Κυριακή 2 Φεβρουαρίου: Παγκόσμια Ήμερα Υγροτόπων

Οι συνεπείς και συνεχείς αγώνες υπέρ του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν τη μοναδική επιλογή για όσους οραματίζονται το αύριο της κρίσης να είναι καλύτερο από το χθες, δηλώνουν οι Οικολόγοι Πράσινοι, με αφορμή την Παγκόσμια Ήμερα Υγροτόπων την Κυριακή 2 Φεβρουαρίου.

Η Παγκόσμια Ημέρα των Υγροτόπων έρχεται να μας υπενθυμίσει τη σπουδαιότητά τους, καθώς αποτελούν πολύτιμα ενδιαιτήματα πλήθους ζωικών και φυτικών ειδών, αλλά και έχουν πολλαπλές αξίες για τον άνθρωπο, που είναι μετρήσιμες και οικονομικά. Η χώρα μας παρουσιάζει ένα ιδιαίτερα αξιόλογο υγροτοπικό πλούτο, τόσο σε έκταση όσο και σε ποιότητα, που λίγες χώρες στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο διαθέτουν. Παρόλο που τα τελευταία χρόνια φαίνεται να αναγνωρίζεται η τεράστια σημασία τους, αυτό δεν έχει σταθεί αρκετό ώστε να σταματήσει δραστηριότητες που συντελούν στην υποβάθμισή τους (ρύπανση, υπεραντλήσεις, αποξηράνσεις, καταπατήσεις, ανεξέλεγκτες αμμοληψίες, αλόγιστη οικιστική ανάπτυξη, λαθροθηρία).

Το αποτέλεσμα είναι ότι πλήθος υγροτοπικών συστημάτων αντιμετωπίζουν σημαντικότατα προβλήματα υποβάθμισης, που σε μερικές περιπτώσεις φτάνουν μέχρι και στο σημείο της εξαφάνισής τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λίμνη Κορώνεια, που αποτελεί μνημείο ανεπάρκειας των αρμόδιων υπηρεσιών και έλλειψης βούλησης, πολιτικής κυρίως, για τη διαχείριση ενός πολύτιμου οικοσυστήματος. Έτσι, παρά το πλήθος μελετών και χρημάτων που έχουν ξοδευτεί για την «αποκατάσταση» και «σωτηρία» της φτάσαμε στο σημείο φέτος το χειμώνα να μην έχει σταγόνα νερό.

Η ρύπανση του Ασωπού ακόμη δεν έχει αντιμετωπιστεί θέτοντας σε συνεχή κίνδυνο την υγεία των κατοίκων της περιοχής. Πριν λίγους μήνες ήρθε στη δημοσιότητα Τεχνική Έκθεση του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου που διαπιστώνει εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου σε δείγματα υπόγειου νερού στη λεκάνη απορροής του Ασωπού ποταμού. Παρόλο που η τεχνική έκθεση κοινοποιήθηκε από τον προηγούμενο Ιούλιο προς το ΥΠΕΚΑ και την Περιφέρεια Στ. Ελλάδας, δεν έχουν προβεί σε κάποια ενέργεια για την αντιμετώπιση της πηγής της ρύπανσης και για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος στην πολύπαθη περιοχή.

Οχτώ προστατευόμενοι νησιωτικοί υγρότοποι, με ιδιαίτερη οικολογική σημασία, στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα στη Νάξο, την Πάρο, την Αντίπαρο, τη Μήλο και την Άνδρο απειλούνται με εξαφάνιση-εκποίηση μέσω της παραχώρησής τους στο ΤΑΙΠΕΔ, για την οποία πολίτες των Κυκλάδων έχουν κινηθεί με προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Παράλληλα, με το νέο νομοσχέδιο για τον τουρισμό έγινε άρση των περιορισμών του ειδικού για τον τουρισμό χωροταξικού όσον αφορά την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων σε περιοχές Natura, με ότι αυτό συνεπάγεται για τους ευαίσθητους παράκτιους υγροτόπους.

