Κουτεντάκης: Συντρέχουν οι προϋποθέσεις για μία πρώτη έξοδο στις αγορές

“Από τις 15 Ιουνίου και μετά συντρέχουν οι προϋποθέσεις για μια πρώτη έξοδο στις αγορές”, αναφέρει ο Φραγκίσκος Κουτεντάκης, γενικός γραμματέας Δημοσιονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών μιλώντας στην εφημερίδα Κεφάλαιο.

Εξηγεί ότι ο χρόνος θα επιλεγεί σταθμίζοντας όλες τις κρίσιμες μεταβλητές που εξασφαλίζουν την επιτυχία της εξόδου, “δηλαδή την εξεύρεση του απαιτούμενου ποσού με συμφέροντα επιτόκια”.

Πιστεύει ότι το τοπίο για το χρέος θα ξεκαθαρίσει απόλυτα στους επόμενους μήνες, αλλά και ότι η χώρα “θα μπορεί να χρηματοδοτεί πλήρως τις ανάγκες της από τις διεθνείς αγορές με βιώσιμα επιτόκια” μετά τον Αύγουστο του 2018. Εξηγεί ότι ο γενικός διευθυντής του ΟΔΔΗΧ θα αναλάβει τη διαδικασία των εκδόσεων.

Περιγράφει το νέο δημόσιο λογιστικό και τις μεταρρυθμίσεις στο δημοσιονομικό πεδίο, επισημαίνοντας ότι έτσι βελτιώνεται η διαφάνεια και η λογοδοσία “στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος και έχουμε σαφή πολιτική βούληση να τις προωθήσουμε”.

Εκτιμά, επίσης, ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα στο 2% του ΑΕΠ από το 2023 και μετά είναι απόλυτα εφικτά χωρίς να χρειάζεται η λήψη επιπλέον μέτρων. Παραδέχεται ότι με τον νέο, πολύ αυστηρό κλοιό για την εκταμίευση των χρημάτων για οφειλές του κράτους προς ιδιώτες “ο στόχος δεν είναι εύκολος, αλλά πιστεύουμε πως θα αντεπεξέλθουμε με επιτυχία”.

– Πότε πιστεύετε ότι θα γίνει εφικτό το επόμενο βήμα στη συμφωνία με τη διασαφήνιση των μέτρων για το χρέος, για τα πρωτογενή πλεονάσματα και για τον μηχανισμό ανάπτυξης;

Για τα πρωτογενή πλεονάσματα έχει ήδη υπάρξει συμφωνία για 2% από το 2023 και μετά. Κατά τη γνώμη μου, είναι απόλυτα εφικτό ένα τέτοιο ύψος πρωτογενούς πλεονάσματος χωρίς να χρειάζεται η λήψη επιπλέον μέτρων.
Όσον αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, πιστεύω ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει απόλυτα στους επόμενους μήνες και οπωσδήποτε μέχρι το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, ώστε να είμαστε έτοιμοι για την πλήρη έξοδο στις αγορές.

– Υπό τις παρούσες συνθήκες, πότε εκτιμάτε ότι θα ξεκινήσει και πότε θα ολοκληρωθεί η έξοδος στις αγορές;

Ουσιαστικά, από τις 15 Ιουνίου και μετά συντρέχουν οι προϋποθέσεις για μια πρώτη έξοδο στις αγορές. Η προετοιμασία για κάτι τέτοιο, με την έννοια των επαφών με τους βασικούς παράγοντες, είχε ξεκινήσει ακόμα νωρίτερα. Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή θα επιλεγεί σταθμίζοντας όλες τις κρίσιμες μεταβλητές που εξασφαλίζουν την επιτυχία της, δηλαδή την εξεύρεση του απαιτούμενου ποσού με συμφέροντα επιτόκια.

– Ως πρόεδρος του δ.σ. του ΟΔΔΗΧ, θα θέλατε να απαντήσετε στο ερώτημα αν ο γενικός διευθυντής του, που ήταν ο άνθρωπος που σχεδίασε τις εκδόσεις ομολόγων του 2014, θα πάρει την εντολή για να σχεδιάσει και τις εκδόσεις που συζητούνται να γίνουν εκ νέου;

Προφανώς. Ο ΟΔΔΗΧ είναι ο αρμόδιος οργανισμός για τη διαχείριση του δημόσιου χρέους και ο γενικός του διευθυντής θα αναλάβει τη διαδικασία των εκδόσεων.

– Η Πορτογαλία βγήκε από τα Μνημόνια με ένα “μαξιλάρι” διαθεσίμων 15 δισ. ευρώ. Οι “θεσμοί” εκτιμούν ότι, αν γίνουν 4 αξιολογήσεις έως και τον Αύγουστο του 2018, θα δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι 9 δισ. ευρώ. Γιατί οι “θεσμοί” έχουν επιλέξει να μειώσουν την αξία των επόμενων δόσεων του δανείου του ESM; Το παραπάνω “μαξιλάρι” είναι αρκετό για μια πλήρη έξοδο από τα Μνημόνια ή θα χρειαστούμε προληπτική πιστοληπτική γραμμή στη συνέχεια;

Η θέση μας είναι πως με το τέλος του προγράμματος η χώρα θα μπορεί να χρηματοδοτεί πλήρως τις ανάγκες της από τις διεθνείς αγορές με βιώσιμα επιτόκια.

