Στη Βουλή κατατίθεται τη Δευτέρα το πολυνομοσχέδιο, το οποίο περιλαμβάνει τα πρώτα μέτρα από τα συνολικά προαπαιτούμενα που απορρέουν από την επώδυνη συμφωνία της 12ης Ιουλίου, η υλοποίηση των οποίων θα ανοίξει το δρόμο για την άμεση ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που θα αποσοβήσει τον κίνδυνο για κούρεμα καταθέσεων, καθώς και θα σημάνει την έναρξη της συζήτησης για την σημαντική απομείωση του ελληνικού χρέους ώστε να καταστεί βιώσιμο και να μπορέσει να περάσει σταδιακά η οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά.
Το πολυνομοσχέδιο έρχεται στη Βουλή με τη μορφή του επείγοντος και με επιμέρους άρθρα, ώστε να επιτευχθεί η μίνιμουμ συνέναιση για ορισμένες έστω από τις διατάξεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία τα έχουν αρχικά ψηφίσει στα μέσα Αυγούστου.
Μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο προβλέπει αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ και τη φορολόγηση ενοικίων, βαρύτατες ποινικές διώξεις και δήμευση περιουσίας για όσους φοροδιαφεύγουν, αλλαγές στο καθεστώς των 100 δόσεων με αποτέλεσμα να αναθεωρηθούν ορισμένες από τις σχετικές υπαγωγές και το τέλος της πρόωρης συνταξιοδότησης.
Συγκεκριμένα προβλέπονται:
– Αναδρομική αύξηση από φέτος της φορολογίας για τα έσοδα από ενοίκια, στο 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ και στο 35% για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. (Δείτε εδώ αναλυτικά για τα ενοίκια και τον ΕΝΦΙΑ.)
– Αλλάζει η είσπραξη ΕΝΦΙΑ. Πλέον θα είναι απαιτητός ο φόρος από το πρώτο ευρώ, ενώ μέχρι τώρα ήταν από τα 5 ευρώ.
– Oι κατηγορίες ακινήτων που επιβαρύνουν τους ιδιοκτήτες τους με συμπληρωματικό φόρο από 1.1.2015, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 2 του νομοσχεδίου που δόθηκε στη δημοσιότητα, δεν είναι τα διατηρητέα και τα αγροτεμάχια. Είναι τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, η απαλλαγή των οποίων είχε προστεθεί εμβόλιμα. Έτσι τον ΕΝΦΙΑ θα πληρώνουν από φέτος οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις για τα ακίνητά τους.
– Καταργείται και μάλιστα αναδρομικά από την 1-1-2015 η δυνατότητα εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων από τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει οι ιδιοκτήτες να καταβάλλουν φόρο εισοδήματος και για μισθώματα που δεν έχουν εισπράξει και αποδεδειγμένα δεν θα εισπράξουν ποτέ.
– Αυξάνονται οι φορολογικοί συντελεστές του εισοδήματος από ενοίκια και μάλιστα αναδρομικά από τα φετινά εισοδήματα. Ο συντελεστής για εισόδημα έως 12.000 ευρώ αυξάνεται από 11% σε 15% και ο συντελεστής για εισόδημα από 12.000 και άνω αυξάνεται από 33% σε 35%.
Για τη φοροδιαφυγή προβλέπονται:
Βαρύτατα πρόστιμα για όσους δεν συνεργάζονται με τους ελεγκτές, η κατάργηση του ορίου του προστίμου στα 30.000 ευρώ ανά φορολογικό έλεγχο για ανακριβή ή πλαστά στοιχεία και αυτεπάγγελτες ποινικές διώξεις ύστερα από μηνυτήρια αναφορά της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Πέραν αυτού, αλλάζει το καθεστώς και για το ακατάσχετο των τραπεζικών θυρίδων για όσους φοροδιαφεύγουν.
Επιπλέον, όσοι παραλείψουν να δηλώσουν εισοδήματα ή ακίνητα που οδηγεί σε μείωση ή απαλλαγή πληρωμής του ΕΝΦΙΑ, αλλά και η μη απόδοση ΦΠΑ από 50.000 ευρώ τον χρόνο και πάνω θα τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης από 1 έως 3 χρόνια.
Πιο αναλυτικά:
– Έγκλημα φοροδιαφυγής πραγματοποιεί όποιος με πρόθεση αποκρύπτει εισοδήματα, στοιχεία και ειδικά όταν δεν υποβάλλει δήλωση για οποιοδήποτε είδος φορολογίας. Επιβάλλεται ποινή φυλάκισης 2 ετών για την αποφυγή πληρωμής φόρου πάνω από 100.000 ευρώ ή άνω των 50.000 ευρώ εφόσον πρόκειται για ΦΠΑ.
Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει ότι έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος με πρόθεση:
α) προκειμένου να αποφύγει την καταβολή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ) αποκρύπτει από τα όργανα της φορολογικής διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη. Ειδικά για τον ΕΝΦΙΑ χρειάζεται μεγάλη προσοχή αφού όποιος οφείλει ΕΝΦΙΑ του 2014 ή προηγούμενων ετών κινδυνεύει με κατάσχεση ή δέσμευση του χρηματικού αυτού ποσού από τον τραπεζικό λογαριασμό του…
β) προκειμένου να αποφύγει την καταβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά τη φορολογική διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές,
γ) προκειμένου να αποφύγει την καταβολή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο τον φόρο αυτό.
– Οποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για μέρος αυτής, τιμωρείται:
α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ και
β) με κάθειρξη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.
