Εκπτώσεις στο ρεύμα για 1,3 εκατ. νοικοκυριά – Ποιοι είναι οι δικαιούχοι και τα κριτήρια

Πάνω από 1,3 εκατομμύρια νοικοκυριά αφορούν οι εκπτώσεις από 35% έως και 70% στα τιμολόγια ηλεκτρισμού που εισάγονται με την αναμόρφωση του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), καθιστώντας το δικαιότερο και πιο στοχευμένο υπέρ εκείνων που πραγματικά χρήζουν στήριξης, το οποίο θα ισχύσει από τον Φεβρουάριο 2018.

Χθες γνωστοποιήθηκε από τον υπουργό ΠΕΝ Γ. Σταθάκη η υπογραφή της σχετικής απόφασης με την οποία αλλάζουν τα κριτήρια και οι όροι υπαγωγής στο ΚΟΤ, με έμφαση στην ουσιαστική ελάφρυνση των νοικοκυριών με πολύ χαμηλά εισοδήματα και πραγματική ανάγκη ενίσχυσης, στην κατεύθυνση των παρεμβάσεων της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας.

Σημείο αναφοράς στις αλλαγές που φέρνει η απόφαση είναι οι δικαιούχοι του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) και οι δικαιούχοι του κοινωνικού μερίσματος.

Σημειώνεται ότι οι δικαιούχοι κοινωνικού μερίσματος ανέρχονται σήμερα σε σχεδόν 1,35 εκατ. νοικοκυριά, ενώ στις 288.000 έφτασαν τα νοικοκυριά που λαμβάνουν ΚΕΑ. Σήμερα, με βάση τα ισχύοντα κριτήρια, τα ενταγμένα στο ΚΟΤ νοικοκυριά είναι λιγότερα από 700.000.

Η υποβολή αιτήσεων στο νέο σύστημα, το οποίο θα τηρείται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης, ξεκινά την 1η Φεβρουαρίου 2018, ενώ προβλέπεται να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος έως τις 30.4.2018, προκειμένου να έχουν τον χρόνο οι δικαιούχοι να υποβάλουν αίτηση και να ενταχθούν στο αναμορφωμένο ΚΟΤ βάσει των νέων στοιχείων.

Δύο βασικές κατηγορίες

Ειδικότερα, στην απόφαση προβλέπεται η δημιουργία δύο κατηγοριών ΚΟΤ που θα απολαμβάνουν σημαντικών εκπτώσεων στους λογαριασμούς ηλεκτρισμού:

* Στην πρώτη κατηγορία υπάγονται όσοι πληρούν τα κριτήρια λήψης Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, οι οποίοι θα έχουν έκπτωση στην τιμή του ρεύματος (ανταγωνιστικό σκέλος τιμολογίου) 75 ευρώ/Mwh και απαλλαγή από τις χρεώσεις χρήσης δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) και διανομής (ΑΔΜΗΕ), δηλαδή συνολική έκπτωση 70%.

* Στη δεύτερη κατηγορία υπάγονται όσοι πληρούν κριτήρια αντίστοιχα με εκείνα που ορίστηκαν για τη λήψη κοινωνικού μερίσματος, οι οποίοι θα έχουν έκπτωση στην τιμή του ρεύματος 45 ευρώ/Mwh, ήτοι έκπτωση επί του τιμολογίου 35% περίπου.

Υπενθυμίζεται ότι βάσει του ισχύοντος συστήματος μέχρι σήμερα υπήρχαν επίσης δύο κατηγορίες ΚΟΤ, που όμως διαμορφώνονταν ως εξής: στην πρώτη εντάσσονταν άτομα με χαμηλά εισοδήματα και τρίτεκνοι, λαμβάνοντας έκπτωση στο σύνολο του τιμολογίου περί το 22%, στη δεύτερη εντάσσονταν άνεργοι, ΑμεΑ και άτομα που χρειάζονται μηχανική υποστήριξη με έκπτωση έως 39%.

Όρια κατανάλωσης

Με βάση την απόφαση, η επιδοτούμενη κατανάλωση θα εξαρτάται από τη σύνθεση του νοικοκυριού (αριθμός ενήλικων/ανήλικων, ειδικές κατηγορίες κ.τ.λ.), ενώ καταργείται η απένταξη σε περιπτώσεις υπέρβασης της μέγιστης κατανάλωσης έως 10%.

Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα σε περίπτωση υπέρβασης των καθορισμένων ορίων κατανάλωσης δεν εφαρμοζόταν το ΚΟΤ, ενώ για όλη την υπερβάλλουσα κατανάλωση ίσχυαν οι τιμές του εκάστοτε ισχύοντος οικιακού τιμολογίου του προμηθευτή.

