Οι Έλληνες βρίσκουν ακριβά τα προϊόντα ΠΟΠ

Την αγορά των 101 ελληνικών Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) και Προϊόντων Γεωγραφικής Ένδειξης (Π.Γ.Ε.) εξετάζει ανάλυση της Infobank Hellastat.

Η χώρα μας κατατάσσεται 5η στην Ε.Ε. με βάση τον αριθμό των προϊόντων αυτών (74 είναι Π.Ο.Π. και 27 είναι Π.Γ.Ε.). Η πολυπληθέστερη κατηγορία είναι φρούτα, λαχανικά, ξηροί καρποί και όσπρια με 31 προϊόντα, τα 29 είναι ελαιόλαδα, τα 11 ποικιλίες ελιάς, τα 21 τυριά, ενώ έχουν αναγνωριστεί και 9 προϊόντα των υπόλοιπων κατηγοριών.

Το 2012 η Ελλάδα παρήγαγε συνολικά περίπου 150.000 τόνους προϊόντων Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε., με αξία αγοράς να στα €650 εκατ. Από την ποσότητα αυτή, τα 2/3 καταναλώνονται στην εγχώρια αγορά, ενώ τα υπόλοιπα εξάγονται, κυρίως στην Ε.Ε.

Το μεγαλύτερο μέρος του παραγόμενου όγκου απαρτίζεται από τυριά: το παραπάνω έτος στη χώρα μας παρήχθησαν 97.000 τόνοι τυριών (65% του συνόλου), από τους οποίους οι 86.500 τόνοι ήταν φέτα.

Η παραγωγή φέτας δεικνύει κάμψη 15.000 τόνων από το 2010, καθώς οι παραγωγοί γάλακτος υφίστανται υψηλό κόστος παραγωγής λόγω των ανοδικών τιμών των ζωοτροφών. Οι εξαγωγές φέτας το 2012 ανήλθαν σε 35.000 τόνους, ποσότητα που τα τελευταία χρόνια εμφανίζει άνοδο, παρά την οικονομική ύφεση.

Αναφορικά με τα υπόλοιπα προϊόντα, παρήχθησαν 9.700 τόνοι μήλα Ζαγοράς Πηλίου, 8.000 τόνοι ροδάκινα Νάουσας, 6.800 τόνοι μήλα Καστοριάς, 5.500 τόνοι κορινθιακή σταφίδα και 4.600 τόνοι ακτινίδια Πιερίας κ.λπ.

Στον τομέα των ελαιολάδων ξεχώρισαν τα ελαιόλαδα Σητείας Λασιθίου (3.700 τόνοι), Χανίων (2.600 τόνοι) και Καλαμάτας (1.600 τόνοι).

Αν και τα ελληνικά προϊόντα θεωρούνται υψηλής ποιότητας, λίγα μόνο καταφέρνουν να αποτελέσουν αντικείμενο εξαγωγών και να αποκτήσουν σημαντική θέση σε αγορές του εξωτερικού, εκμεταλλευόμενα την πιστοποίησή τους. Αντιθέτως, τα περισσότερα διακινούνται κυρίως εντός των συνόρων, όπως εξάλλου και πριν καταχωριστούν επίσημα από την Ε.Ε.

Ο κλάδος πλήττεται από αθέμιτο ανταγωνισμό λόγω διακίνησης χύμα ποσοτήτων και ψεύτικων πιστοποιήσεων. Επίσης, σε περιόδους χαμηλής εγχώριας παραγωγής, κοινή πρακτική είναι οι ελληνοποιήσεις εισαγόμενων προϊόντων (π.χ. ελαιολάδου).

Εξάλλου, ο θεσμός της πιστοποίησης δεν στηρίχθηκε επαρκώς από μια μακροπρόθεσμη εθνική στρατηγική. Επομένως, η ελληνική αγορά είναι αρκετά μικρότερη σε σχέση με το μέγεθος που θα δικαιολογούσε ο υψηλός αριθμός των αναγνωρισμένων προϊόντων: η Ελλάδα κατέχει αρκετά μικρό μερίδιο στην Ε.Ε. (μόλις το 1,3% σε όρους εσόδων), αν και καταλαμβάνει την 5η θέση σε αριθμό καταχωρίσεων.

Η εγχώρια κατανάλωση αρκετών προϊόντων Π.Ο.Π. και Π.Γ.Ε. υποχωρεί, καθώς οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερα προϊόντα. Επομένως, διέξοδο αποτελούν οι αγορές του εξωτερικού, όπου όμως διατίθενται συνήθως σε χαμηλότερες τιμές σε σχέση με προϊόντα άλλων χωρών (π.χ. φέτα, ελαιόλαδα, κρασιά).