4 τρικ της κυβέρνησης για να μας εμποδίσει να παράγουμε την δική μας ενέργεια

Δεν πρέπει να υπάρχει Έλληνας πολίτης που να μην έχει ακούσει κάποια στιγμή την κυβέρνηση να λέει ότι θα κάνει τα πάντα για να μειώσει το κόστος ενέργειας για τους πολίτες, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τη βιομηχανία. Το εννοεί πραγματικά όμως;

Μάλλον όχι, αν κρίνει κανείς από το σχέδιο υπουργικής απόφασης για την αυτοπαραγωγή καθαρής ενέργειας, το οποίο η ΡΑΕ έθεσε σε διαβούλευση έως τις 29 Αυγούστου.

Αυτή η υπουργική απόφαση υποτίθεται ότι θα επέτρεπε σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη να παράγει και να καταναλώνει την δική του ενέργεια, με την εγκατάσταση ενός μικρού φωτοβολταϊκού ή μίας μικρής ανεμογεννήτριας. Εξαιτίας όμως συγκεκριμένων διατάξεων που προβλέπει το ΥΠΕΚΑ, κάτι τέτοιο είναι από δύσκολο έως αδύνατο. Ορίστε γιατί:

1. Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δεν μπορούν να επενδύσουν στην αυτοπαραγωγή.

Η υπουργική απόφαση προβλέπει ανώτατο όριο τα 10kW στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων στο διασυνδεδεμένο σύστημα και την Κρήτη, ουσιαστικά ρυθμίζοντας μόνο τις οικιακές εφαρμογές και πρακτικάαφήνοντας έξω τις εμπορικές.

Για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις,οι οποίες ανήκουν (μαζί με τους οικιακούς καταναλωτές) στην κατηγορία των καταναλωτών με το ακριβότερο ρεύμα στην Ελλάδα,η δυνατότητα εγκατάστασης ενός συστήματος ΑΠΕ θα ενίσχυε σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης αφού θα την απάλλασσε από ένα σημαντικό οικονομικό βάρος.

2. Περιορισμοί στα νησιά που εξαρτώνται από το πετρέλαιο

Στα μη διασυνδεμένα νησιά του Αιγαίου (πλην Κρήτης) που εξαρτώνται από το πετρέλαιο για την ηλεκτροπαραγωγή, ισχύει ακόμα πιο χαμηλό πλαφόν (5kW). Υπάρχει δηλαδή το παράδοξο, η αυτοπαραγωγή να περιορίζεται στις περιοχές με το μεγαλύτερο οικονομικό όφελος.

Η ρύθμιση αυτή πλήττει ιδιαίτερα την τουριστική βιομηχανία, η οποία με την αυτοπαραγωγή θα μπορούσε να επενδύσει στην καθαρή ενέργεια και να απαλλαγεί από τα ενεργειακά της βάρη, μειώνοντας παράλληλα το κόστος που καλούμαστε να καλύψουμε κάθε χρόνο για την ηλεκτροδότηση των νησιών του Αιγαίου μέσα από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

3. Όσοι επιλέξουν την αυτοπαραγωγή θα κάνουν τελικά απόσβεση σε περισσότερο από μία δεκαετία

Αυτό οφείλεται στο ότι οι αυτοπαραγωγοί επιβαρύνονται για το σύνολο της κατανάλωσής τους (δηλαδή όχι μόνο για την ενέργεια που απορροφούν από το δίκτυο) με ΕΤΜΕΑΡ και ΥΚΩ.

3α. Το ΕΤΜΕΑΡ (υποτίθεται ότι) επιβάλλεται ώστε όλοι οι πολίτες να συμβάλλουν στην μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή ενέργειας από ορυκτά καύσιμα.