Τα όρια της κατανάλωσης αφορούν έξι κατηγορίες νοικοκυριών και κλιμακώνονται από 1.400 Kwh/τετράμηνο (για ένα άτομο) μέχρι 2.000 Kwh (για 4-6 άτομα). Ωστόσο, τα όρια αυτά αυξάνονται από 1.540 έως 2.200 Kwh με τον συνυπολογισμό του 10% επί της βασικής κατανάλωσης που επιτρέπεται ως υπέρβαση.

Παράλληλα, προβλέπονται επιπλέον προσαυξήσεις κατά 300 Kwh για νοικοκυριό στο οποίο υπάρχουν άτομο/άτομα με αναπηρία από 67% και άνω και κατά 600 Kwh για νοικοκυριό στο οποίο υπάρχουν άτομο/άτομα με ανάγκη μηχανικής υποστήριξης με χρήση ιατρικών συσκευών που παρέχεται κατ’ οίκον και είναι απαραίτητη για τη ζωή τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα όρια των καταναλώσεων μπορούν να φτάσουν από 1.700-2.000 Kwh έως 2.300-2.600 Kwh.

Κριτήρια υπαγωγής

Με το ισχύον σύστημα, μοναδικό κριτήριο υπαγωγής ήταν το ετήσιο συνολικό οικογενειακό φορολογούμενο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.

Αυτό αλλάζει, καθώς συνυπολογίζονται πλέον το ύψος της ακίνητης περιουσίας, της κινητής περιουσίας και στοιχείων καταθέσεων, μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ., όπως προσδιορίζονται στα κριτήρια για τη λήψη του ΚΕΑ και του κοινωνικού μερίσματος.

Συγκεκριμένα, τα κριτήρια για την λήψη ΚΕΑ περιλαμβάνουν:

* Συνολική αξία ακίνητης περιουσίας έως 90.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 150.000 ευρώ.

* Αντικειμενική δαπάνη της κινητής περιουσίας του νοικοκυριού (επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα ή και δίκυκλα) έως 6.000 ευρώ συνολικά.

* Συνολικό ύψος εισοδήματος ή καταθέσεων ή / και η τρέχουσα αξία μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ. έως έξι μήνες πριν από την υποβολή της αίτησης που κλιμακώνεται από 1.200 έως 3.000 ευρώ ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού (αριθμός ατόμων, ενήλικων/ανήλικων).

Τα κριτήρια για τη λήψη κοινωνικού μερίσματος περιλαμβάνουν:

-Συνολική φορολογητέα αξία ακίνητης περιουσίας όλων των μελών του νοικοκυριού στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό έως 120.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος, ποσό που προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως 180.000 ευρώ.

-Συνολικό ύψος εισοδήματος έως 9.000 ευρώ, που προσαυξάνεται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικο μέλος του νοικοκυριού και κατά 25% για κάθε ανήλικο μέλος, δηλαδή κλιμακώνεται μέχρι τις 22.500 ευρώ.

Αυστηρότερη η υπαγωγή

Με τις αλλαγές αυτές αυστηροποιείται στην ουσία το καθεστώς υπαγωγής στο ΚΟΤ, καθώς το ΥΠΕΝ παράλληλα επιχειρεί να αντιμετωπίσει περιπτώσεις καταχρηστικής υπαγωγής με στόχο την εξοικονόμηση πόρων για τη χρηματοδότηση των μεγαλύτερων ελαφρύνσεων προς τους πλέον ευάλωτους καταναλωτές.

Αφενός, όπως προαναφέρθηκε, περιλαμβάνεται στα κριτήρια υπαγωγής και η συνολική περιουσιακή κατάσταση του νοικοκυριού και αφετέρου λαμβάνονται υπόψη τα αντίστοιχα στοιχεία για όλα τα άτομα που κατοικούν ή φιλοξενούνται από τον κύριο δικαιούχο του νοικοκυριού.

Με τον τρόπο αυτό αποκλείονται περιπτώσεις δικαιούχων με βίλες πολλών τετραγωνικών σε “ακριβές” περιοχές, υπερπολυτελή αυτοκίνητα, καταθέσεις εξωτερικού κ.τ.λ. που είχαν ενταχθεί στο ΚΟΤ, αλλά και περιπτώσεις με δικαιούχο τον ενήλικα με το χαμηλότερο εισόδημα (π.χ. συνταξιούχο) σε νοικοκυριά που συγκατοικούν ενήλικες με υψηλότερα εισοδήματα.

Επίσης, στο νέο ΚΟΤ περιλαμβάνεται και η κατηγορία των πολυτέκνων, που μέχρι σήμερα αποτελούσε ξεχωριστό ειδικό τιμολόγιο, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, αποκλείοντας περιπτώσεις εύπορων νοικοκυριών με τέσσερα ή περισσότερα τέκνα που επωφελούνταν των εκπτώσεων, ενώ δίνεται η δυνατότητα εκπτώσεων και από άλλους προμηθευτές πλην της ΔΕΗ.