ΣΕΒ: Το παράδοξο της βελτίωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης με στασιμότητα στην κατανάλωση

Το 2ο εξάμηνο του 2017, μετά και την επιτυχή περαίωση της 2ης αξιολόγησης που επιβεβαίωσε την πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης να ολοκληρώσει την προσαρμογή και τις μεταρρυθμίσεις του 3ου Μνημονίου, παρατηρήθηκε μια έξαρση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, η οποία, όμως, δεν συνοδεύθηκε από μια εξίσου δυναμική αύξηση των λιανικών πωλήσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Μια ερμηνεία του φαινομένου αυτού, σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο για την Ελληνική οικονομία του ΣΕΒ, μπορεί να είναι η όξυνση της φοροδιαφυγής, καθώς, σε μια τέτοια περίπτωση, αφενός δεν καταγράφονται οι λιανικές πωλήσεις και αφετέρου προκύπτουν μεγαλύτερα εισοδήματα που βελτιώνουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Η επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών καλύπτει προς το παρόν μόλις το 25% περίπου των πραγματοποιούμενων λιανικών πωλήσεων, αφήνοντας πολύ χώρο σε πλήθος δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται ακόμη χωρίς παραστατικά. Η καλή πορεία των δημοσίων εσόδων δεν πρέπει να μας εφησυχάζει ως προς το μέγεθος της φοροδιαφυγής που εξακολουθεί να υφίσταται λόγω της υπερφορολόγησης.

Μια πρόσθετη εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι ότι η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης (στην ουσία έκφραση αισιοδοξίας για το μέλλον) δεν εδράζεται τόσο στην παρούσα οικονομική συγκυρία, αλλά μάλλον αποτυπώνει μη οικονομικές παραμέτρους και, κυρίως, πολιτικές προσδοκίες για μια εν γένει σταθεροποίηση της οικονομίας. Στις ΗΠΑ, έχει διαπιστωθεί ότι η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης πολλές φορές δεν προκαλεί αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, κυρίως όταν αποτυπώνει την πολιτική μεροληψία των συμμετεχόντων στις έρευνες καταναλωτικής εμπιστοσύνης και δεν είναι αποτέλεσμα μεταβολών στα οικονομικά θεμελιώδη μεγέθη.

Καθώς η χώρα, λοιπόν, οδεύει προς την μετα-Μνημονιακή εποχή, είναι εξαιρετικά σημαντικό να επικρατήσει ένα ήπιο πολιτικό κλίμα. Όσο περισσότερο πολώνεται η κοινωνία, τόσο πιο αναξιόπιστοι γίνονται οι δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης, και κατ΄ επέκταση οικονομικού κλίματος, και τόσο μεγαλύτερη είναι η αβεβαιότητα για τις επενδύσεις, καθώς οι δείκτες αυτοί χάνουν την προβλεπτική τους ικανότητα για την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών. Με άλλα λόγια, οι επενδύσεις θέλουν πολιτική σταθερότητα και συναίνεση. Η επόμενη μέρα ας είναι, λοιπόν, μια μέρα ευθύνης για όλους μας!

Σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις, μείωση παρουσιάζει ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων τον Φεβρουάριο του 2018 (-11,3 χιλ. περίπου σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα και -14,8 χιλ. σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2017), ακολουθώντας την εποχικότητα των προηγούμενων ετών, ενώ η έναρξη της τουριστικής περιόδου σε συνδυασμό με τις θετικές προσδοκίες στη βιομηχανία, το λιανικό εμπόριο και τον τουρισμό αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του αριθμού των εγγεγραμμένων ανέργων και του ποσοστού ανεργίας το επόμενο διάστημα. Παρά τη μείωση που σημείωσε η παραγωγή στις κατασκευές το 2017 (-14,6%), κυρίως λόγω της μεγάλης υποχώρησης των κατασκευών υποδομών το 3ο και το 4ο τρίμηνο του 2017 (-40,9% και -28,3% αντίστοιχα), η αύξηση του αριθμού νέων οικοδομικών αδειών (+8,7%) αποτελεί ένδειξη ανάκαμψης του κατασκευστικού κλάδου τους επόμενους μήνες, ενώ παράλληλα ο κύκλος εργασιών στους περισσότερους τομείς υπηρεσιών κινείται ανοδικά. Τα κρατικά έσοδα εκτός επιστροφών, πληρωμών ΤτΕ και αποκρατικοποιήσεων, είχαν το Φεβρουάριο, σε σύγκριση με πέρυσι, μια ακόμα καλύτερη πορεία από τον ήδη καλό Ιανουάριο, ενώ οι δαπάνες έμειναν σταθερές. Καθώς και οι καταπτώσεις εγγυήσεων παρέμειναν μηδενικές, προκύπτει μια σημαντική βελτίωση του πρωτογενούς αποτελέσματος.

Περισσότερα >>