Η εικόνα που έχουμε συνήθως για τους υψηλά ιστάμενους αξιωματούχους κάθε χώρας είναι ότι τουλάχιστον τα οικονομικά τους βρίσκονται πάντα σε πολύ καλή κατάσταση.
Θα ήταν αδιανόητο λοιπόν να σκεφτεί κανείς ότι ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας μιας χώρας θα είχε δυσκολία να βρει σπίτι επειδή τα ενοίκια είναι υπερβολικά υψηλά!
Και όμως αυτό ακριβώς φαίνεται ότι συνέβη στην περίπτωση της Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν, επικεφαλής της Τράπεζας Τουρκίας που από τον περασμένο Ιούνιο, μετά τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που έφεραν και πάλι τον Ερντογάν στη εξουσία, μετακόμισε από τις ΗΠΑ και ανέλαβε τη θέση της επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας.
Είναι η πρώτη γυναίκα στην ιστορία της Τουρκίας που καταλαμβάνει αυτή τη θέση.
Μια θέση υψηλού ρίσκου για μια 44χρονη γυναίκα απόφοιτο του Πρίνστον με δεκάχρονη θητεία στην Goldman Sachs και σε άλλες υψηλές θέσεις στην Wall Street.
Και όμως η Ερκάν μαζί με το σύζυγό της δεν μπόρεσαν να βρουν να νοικιάσουν σπίτι για να μείνουν σε μια λογική τιμή.
«Είναι τρομερά ακριβά τα ενοίκια στην Κωνσταντινούπολη. Είναι πιο ακριβά και από το Μανχάταν!
»Και έτσι, συμφωνήσαμε με τους γονείς μου και μένουμε μαζί τους» είπε η επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας σε μια αποκαλυπτική στη συνέντευξη που παραχώρησε στο διευθυντή της εφημερίδας Χουριέτ, Αχμέτ Χακάν.
Μίλησε για όλα, για την κατάσταση της οικονομίας, την ακρίβεια και τα μέτρα λιτότητας που εφαρμόζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης υπό τον Μεχμέτ Σισμέκ και για τις προσδοκίες της στο μέλλον.
«Η ζώνη των Τούρκων πολιτών είναι ήδη αρκετά σφιγμένη» παραδέχτηκε αναφερόμενη στα μέτρα λιτότητας που έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται με κύριο πρόβλημα τον πληθωρισμό και φυσικά την ακρίβεια.
«Διεξάγουμε μια αποφασιστική μάχη με τον πληθωρισμό.
»Αυτή τη στιγμή προχωράμε στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης πολιτικής με συγκεκριμένα βήματα.
»Ως αποτέλεσμα αυτών των βημάτων, βλέπουμε κάποια μείωση της ακρίβειας σε προϊόντα όπως τα αυτοκίνητα, τα λευκά είδη και τα έπιπλα, τα οποία επηρεάζονται περισσότερο από τη νομισματική πολιτική.
»Και αναμένουμε ότι αυτό θα εξαπλωθεί γενικότερα από το πρώτο τρίμηνο του 2024».
Δεν έχει για όλα «συνταγή» η Ερκάν
Η επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας είπε ότι στόχος της κυβέρνησης είναι στο τέλος του 2025 ο πληθωρισμός να μειωθεί στο 14% και σε μονοψήφιο αριθμό από το 2026.
Τα ενοίκια όμως είναι ένα εντελώς διαφορετικό πρόβλημα με τη δική τους δυναμική.
«Βλέπουμε ότι η αύξηση των τιμών στα ενοίκια επιβραδύνεται.
»Χρειαζόμαστε όμως χρόνο ώστε τα ενοίκια να υποχωρήσουν» είπε, ενώ για το ειδικό πρόβλημα των ανεξέλεγκτων ενοικίων, στις μητροπολιτικές πόλεις, όπως η Κωνσταντινούπολη, η Ερκάν δεν είχε συγκεκριμένη λύση.
Όντως, το θέμα είναι περίπλοκο. Σε μια οικονομία ελεύθερης αγοράς αλλά με περιορισμένο σύστημα ελέγχου και με τεράστια συσσώρευση πληθυσμού στις μεγάλες πόλεις, άρα και ζήτηση κατοικίας, λίγα μπορούν να γίνουν.
Για να κατευνάσει κάπως την κατάσταση η τουρκική κυβέρνηση περιόρισε τις αυξήσεις των ενοικίων στο 25% αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες να εξαναγκάζουν τους ενοικιαστές σε έξωση με διάφορους δόλιους τρόπους για να ορίσουν υψηλότερα ενοίκια στους νέους ενοικιαστές.
«Όταν υπάρχει έλλειψη προσφοράς και φθηνή χρηματοδότηση οι ισορροπίες μπορεί να διαταραχθούν», παραδέχτηκε η Ερκάν τονίζοντας ότι το σημαντικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη κοινωνικής κατοικίας.
«Ένα άτομο δεν πρέπει να έχει 10 σπίτια, 10 άτομα πρέπει να έχουν από ένα σπίτι», είπε η Χαφιζέ Γκαγιπέ Ερκάν στον διευθυντή της Χουριέτ.