Πλήθος άλλων υγροτόπων ανά την επικράτεια υποφέρουν από διαφορετικές αιτίες λόγω των ανθρωπογενών επεμβάσεων και δραστηριοτήτων. Ο Αλιάκμονας τείνει να μετατραπεί σε «ιδιωτικό» ποτάμι της ΔΕΗ με τα υπάρχοντα, αλλά και τα σχεδιαζόμενα φράγματα στην κοίτη του. Στη λογική της μεταφοράς νερού από μια λεκάνη απορροής σε μια άλλη σχεδιάζεται να μπει και ο Αώος ποταμός, προκειμένου να ενισχυθεί το υδρολογικό ισοζύγιο της λίμνη Παμβώτιδας. Η λίμνη Παμβώτιδα δέχεται οικιστικές πιέσεις και αντιμετωπίζει ποσοτικά και ποιοτικά προβλήματα των υδάτων της, αλλά και υποβάθμισης του συστήματος καλαμιώνων της από το έργο κατασκευής πίστας θαλάσσιου σκι,. Η άναρχη οικιστική και τουριστική ανάπτυξη απειλεί πολλούς, κυρίως παράκτιους, υγροτόπους με χαρακτηριστικά παραδείγματα τους υγροτόπους του Αγ. Μάμα στη Χαλκιδική, του Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα, του Κορινού Πιερίας και της Καλλονής Λέσβου, με τον τελευταίο να αντιμετωπίζει και συχνά φαινόμενα ρύπανσης. Οι παράνομες πρακτικές αλιείας, η λαθροθηρία, οι εκχερσώσεις παρόχθιας βλάστησης και οι ανεξέλεγκτες απορρίψεις απορριμμάτων αποτελούν χρονίζουσες καταστάσεις, που οι αρμόδιες υπηρεσίες αδυνατούν να αντιμετωπίσουν.

Ευτυχώς το 2014 ξεκίνησε με μια αχτίδα ελπίδας που σηματοδοτεί η μεγάλη νίκη ενάντια στην εκτροπή του Αχελώου. Η νέα απόφαση του ΣτΕ βάζει οριστικό φρένο στο φαραωνικό έργο της εκτροπής, εκτιμώντας ότι είναι αντίθετο στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης. Αλλά και η διετής παράταση που δόθηκε στις διαδικασίες κατάργησης και συγχώνευσης των Φορέων Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών (οι μισοί εκ των οποίων αφορούν στη διαχείριση υγροτοπικών συστημάτων) έρχεται να επιβεβαιώσει την κριτική που ασκήσαμε οι Οικολόγοι Πράσινοι ότι πρόκειται για ένα παράλογο μέτρο, που ούτε θα έχει κάποιο δημοσιονομικό όφελος, αλλά αντιθέτως θα θέσει σε κίνδυνο την προστασία ευαίσθητων φυσικών περιοχών.

Ενώ σε εποχές οικονομικής κρίσης η προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος είναι μονόδρομος για την ουσιαστική έξοδο από την κρίση, παρακολουθούμε την κυβέρνηση να προωθεί τη χαλάρωση των μέτρων προστασίας και το ξεπούλημα περιοχών με ιδιαίτερη και κρίσιμη οικολογική αξία στο βωμό πρόσκαιρων εισπράξεων. Οι συνεπείς και συνεχείς αγώνες υπέρ του φυσικού περιβάλλοντος αποτελούν τη μοναδική επιλογή για όσους οραματίζονται το αύριο της κρίσης να είναι καλύτερο από το χθες. Η πορεία προς την αειφορική διαχείριση των υγροτοπικών οικοσυστημάτων είναι μακρά και δύσκολη. Οι Οικολόγοι Πράσινοι δηλώνουμε ότι θα είμαστε ενεργοί, όποτε και όπου χρειαστεί, στο πλευρό πολιτών και οργανώσεων που παλεύουν για τη διατήρηση του περιβαλλοντικού πλούτου που είναι εν τέλει ο πλούτος της ζωής.

Η Θεματική Ομάδα Περιβάλλοντος των Οικολόγων Πράσινων