Handelsblatt: Γιατί η Γερμανία φοβάται τη διάλυση του ευρώ

Τους λόγους που οι Γερμανοί φοβούνται τη διάλυση του ευρώ εξηγεί η Handelsblatt σε δημοσίευμά της.

Η φυγή κεφαλαίων από την Ιταλία και την Ισπανία, έχει αυξήσει τα ανοίγματα σε βάρος της Γερμανίας, όπου κατευθύνθηκαν τα κεφάλαια, ανοίγματα τα οποία φαίνονται στο σύστημα διατραπεζικών πληρωμών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), το λεγόμενο Target 2.

Αυτό σημειώνει η γερμανική οικονομική εφημερίδα, όπου αναφέρει ότι η αύξηση των ανοιγμάτων αντανακλά τις μετακινήσεις κεφαλαίων (καταθέσεις, αγορά γερμανικών ομολόγων και μετοχών) προς τη Γερμανία από τις δύο χώρες, κυρίως από την Ιταλία λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας η οποία δημιούργησε ανασφάλεια για πιθανή νέα κρίση στην ευρωζώνη.

Τα ανοίγματα των άλλων χωρών στο Target 2, αντιστοιχούν σε απαιτήσεις της Γερμανίας, οι οποίες προσεγγίζουν το ένα τρισ. ευρώ και σε περίπτωση διάλυσης του ευρώ μπορεί να γίνουν «καπνός», όπως σημειώνουν οικονομολόγοι, τις απόψεις των οποίων καταγράφει η γερμανική εφημερίδα.

Οι κινήσεις κεφαλαίων εντός ευρωζώνης

Οι κινήσεις κεφαλαίων μεταξύ χωρών του ευρώ καταγράφονται και εκκαθαρίζονται στο σύστημα Target 2 το οποίο αυτή τη στιγμή οφείλει”στη Γερμανία περί τα 950 δισ. ευρώ.

Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει τα χρήματα που οφείλουν άλλες χώρες στη Γερμανία από εισαγωγές γερμανικών προϊόντων ή από μετακινήσεις κεφαλαίων από τις ιταλικές και ισπανικές τράπεζες προς τις γερμανικές ή, ακόμα, από τις αγορές ομολόγων που πραγματοποιεί κάθε μήνα η ΕΚΤ.

Όταν ένας Ιταλός ή ένας Έλληνας αγοράζει ένα γερμανικό αυτοκίνητο, η πληρωμή γίνεται μέσω του ευρωσυστήματος σε ευρώ, δεν υπάρχει μεταφορά «συναλλάγματος».

Παρόλα αυτά η ΕΚΤ εκκαθαρίζει τις κινήσεις μεταξύ των τραπεζών από τις δύο χώρες, μέσω των κεντρικών τραπεζών. Έτσι, όταν υπάρχει μεγάλη ζήτηση από άλλες χώρες για γερμανικά προϊόντα ή καταθέσεις, το Target 2 «γράφει» πλεόνασμα στην Γερμανία και, αντίστοιχα, έλλειμμα στην χώρα από την οποία έφυγαν τα χρήματα, όπως για παράδειγμα η Ιταλία.

Όπως γράφει η Handelsblatt, τον Απρίλιο το πλεόνασμα της Γερμανίας στο Target 2 αυξήθηκε και αυτό πιθανότατα δεν οφείλεται σε εξαγωγές ή αγορές ομολόγων, αλλά σε φυγή κεφαλαίων κυρίως από την Ιταλία (αλλά και από την Ισπανία, τον Απρίλιο προτού εκτονωθεί η πολιτική κρίση στη χώρα).

Τον Απρίλιο, σύμφωνα με την Handelsblatt η Ιταλία είχε άνοιγμα 426 δισ. ευρώ στο Target 2 και η Ισπανία 389 δισ ευρώ, ενώ αρνητική ήταν η θέση της Πορτογαλίας και τη Γαλλίας.

Δεδομένου ότι πρόκειται για συναλλαγές μεταξύ χωρών που χρησιμοποιούν όλες το ευρώ, δεν υπάρχει μετακίνηση συναλλάγματος, αλλά μια απλή εκκαθάριση στο ίδιο νόμισμα και καταγραφή ποσών που οφείλουν η μία κεντρική τράπεζα στην άλλη (η Τράπεζα της Ιταλίας προς τη γερμανική κεντρική τράπεζα, εν προκειμένω).

Τι θα γίνει όμως, εάν το ευρώ διαλυθεί ή εάν μια χώρα όπως η Ιταλία το εγκαταλείψει;

Η εφημερίδα επισημαίνει ότι σύμφωνα με το γνωστό Γερμανό οικονομολόγο Hans-Werner Sinn, πρώην επικεφαλής του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών IFO, γνωστός για τις σκληρές απόψεις του, το πλεόνασμα αυτό στην πραγματικότητα έχει μόνο θεωρητική αξία, διότι στην υποθετική περίπτωση που η Ιταλία έφευγε από το ευρώ η λιρέτα θα υφίστατο μεγάλη υποτίμηση και δεν θα μπορούσε να αποπληρώσει την οφειλή της στο Target.

Υπάρχει νομικά η οφειλή;

Πέρα από τη δυνατότητα μιας χώρας να αποπληρώσει το έλλειμμά της στο Target 2, υπάρχει και το ζήτημα της νομικής υποχρέωσης.

Στο δημοσίευμα της Handelsblatt αναφέρεται ότι πέρσι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι είχε δηλώσει μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι το όποιο έλλειμμα στο Target 2 θα πρέπει να πληρωθεί σε κάθε περίπτωση, αλλά κάτι τέτοιο αποτελεί απλώς μια οδηγία και όχι νομική υποχρέωση.

Αυτός είναι και ο λόγος που οικονομολόγοι όπως ο Hans-Werner Sinn, αλλά και αναλυτές επενδυτικών τραπεζών όπως η JP Morgan εκτιμούν ότι σε περίπτωση που η ευρωζώνη διαλυθεί, οι Γερμανοί θα δουν περίπου ένα τρισ. ευρώ να γίνεται καπνός.