Μίχαλος: Πρέπει να αξιοποιήσουμε τη γυναικεία επιχειρηματική δημιουργικότητα

Υπάρχει ένα σπουδαίο κεφάλαιο γυναικείας δημιουργικότητας, ταλέντου και ικανοτήτων, που παραμένει αναξιοποίητο τόνισε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθήνας, Κωνσταντίνος Μίχαλος στην ομιλία του στο ATHENS BUSINESS WOMEN FORUM 2017 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Το συνέδριο διοργανώνεται από το ΕΒΕΑ και την Περιφέρεια Αττικής, στο πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας μας με σκοπό την προώθηση της Μικρομεσαίας Επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της απασχόλησης.

Αναλυτικά η ομιλία του κ. Μίχαλου:

“Θεωρούμε ότι η συνένωση δυνάμεων μεταξύ της Αυτοδιοίκησης και της Επιμελητηριακής Κοινότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, στην προσπάθεια για τόνωση της ανάπτυξης σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Οι Δήμοι, οι Περιφέρειες, τα Επιμελητήρια είναι φορείς που έχουν άμεση γνώση των προβλημάτων, των αναγκών και των δυνατοτήτων κάθε περιοχής. Μπορούν λοιπόν δρώντας από κοινού και συμπληρωματικά, να σχεδιάσουν καλύτερα στοχευμένες και αποτελεσματικές ενέργειες. Μπορούν να διαμορφώσουν προτάσεις και διεκδικήσεις. Μπορούν – κι αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη γνώμη μου – να συμβάλουν στην καλλιέργεια μιας σύγχρονης, θετικής επιχειρηματικής κουλτούρας στην ελληνική κοινωνία.

Πάνω σε αυτές τις βάσεις έχουμε ήδη αναπτύξει μια εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής. Συνεργασία που αποτυπώνεται μέχρι τώρα σε κοινές δράσεις για τη στήριξη της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, για την επιβράβευση και την ενθάρρυνση της επιχειρηματικής καινοτομίας.

Σήμερα, κάνουμε ένα ακόμη βήμα, με στόχο να αναδείξουμε τη σημασία της γυναικείας επιχειρηματικότητας, ως βασικού πυλώνα για την ανάκαμψη της εθνικής οικονομίας.

Πάγια θέση της Επιμελητηριακής Κοινότητας είναι ότι η ανάπτυξη και οι θέσεις εργασίας που χρειάζεται άμεσα η χώρα, δεν μπορούν να προέλθουν από το χρεοκοπημένο πλέον κράτος. Δεν θα έρθουν αν ιδρύσουμε μερικούς ακόμη δημόσιους φορείς και οργανισμούς. Δεν θα έρθουν με προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης στο δημόσιο.

Θα έρθουν μέσα από τις δυνάμεις της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας. Μέσα από το ταλέντο και τις ικανότητες των Ελλήνων.

Χρειαζόμαστε περισσότερες νέες, καινοτόμες και εξωστρεφείς επιχειρήσεις. Επιχειρήσεις που θα τονώσουν την παραγωγική βάση της ελληνικής οικονομίας. Θα δημιουργήσουν βιώσιμες θέσεις εργασίας, καλύτερα εισοδήματα και ευκαιρίες για τη νέα γενιά.

Χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους, οι οποίοι θα προσεγγίσουν την επιχειρηματικότητα δημιουργικά και θα αξιοποιήσουν τις δυνατότητές της. Για να συμμετάσχουν γόνιμα στην παραγωγική διαδικασία. Για να διασφαλίσουν ένα καλύτερο επίπεδο διαβίωσης, αλλά και να συνεισφέρουν στη συλλογική πρόοδο.

Είναι λοιπόν σημαντικό ζητούμενο η ενδυνάμωση των γυναικών, ώστε να αναλάβουν ενεργά το ρόλο που τους αναλογεί. Το ρόλο που ανταποκρίνεται στις ικανότητες και στις φιλοδοξίες τους.

Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα σπουδαίο κεφάλαιο γυναικείας δημιουργικότητας, ταλέντου και ικανοτήτων, που παραμένει αναξιοποίητο. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για τη χώρα μας, αλλά για όλη την Ευρώπη.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γυναίκες αποτελούν το 52% του συνολικού πληθυσμού της Ευρώπης, αλλά μόλις το 34,4% των αυτοαπασχολούμενων και μόνο το 30% των επιχειρηματιών νεοφυών επιχειρήσεων.

