Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αψήφησε τις προειδοποιήσεις του επιχειρηματικού κόσμου και των κομμάτων της αντιπολίτευσης και μείωσε το κύριο επιτόκιο της παρά τον αυξανόμενο πληθωρισμό και το ασθενές νόμισμα, κάτι που προκάλεσε «βουτιά» της τουρκικής λίρας.
Αντιμετωπίζοντας την παγκόσμια τάση σε μια εποχή που τόσο οι ανεπτυγμένες οικονομίες όσο και άλλες αναδυόμενες αγορές υιοθετούν μια σκληρή στάση, η τράπεζα μείωσε το κόστος δανεισμού κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες – πολύ περισσότερο από ό,τι περίμεναν οι Αγορές.
Η λίρα, η οποία είχε ήδη απωλέσει περίπου το 20% της αξίας της έναντι του δολαρίου φέτος πριν από την ανακοίνωση, υποχώρησε επιπλέον 2%, αγγίζοντας ένα νέο χαμηλό επίπεδο των 9,43 λιρών έναντι ενός δολαρίου.
Η κίνηση της Πέμπτης έλαβε χώρα στη σκιά του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενός διαβόητου αντιπάλου των υψηλών επιτοκίων, ο οποίος έχει διεκδικήσει μεγαλύτερο έλεγχο στην ονομαστικά ανεξάρτητη κεντρική τράπεζα τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Ερντογάν, του οποίου η άποψη ότι τα υψηλά επιτόκια οδηγούν σε πληθωρισμό έρχεται σε αντίθεση με την καθιερωμένη οικονομική ορθοδοξία, εμπλέκεται όλο και περισσότερο στη νομισματική πολιτική καθώς εδραιώνει τον έλεγχο του στο τουρκικό κράτος.
Έχει πιέσει για περικοπές επιτοκίων ακόμη και με το κόστος του εκτοξευόμενου πληθωρισμού και της αναταραχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ο Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος υπηρέτησε για χρόνια ως ο τσάρος της οικονομίας του Ερντογάν πριν ιδρύσει το δικό του κόμμα το 2020, δήλωσε την Πέμπτη ότι η κεντρική τράπεζα είχε περικόψει «κατόπιν εντολών».
Η τράπεζα έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενες πιέσεις από την αντιπολίτευση της χώρας, η οποία έχει ενισχυθεί από τη μείωση της δημοτικότητας Ερντογάν στις δημοσκοπήσεις.
Λίγες ώρες πριν από την ανακοίνωση της Πέμπτης, ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου επανέλαβε μια προηγούμενη προειδοποίηση προς την κεντρική τράπεζα ότι πρέπει να ενεργεί για το δημόσιο συμφέρον. «Αγαπητοί γραφειοκράτες», έγραψε στο Twitter.
«Όταν παίρνετε αποφάσεις σήμερα, η κατευθυντήρια αρχή σας δεν πρέπει να είναι παρά η ευημερία του έθνους μας».
Η απόφαση για μείωση του επιτοκίου για δεύτερο συνεχόμενο μήνα ωθεί το πραγματικό επιτόκιο της χώρας σε αρνητικό έδαφος, αφού ληφθεί υπόψη ο ετήσιος πληθωρισμός, ο οποίος διαμορφώθηκε σχεδόν στο 20% τον Σεπτέμβριο.
Η κίνηση κινδυνεύει να δημιουργήσει νέα πίεση στη λίρα που έχει πληγεί από την κρίση και είναι πιθανό να αποτρέψει περαιτέρω την εισροή ξένου κεφαλαίου σε μια εποχή που οι διεθνείς επενδύσεις στην Τουρκία βρίσκονται κοντά στο χαμηλότερο σημείο τους τα τελευταία 20 χρόνια, λένε αναλυτές.
Μια τέτοια στρατηγική μπορεί να έχει βραχυπρόθεσμη λογική, αλλά ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος θα μπορούσε να είναι καταστροφικός για την τουρκική οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα, όπως προειδοποιούν οι επενδυτές.