Οι καφέ νάνοι – τα αποτυχημένα άστρα και ο ρόλος τους στο σύμπαν

Καφέ νάνοι ονομάζονται τα ουράνια σώματα που βρίσκονται σε ενδιάμεση κατάσταση ανάμεσα σε πλανήτες και άστρα. Οι επιστήμονες πιστεύουν πλέον ότι υπάρχουν περισσότεροι καφέ νάνοι απ’ ό,τι θεωρούσαν μέχρι σήμερα.

Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για «αποτυχημένα άστρα». Πρόκειται για ουράνια σώματα τα οποία είναι δυσδιάκριτα, επειδή δεν εκπέμπουν αρκετό φως. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα οι καφέ νάνοι είναι περισσότεροι απ’ ό,τι νομίζαμε. Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγήθηκαν επιστήμονες του Ινστιτούτου Αστροφυσικής Λάιμπνιτς του Πότσνταμ παρατηρώντας τους ήδη γνωστούς καφέ νάνους από το περιβάλλον του ηλιακού μας συστήματος.

«Προέβαλα τους γνωστούς καφέ νάνους στο λεγόμενο γαλαξιακό επίπεδο και τους παρατήρησα: το ήμισυ του ουρανού παραδίπλα είναι κενό» περιγράφει ο ερευνητής του Ινστιτούτου Γκάμπριελ Μπίχαϊν. «Αυτό ήταν ένα εντελώς απρόσμενο αποτέλεσμα, καθώς εξέταζα ένα περιβάλλον το οποίο όφειλε να έχει την ίδια μορφή». Ο Μπίχαϊν και ο συνάδελφός του Ραλφ-Ντίτερ Σολτς παρουσίασαν την έρευνά τους στο επιστημονικό περιοδικό «Astronomy and Astrophysics».

Νέα δεδομένα για τα ουράνια σώματα

Οι καφέ νάνοι διαθέτουν λιγότερο από το 7% της μάζας του ήλιου και για αυτό το λόγο δεν έχουν αρκετό βάρος, ώστε να προκαλέσουν αντιδράσεις θερμοπυρηνικής σύντηξης. Για αυτό και ονομάζονται «αποτυχημένα άστρα». Ο πρώτος καφέ νάνος ανακαλύφθηκε το 1995. Και καθώς αυτό το ουράνιο σώμα δεν εκπέμπει αρκετή λάμψη, δεν είναι εύκολο να παρατηρηθεί. Για αυτό και δεν είναι πάντα ξεκάθαρο πότε αποτυγχάνει ο σχηματισμός ενός νέου άστρου και αντί για αυτό δημιουργείται ένας καφέ νάνος.

Από αυτά τα δεδομένα οι ερευνητές του Ινστιτούτου Αστροφυσικής Λάιμπνιτς καταλήγουν στο συμπέρασμα, ότι στο κενό μέρος του ουρανού κρύβονται και άλλοι καφέ νάνοι που δεν έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Χονδρικά αυτό μπορεί να σημαίνει ότι στον γαλαξία μας για κάθε τέσσερα αστέρια υπάρχει ένας καφέ νάνος, ενώ μέχρι σήμερα πιστεύαμε ότι η αναλογία ήταν ένα προς έξι. Αυτό σημαίνει ότι η δημιουργία νέων άστρων αποτυγχάνει συχνότερα απ’ ό,τι θεωρούσαμε μέχρι σήμερα.

Η νέα ανακάλυψη οδηγεί ωστόσο τους ερευνητές και σε μια ακόμη υπόθεση: «Δεν είναι καθόλου απίθανο να υπάρχουν εκτός από τους καφέ νάνους και άλλα ουράνια σώματα με ακόμη μικρότερη μάζα, τα οποία δεν είναι ορατά» εξηγεί ο Σολτς. «Για αυτό αξίζει τον κόπο να ξαναερευνήσουμε τα δεδομένα που ήδη έχουμε στα χέρια μας».

ΠΗΓΗ: dpa, dw.com