Θα περίμενε κανείς όσοι καταναλώνουν ενέργεια που παράγουν οι ίδιοι μέσω της αυτοπαραγωγής από ένα σύστημα ΑΠΕ (πχ φωτοβολταϊκό) να μην πληρώνουν ΕΤΜΕΑΡ για την καθαρή ενέργεια που παράγουν, αλλά μόνο για όση περίσσεια χρειαστούν και θα απορροφήσουν από το σύστημα. Το ΥΠΕΚΑ όμως έχει άλλη άποψη και έτσι ένας αυτοπαραγωγός, θα πρέπει να πληρώνει τέλος μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (ΕΤΜΕΑΡ) για την καθαρή ενέργεια που παράγει (και η οποία εκ των πραγμάτων μειώνει τις εκπομπές αερίων)!

3β. Οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) επιβαρύνουν τους καταναλωτές ώστε να καλυφθεί το αυξημένο κόστος ηλεκτροπαραγωγής από πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (βλ. παραπάνω πίνακα).

Σύμφωνα με το σχέδιο της απόφασης, οι αυτοπαραγωγοί επιβαρύνονται με ΥΚΩ για το σύνολο της κατανάλωσής τους και όχι μόνο για την ενέργεια που απορροφούν από το δίκτυο (όπως ακριβώς δηλαδή και με το ΕΤΜΕΑΡ). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας αυτοπαραγωγός σε ένα μη διασυνδεδεμένο νησί θα πρέπει να πληρώνει ΥΚΩ και για την καθαρή ενέργεια που αυτοπαράγει(και η οποία εκ των πραγμάτων μειώνει την κατανάλωση πετρελαίου στο νησί)! Κάθε ενδιαφερόμενος δηλαδή έχει αντικίνητρο από την κυβέρνηση για να επενδύσει στην αυτοπαραγωγή σε ένα νησί του Αιγαίου (αντί να έχει κάποιο οικονομικό κίνητρο)!

4. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για χρηματοδότηση από τρίτους

Με αυτόν τον τρόπο μία επιχείρηση παροχής ενεργειακών υπηρεσιών (θα μπορούσε να είναι και η ΔΕΗ) μπορεί να χρηματοδοτήσει, να εγκαταστήσει και να λειτουργήσει συστήματα ΑΠΕ σε δημόσια και δημοτικά κτίρια, όπου υπάρχει έλλειψη κεφαλαίων. Έτσι κατά πάσα πιθανότητα τα δημόσια κτίρια θα μείνουν εκτός αυτοπαραγωγής (εκτός αν η κυβέρνηση βρει με κάποιο μαγικό τρόπο, ίδια κεφάλαια για να επενδύσει).

Με δεδομένο ότι πλέον δεν υπάρχει καμία απολύτως εμπιστοσύνη στο επενδυτικό περιβάλλον της χώρας, ειδικά στην αγορά των φωτοβολταϊκών, η κυβέρνηση δεν πείθει για τις προθέσεις της να μειώσει το κόστος ενέργειας, να επανεκκινήσει την οικονομία και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας.

Όσον αφορά την αυτοπαραγωγή, θα χρειαστούν σημαντικές βελτιώσεις στο σχέδιο της υπουργικής απόφασης (α. εισαγωγή μεγαλύτερου πλαφόν για επιχειρήσεις,β. άρση περιορισμών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά όπου επιτρέπεται, γ. χρέωση ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ μόνο για την ενέργεια που απορροφάται από το δίκτυο),ώστε τα νοικοκυριά και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να πειστούν πραγματικά να επενδύσουν στην αυτοπαραγωγή και να μειώσουν την εξάρτησή τους από την ΔΕΗ (ή όποιο άλλο πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας).

Μπορεί βέβαια μία τέτοια εξέλιξη να μην αρέσει σε πολλούς…

Η Greenpeace θα υποβάλλει αναλυτικά σχόλια, προτάσεις και παρατηρήσεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης και θα συνεχίσει την ενεργό εκστρατεία της για την προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας.

Δημήτρης Ιμπραήμ
Συντονιστής εκστρατειών της Greenpeace