– Γιατί πρέπει να “μιλάμε” για “μαξιλάρι” διαθεσίμων ως εγγύηση για την έξοδο στις αγορές, όταν και ο ESM βεβαιώνει ότι θα μείνουν γύρω στα 30 δισ. ευρω αδιάθετα από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ;

Η ύπαρξη επαρκών ρευστών διαθεσίμων στο δημόσιο ταμείο αποτελεί εξασφάλιση για την ομαλή εξυπηρέτηση των υποχρεώσεων του κράτους. Η αρχική δανειακή σύμβαση προέβλεπε ένα ποσό που θα έπαιζε ακριβώς αυτόν τον ρόλο και η εκταμίευσή του θα πρέπει να γίνει πριν από το τέλος του προγράμματος.

Όσον αφορά το αδιάθετο υπόλοιπο, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι καλύψαμε μεγαλύ- τερο μέρος των χρηματοδοτικών μας αναγκών με δικούς μας πόρους και δανειστήκαμε λιγότερο. Οι τρόποι αξιοποίησης αυτού του ποσού είναι αντικείμενο συζήτησης.

– H συμφωνία προβλέπει έναν πολύ αυστηρό κλοιό για την εκταμίευση των χρημάτων για οφειλές του κράτους προς ιδιώτες. Πιστεύετε ότι θα μπορέσει η ελληνική πλευρά να συνεισφέρει με το 50%, όπως της ζητείται, και πότε τελικά θα πληρωθούν όσοι έχουν λαμβάνειν από το κράτος;

Κατ’ αρχάς να σημειώσουμε ότι από τον Ιούνιο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2016 εκκαθαρίστηκαν περίπου 2,7 δισ. ληξιπρόθεσμων οφειλών. Με αυτή την έννοια, είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι από την εκτέλεση του προγράμματος ληξιπροθέσμων. Οι αποπληρωμές θα συνεχιστούν με την εκταμίευση της δόσης των 800 εκατ. και με επιπλέον 400 εκατ. που θα συνεισφέρει το δημόσιο ταμείο, ώστε να εκκαθαριστούν άλλα 1,2 δισ. Ο στόχος δεν είναι εύκολος, αλλά πιστεύουμε πως θα αντεπεξέλθουμε με επιτυχία.

– Τα πέραν των στόχων πλεονάσματα που έχετε πετύχει μέχρι σήμερα σε ποιους τομείς της πολιτικής της κυβέρνησης σας διευκολύνουν;

Η υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2016 ενίσχυσε σημαντικά τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας. Πέρα, όμως, από αυτό, δημιούργησε σημαντικό δημοσιονομικό χώρο, που μπορεί να αξιοποιηθεί για την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων, την κοινωνική προστασία και την ελάφρυνση του φορολογικού βάρους. Όπως μπορείτε να δείτε και στο τελευταίο Μεσοπρόθεσμο, βρήκαμε χώρο για σημαντικές επεκτατικές παρεμβάσεις, κάποιες από τις οποίες περιγράφονται αναλυτικά και κάποιες άλλες θα εξειδικευτούν στο μέλλον.

– Τι μέρος αυτών των αποτελεσμάτων είναι συνέπεια του νέου δημόσιου λογιστικού που έχετε εισαγάγει;

Αυτό δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθεί. Όμως υπάρχει μια σειρά ιδιαίτερα σημαντικών μεταρρυθμίσεων, για τις οποίες έχουμε εργαστεί σκληρά στο Γενικό Λογιστήριο. Καταργήσαμε τις εξαιρέσεις και εντάξαμε όλες τις αμοιβές της γενικής κυβέρνησης στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών, ώστε να γνωρίζουμε πλέον τον ακριβή αριθμό των μισθοδοτούμενων του ελληνικού Δημοσίου και τα ποσά που λαμβάνει καθένας τους. Εφαρμόστηκε από τις αρχές του έτους η μεταβίβαση του ελέγχου και εκκαθάρισης δαπανών στα επιμέρους υπουργεία, ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες πληρωμών. Ολοκληρώσαμε το πιλοτικό στάδιο της Επισκόπησης Δαπανών και προχωράμε με το σύνολο των υπουργείων. Έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει το Ενιαίο Λογιστικό Σχέδιο της γενικής κυβέρνησης και αναμένεται η κατάθεση του σχετικού Π.Δ. τον Οκτώβριο. Σχεδιάζουμε τον ενιαίο λογαριασμό θησαυροφυλακίου, στον οποίο να συγκεντρωθούν όλα τα διαθέσιμα της γενικής κυβέρνησης. Οι συνέπειες αυτών των μεταρρυθμίσεων δεν φαίνονται βραχυπρόθεσμα, ωστόσο βελτιώνουν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος και έχουμε σαφή πολιτική βούληση να τις προωθήσουμε.