H παγκόσμια οικονομία πάει κατά διαόλου με τα “ευχολόγια” του ΔΝΤ

Το μοτίβο είναι πλέον γνώριμο. Κάθε Απρίλιο το ΔΝΤ εμφανίζεται με προβλέψεις για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη. Εντός λίγων μηνών καθίσταται εμφανές ότι είναι πολύ αισιόδοξες. Στη συνέχεια, το ΔΝΤ αναθεωρεί τις προβλέψεις, προσθέτοντας μια προειδοποίηση στα 188 κράτη-μέλη του πως χρειάζεται να κινητοποιηθούν περισσότερο ως μονάδες αλλά και συλλογικά, προκειμένου να αυξήσουν την οικονομική δραστηριότητα.

Η Κριστίν Λαγκάρντ, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, ξεκαθάρισε ότι είναι πιθανή μία ακόμα αναθεώρηση προς τα κάτω, όταν δημοσιοποιηθεί, την επόμενη εβδομάδα, η έκθεση για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας. Ο διεθνής οργανισμός προσδοκά δυναμικότερη επίδοση από τις ανεπτυγμένες οικονομίες της Δύσης, ούτως ώστε να αντισταθμίσουν την ασθενικότερη ανάπτυξη ορισμένων από τις πρωτοπόρες αναδυόμενες αγορές, όπως αυτές της Κίνας και της Βραζιλίας.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Οι πλουσιότερες χώρες δεν ήταν σε θέση να απαλλάξουν εαυτόν από την ανεπιθύμητη κληρονομιά της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης: τα υψηλά επίπεδα δημοσίου, ιδιωτικού και τραπεζικού χρέους, τα χαμηλά επίπεδα επενδύσεων και οι ασυνήθιστα χαμηλοί ρυθμοί της αύξησης της παραγωγικότητας.

Οι πρωτόγνωρες δέσμες μέτρων για την αναθέρμανση της οικονομίας που έλαβαν οι κεντρικές τράπεζες συνέβαλαν στο να διατηρηθεί η οικονομική δραστηριότητα. Εντούτοις, δεν κατόρθωσαν να σύρουν τη διεθνή οικονομία πέραν της νέας μετριότητας, όπως αναφέρει η κ. Λαγκάρντ. Το μήνυμά της είναι ξεκάθαρο, ότι ζητήθηκε από τη νομισματική πολιτική να κάνει υπερβολικά πολλά. Υπάρχουν επιχειρήματα για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που επιθυμεί η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, όπως ο ελάχιστος μισθός στις ΗΠΑ και η επιμόρφωση εργαζομένων για εξεύρεση εργασίας στην Ευρωζώνη. Ακόμα ισχυρότερο είναι το επιχείρημα για υψηλότερες δημόσιες δαπάνες για υποδομές.

Ο τελευταίος λόγος της κ. Λαγκάρντ ήταν στη Γερμανία, η οποία έχει τη δυνατότητα να παράσχει μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης, όπως αυτά που επιδιώκει το ΔΝΤ. Δεν υπάρχει, όμως, η παραμικρή απόδειξη ότι το Βερολίνο θα αντιδράσει. Γιατί; Υπό την προεδρία της, ο οργανισμός παρείχε δυναμικά συμβουλές σε θέματα πολιτικής, αλλά δεν ήταν αποτελεσματικός στο να εφαρμόσει στην πράξη την ανάλυση. Το ΔΝΤ πρέπει να πρωτοπορήσει στη σύναψη συμφωνίας παγκόσμιας ανάπτυξης και να παροτρύνει χώρες, όπως η Γερμανία, να τη συνυπογράψουν.