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι περίπου το 60% των πτυχιούχων ανώτατης εκπαίδευσης και των διδακτόρων στην Ευρώπη είναι γυναίκες.
Το ποσοστό των επιχειρηματιών στο σύνολο του ενεργού γυναικείου πληθυσμού, βρίσκεται περίπου στο 10%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες κυμαίνεται στο 20%.

Αντίστοιχη υστέρηση παρατηρείται και στη χώρα μας. Η γυναικεία επιχειρηματικότητα αρχικών σταδίων υπολείπεται σχεδόν κατά το ήμισυ της ανδρικής.

Κι εδώ πάλι ένα μεγάλο ποσοστό αφορά την επιχειρηματικότητα ανάγκης. Δηλαδή την ανάληψη επιχειρηματικής δραστηριότητας λόγω έλλειψης άλλων επιλογών εργασίας, ή με σκοπό απλώς την εξασφάλιση ή τη διατήρηση εισοδήματος. Η επιχειρηματικότητα που έχει ως κίνητρο την αξιοποίηση μιας επιχειρηματικής ευκαιρίες βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα.

Επίσης, βάσει ερευνών προκύπτει ότι οι γυναίκες επιχειρηματίες αρχικών σταδίων εστιάζουν κυρίως στις επιχειρήσεις προς καταναλωτές, ενώ είναι πολύ μικρότερα τα ποσοστά που εστιάζουν σε υπηρεσίες προς επιχειρήσεις, στη μεταποίηση ή στον πρωτογενή τομέα.

Οι παράγοντες που επιδρούν ανασταλτικά στην ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας – και ειδικά της επιχειρηματικότητας ευκαιρίας – είναι κατά ένα μέρος αυτοί που εμποδίζουν συνολικά την ανάληψη επιχειρηματικής δράσης στην Ελλάδα.

– η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση
– η δυσκολία πρόσβασης στην πληροφορία
– η έλλειψη ευκαιριών επιχειρηματικής δικτύωσης
– η έλλειψη κατάλληλης εκπαίδευσης και κατάρτισης
– η έλλειψη καθοδήγησης στα πρώτα κρίσιμα βήματα της επιχείρησης
– το δύσβατο διοικητικό και φορολογικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις.

Για τις γυναίκες, ωστόσο, υπάρχει και η πρόσθετη δυσκολία της εξισορρόπησης των οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων.

Υπάρχει επίσης μεταξύ των γυναικών υψηλότερος φόβος αποτυχίας ως προς την επιχειρηματική τους δραστηριοποίηση, σε σχέση με τους άνδρες.

Ο φόβος αυτός, που – όπως ήταν αναμενόμενο – έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της κρίσης, φαίνεται να σχετίζεται και με τη χαμηλότερη εξοικείωση του γυναικείου πληθυσμού στην Ελλάδα με πρότυπα επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Όλα αυτά δείχνουν ότι υπάρχει σήμερα ένας συνδυασμός δομικών και πολιτισμικών παραγόντων που αποθαρρύνουν την ανάπτυξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα.

Χρειάζεται, λοιπόν, δουλειά για την απομάκρυνση των εμποδίων και στα δύο επίπεδα.

Σε επίπεδο υποστηρικτικών μέτρων και παρεμβάσεων, οι προτεραιότητες είναι σαφείς.

Η υλοποίηση στοχευμένων προγραμμάτων και κινήτρων για την ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας είναι απαραίτητη.

Ωστόσο, η επιδότηση ή χρηματοδότηση επιχειρηματικών σχεδίων, χωρίς κατάλληλη εκπαίδευση σε θέματα επιχειρηματικής διοίκησης και χρηματοοικονομικής διαχείρισης σπάνια πιάνει τόπο. Χρειάζεται, επομένως, άμεση σύνδεση της χρηματοδότησης με αποτελεσματικούς μηχανισμούς καθοδήγησης και εκπαίδευσης.

Θα πρέπει να αναπτυχθούν προγράμματα συμβουλευτικής και mentoring, τα οποία θα είναι σχεδιασμένα για τις ανάγκες της γυναικείας επιχειρηματικότητας.

