι «πρέπει να ενισχύσουμε, να αυξήσουμε το μέγεθος και την ταχύτητα όλων των δράσεων, όλων των αλλαγών που βρίσκονται σε εξέλιξη.

»Αν δεν το κάνουμε, όλα τα στοιχεία που έρχονται από την επιστήμη δείχνουν πως έρχονται μόνο αρνητικές εξελίξεις.

»Όταν συμφωνούμε να σταματήσουμε την αποψίλωση των δασών σε εννέα χρόνια από τώρα, είναι σαν να λέμε, ας συνεχίσουμε την καταστροφή μέχρι τότε.

»Μία πρόσκληση για μαζική αποψίλωση μέχρι εκείνη την ημερομηνία. Αν είναι τόσο σημαντικό, γιατί δεν ξεκινάμε από σήμερα;».

«Ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουμε τη γη μας είναι να αυξήσουμε την παραγωγικότητα», δήλωσε ο Roberto Ignacio Betancourt, Αντιπρόεδρος του Ανώτατου Συμβουλίου Αγροτικών Επιχειρήσεων και Επικεφαλής Διευθυντής του Τμήματος Αγροτικών Επιχειρήσεων της Ομοσπονδίας Βιομηχανιών της Πολιτείας του Σάο Πάολο (FIESP).

«Προερχόμενος από τον ιδιωτικό τομέα, από τις αγροτικές επιχειρήσεις, έχω ένα διαφορετικό μήνυμα για εσάς.

»Ως επικεφαλής άκουγα: Διατήρηση των δασών στη Βραζιλία και παραγωγή στις αναπτυγμένες χώρες.

»Λοιπόν, αποφασίσαμε να κάνουμε και τα δύο, να έχουμε διατήρηση των δασών και παραγωγή εδώ, με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών.

»Κάνουμε την τροπική αγροτική επανάσταση εδώ στη Βραζιλία.

»Ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουμε τη γη μας είναι να αυξήσουμε την παραγωγικότητα, επομένως χρειαζόμαστε λιγότερη γη και δεν χρειάζεται να καταστρέψουμε το δάσος.

»Αναλαμβάνουμε δράση. Αναγκάζουμε όλους τους αγρότες και τον ιδιωτικό τομέα να κάνουν τη συντήρηση.

»Το δάσος μας που σφαγιάστηκε στη Βραζιλία είναι το πιο προηγμένο στον κόσμο.

»Στην πολιτεία του Σάο Πάολο αυξάνουμε την παραγωγικότητα και ταυτόχρονα κάνουμε αναδάσωση του τροπικού δάσους του Ατλαντικού και αυξάνουμε τη δασική έκταση».