Επιχείριση εξολόθρευσης χιλιάδων μινκ (βιζόν) που απειλούν την ορνιθοπανίδα σε Πρέσπες και Καστοριά

Εκατοντάδες παγίδες, σε πλωτές εξέδρες, θα τοποθετηθούν σε δύο προστατευόμενες περιοχές, στις Πρέσπες και στη λίμνη Καστοριάς, και παρόχθια στον Αλιάκμονα προκειμένου να πιαστούν μινκ που ως ξενικό είδος, έχει προκαλέσει τεράστιες ζημιές στο περιβάλλον, με σημαντικές επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα.

Στο πλαίσιο, μάλιστα, του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE ATIAS, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 2 εκατομμυρίων ευρώ, τα μινκ που θα συλλαμβάνονται, θα θανατώνονται επιτόπου με αεροβόλο όπλο και θα μεταφέρονται νεκρά για αναλύσεις στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, που είναι και επικεφαλής του προγράμματος.

Στην αντιμετώπιση της απειλής των ξενικών ειδών μέσω της ανάπτυξης συστημάτων έγκαιρης ειδοποίησης και πληροφοριών για τα θηλαστικά στη Βόρεια Ελλάδα, στοχεύει το LIFE ATIAS, το οποίο βρίσκεται σε εφαρμογή από τις 02/9/2019 με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσής του, την 30/9/2022.

«Πρόκειται για το πρώτο πρόγραμμα που υλοποιείται στη χώρα μας για την εξάλειψη των ξενικών ειδών», αναφέρει ο συντονιστής του προγράμματος, Δρ. Δημήτρης Μπακαλούδης, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο.

Υπενθυμίζεται ότι το πρόβλημα πήρε μεγάλη έκταση, όταν το 2010 απελευθερώθηκαν από ομάδα ακτιβιστών ζωόφιλων 50.000 γουνοφόρα μινκ από μονάδες εκτροφής στο Χιλιόδεντρο και τη Σιάτιστα.

Έκτοτε, μεγάλος αριθμός ζώων συνελήφθη, άλλα βρέθηκαν νεκρά και κάποια επέζησαν και άρχισαν να αναπαράγονται.

«Τα μινκ έχουν αιμοβόρα συμπεριφορά αφού σκοτώνουν χωρίς να χρειάζονται να φάνε.

»Είναι ενδεικτικό ότι αν μπουν σε ένα κοτέτσι, θα σκοτώσουν όλες τις κότες ενώ απειλούν είδη της ορνιθοπανίδας, με τις επιθέσεις τους σε νησίδες όπου φωλιάζουν, για παράδειγμα, αργυροπελεκάνοι και λαγγόνες», εξηγεί ο κ. Μπακαλούδης προσθέτοντας ότι δεν γνωρίζουν τον ακριβή αριθμό των μινκ και την κατανομή του είδους.

Στο πλαίσιο του προγράμματος θα τοποθετηθούν 300-400 παγίδες σε πλωτές εξέδρες και περίπου 150 σε χερσαίες μέσα στον τρέχοντα μήνα, με σκοπό να εξαλειφθούν τα μινκ από τις Πρέσπες και τη λίμνη Καστοριάς.

Στη συνέχεια, τα μινκ θα θανατώνονται, «με τη μοναδική και πιο ενδεδειγμένη μέθοδο, το αεροβόλο όπλο», ξεκαθαρίζει ο κ. Μπακαλούδης, διευκρινίζοντας ότι τα νεκρά μινκ θα μεταφέρονται στο Πανεπιστήμιο για αναλύσεις και εξετάσεις βιολογικών παραμέτρων.

Παράλληλα, στόχος του LIFE ATIAS αποτελεί η δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και ταχείας αντιμετώπισης ξενικών ειδών, η εισαγωγή και πιλοτική εφαρμογή πλαισίου για την αντιμετώπιση – έλεγχο των ξενικών ειδών, η δημιουργία διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των εμπλεκόμενων εθνικών φορέων, η προώθηση της διακρατικής συνεργασίας για την ανταλλαγή εμπειριών και γνώσεων και η βελτίωση των μέτρων ασφαλείας και των μηχανισμών ανταπόκρισης των εκτροφείων σε περίπτωση απελευθερώσεων ή διαφυγών.

«Μέλημά μας είναι η προστασία της βιοποικιλότητας, η αποκατάσταση των οικοσυστημικών υπηρεσιών και η βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των ειδών στις περιοχές NATURA 2000», αναφέρει ο κ. Μπακαλούδης.

Στα αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου συγκαταλέγονται η ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος, στο οποίο θα ενσωματωθούν υπάρχοντα δεδομένα για τα ξενικά είδη, η δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και ταχείας αντιμετώπισης των ξενικών θηλαστικών στη Βόρεια Ελλάδα και η βελτίωση της γνώσης για τους ελεύθερους πληθυσμούς του αμερικανικού μινκ.

«Με την τοποθέτηση παγίδων στο 90% των περιοχών Natura και κατά μήκος του Αλιάκμονα και των κύριων παραποτάμων, ευελπιστούμε στην εξάλειψη των πληθυσμών του αμερικανικού μινκ από τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας των Πρεσπών και της λίμνης Καστοριάς και τον έλεγχο του πληθυσμού του γενικότερα, στις Περιφερειακές Ενότητες Καστοριάς, Φλώρινας, Γρεβενών, Κοζάνης, Ημαθίας, Πέλλας και Θεσσαλονίκης», καταλήγει ο συντονιστής του έργου.

Επικεφαλής του προγράμματος LIFE ATIAS είναι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και εταίροι είναι: η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο, η Ελληνική Ομοσπονδία Γούνας, η ΚΟΜΑΘ και η Εταιρεία Περιβαλλοντικής Διαχείρισης ΤΕΧΝΟΟΜΟΙΟΣΤΑΣΗ Ο.Ε.