Απαιτείται επίσης:

– Ενίσχυση των δομών και των υπηρεσιών, σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, που επιτρέπουν τη συμφιλίωση της οικογεναικής και της επαγγελματικής ζωής.
– Στήριξη των γυναικείων συνεταιρισμών, στο πλαίσιο μιας νέας εθνικής στρατηγικής για την αγροτική ανάπτυξη.
– Ενίσχυση του πλαισίου για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της Κοινωνικής Οικονομίας, η οποία μπορεί να αποτελέσει πεδίο επιχειρηματικότητας για γυναίκες από ευπαθείς ομάδες.
– Ένταξη της επιχειρηματικότητας στην εκπαίδευση, με ειδικά προγράμματα για κάθε βαθμίδα.
– Δημιουργία τοπικών πυρήνων γυναικείας επιχειρηματικότητας, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το δυναμικό κάθε περιοχής. Και με συνεργασία μεταξύ της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοπικών επιχειρηματικών φορέων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά και της κοινωνίας των πολιτών.

Τέλος, χρειάζεται ένα ευνοϊκότερο φορολογικό και ρυθμιστικό πλαίσιο. Δεν θα κουραστούμε να το επαναλαμβάνουμε: δεν μπορούμε να μιλάμε για δημιουργία επιχειρήσεων, όταν η συνολική φορολογική επιβάρυνση της επιχείρησης σήμερα στην Ελλάδα ξεπερνά το 50% των εσόδων της! Με αυτή τη φορολογία, με αυτές τις ασφαλιστικές εισφορές, χάνουμε σιγά – σιγά και τις επιχειρήσεις που ήδη λειτουργούν.

Αν θέλουμε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και πόρους για τη στήριξη της κοινωνικής συνοχής, χρειάζεται κάποιος να τους παράγει. Για να αναδιανεμηθεί ο εθνικός πλούτος, θα πρέπει κάποιοι να τον δημιουργήσουν. Για να υπάρξει δίκαιη ανάπτυξη, θα πρέπει να δημιουργήσουμε συνθήκες ανάπτυξης.

Για να στηριχθεί ουσιαστικά η γυναικεία επιχειρηματικότητα, δεν χρειάζονται μόνο παρεμβάσεις σε επίπεδο πολιτικής. Χρειάζεται η δημιουργία μιας νέας κουλτούρας. Για την επιχειρηματικότητα γενικά και για τη γυναικεία ειδικότερα.

Θα πρέπει να προβάλλουμε στα νέα παιδιά, στα κορίτσια, στις νέες γυναίκες, νέα κοινωνικά πρότυπα, τα οποία θα αναδεικνύουν τις αξίες της επιχειρηματικότητας: την τόλμη, την προσπάθεια, την επιμονή, τη δημιουργικότητα.

Χρειάζεται να προβάλουμε περισσότερες ιστορίες επιτυχίας, από γυναίκες επιχειρηματίες. Ιστορίες που απαντούν στους προβληματισμούς και στις επιφυλάξεις τους. Ιστορίες που δείχνουν ότι δεν υπάρχει επιτυχία χωρίς αποτυχία. Ότι κάθε γυναίκα με φιλοδοξίες και ικανότητες, αξίζει να πιστέψει στις δυνάμεις της. Και να επιτρέψει στον εαυτό της, αν μη τι άλλο, να προσπαθήσει. Να δοκιμαστεί στον επιχειρηματικό στίβο και να μετατρέψει τις ιδέες της σε αξία.

Χρειάζεται στραφούμε στις γυναίκες και να προτείνουμε την επιχειρηματικότητα, ως θετική επιλογή ζωής, για ανθρώπους με όραμα, με φιλοδοξίες και θέληση για δουλειά.

Η υφιστάμενη επιχειρηματική κοινότητα οφείλει να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Θέλουμε να δούμε περισσότερες γυναίκες σε υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις. Αλλά και περισσότερες γυναίκες στους φορείς εκπροσώπησης της επιχειρηματικότητας.

Θέλουμε καινούριες προτάσεις και ιδέες, όχι μόνο για το πώς θα δημιουργήσουμε καλύτερες προϋποθέσεις και μέσα στήριξης, αλλά και για το πώς θα δημιουργήσουμε ένα νέο, ελκυστικό αφήγημα για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα.

Ελπίζω ότι η σημερινή διοργάνωση θα βοηθήσει, ώστε όλοι μαζί να κάνουμε ένα θετικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».