– Λαμβάνονται προληπτικά μέτρα διασφάλισης των εσόδων του Δημοσίου σε βάρος όσων εντοπίζονται να έχουν φοροδιαφύγει πάνω από 150.000 ευρώ. Στα μέτρα περιλαμβάνεται η δέσμευση του 50% των καταθέσεων, του 50% του χρηματικού περιεχομένου θυρίδων και του 100% του μη χρηματικού περιεχομένου θυρίδων, όπως για παράδειγμα κοσμημάτων, ή άλλων πολύτιμων αντικειμένων.
Επισημαίνεται ότι τα ανωτέρω προληπτικά μέτρα διασφάλισης των εσόδων του Δημοσίου λαμβάνονται και σε όσους έχουν ασκήσει διοίκηση με κάθε τρόπο στην εταιρεία που εντοπίζεται να φοροδιαφεύγει, ακόμη και αν έχουν αποβάλει την ιδιότητα του διαχειριστή ή υπεύθυνου της εταιρείας στο παρελθόν.
– Δεν αναστέλλεται η ποινική διαδικασία ακόμη και αν ο φορολογούμενος υποβάλλει ενδικοφανή προσφυγή
– Αίρεται το άβατο σε θυρίδες και τραπεζικούς λογαριασμούς για όσους φοροδιαφεύγουν, με δέσμευση του 50% των χρηματικών ποσών και του 100% του μη χρηματικού περιεχομένου.
Για τις 100 δόσεις προβλέπεται:
Μείωση δόσεων ή και αποβολή από τη ρύθμιση των 100 δόσεων σε περίπτωση που ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα, σύμφωνα με τα συνολικά οικονομικά του δεδομένα, να πληρώνει ή δεν ανταποκρίνεται εμπρόθεσμα στις τρέχουσες υποχρεώσεις του.
Η ρύθμιση θα χάνεται εφόσον ο φορολογούμενος αφήσει απλήρωτη ή δεν ρυθμίσει νέα φορολογική οφειλή εντός 30 ημερών από την ημέρα που θα λάβει ειδοποίηση με την οποία του γνωστοποιείται από την εφορία η ληξιπρόθεσμη οφειλή του. Για να μην χάσει τη ρύθμιση ένας οφειλέτης θα πρέπει να προχωρήσει εντός 30 ημερών στην καταβολή ή την ρύθμιση νέων φορολογικών υποχρεώσεων όπως είναι ο ΕΝΦΙΑ ή τα τέλη κυκλοφορίας, αφού όμως λάβει σχετικό ειδοποιητήριο για ληξιπρόθεσμη οφειλή.
Η εφορία αποκτά τη δυνατότητα να μειώσει τον αριθμό των δόσεων που έχει επιλέξει ο οφειλέτης εφόσον τα οικονομικά του δεδομένα επιτρέπουν την αποπληρωμή της οφειλής του νωρίτερα. Στην πράξη ο οφειλέτης που διαθέτει υψηλό εισόδημα (άγνωστο είναι το εισόδημα που είναι υψηλό για την εφορία) ή σημαντικές καταθέσεις θα μπει στο στόχαστρο του υπουργείο Οικονομικών και θα δει τον αριθμό των δόσεων που έχει επιλέξει να μειώνεται και αντίστοιχα να αυξάνεται το ποσό της μηνιαίας δόσης.
Ταυτόχρονα αυξάνεται στο 5% (από 3%) το επιτόκιο για όσους έχουν οφειλές άνω των 5.000 ευρώ.
Για τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις προβλέπονται:
Τα πάνω-κάτω φέρνει το πολυνομοσχέδιο στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι οι διατάξεις περί αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης έως το 2022, του προστίμου 10% για όσους βγαίνουν στη σύνταξη νωρίτερα από τα προβλεπόμενα όρια δεν έχουν εφαρμογή για όσους κατά την 19 Αυγούστου 2015 έχουν συμπληρώσει τα έτη ασφάλισης και το όριο ηλικίας που αποτελούν, κατά περίπτωση, προϋπόθεση για την άμεση καταβολή ακέραιας της σύνταξής τους, όπως αυτά ισχύουν κατά την ανωτέρω ημερομηνία.
Οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν όσους έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης και τα ηλικιακά όρια μέχρι τις 18 Αυγούστου. Ακόμη, δεν επηρεάζονται οι συνταξιούχοι με βαριές αναπηρίες και όσοι λαμβάνουν συντάξεις χηρείας. Για τους υπόλοιπους, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης αυξάνονται σταδιακά μέχρι τα 67 και τα 62 έτη με πλήρη ή μειωμένη ασφάλιση, ενώ αλλαγές θα υπάρχουν και στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων.
Στον δημόσιο τομέα, προβλέπεται μείωση 10% στις μειωμένες συντάξεις, ενώ επηρεάζονται και οι στρατιωτικοί. Στον ιδιωτικό τομέα, καταργούνται οι ευνοϊκές ρυθμίσεις που ψηφίστηκαν πριν τις εγκρίνουν οι δανειστές.
Δημόσιο
– Τα ισχύοντα κατά περίπτωση μέχρι και την 18 Αυγούστου 2015 όρια ηλικίας καταβολής της σύνταξης αυξάνονται σταδιακά από την επομένη της ημερομηνίας αυτής έως και την 1η Ιανουαρίου 2022.
– Βασική και αναλογική σύνταξη δικαιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση που έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την υπηρεσία από 1η Σεπτεμβρίου 2015 και μετά. Συντάξεις που έχουν κανονισθεί αντίθετα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν. 3865/2010 αναπροσαρμόζονται από την αρμόδια Υπηρεσία Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, τα δε οικονομικά αποτελέσματα αρχίζουν από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης.
– Στο Δημόσιο, το κατώτατο όριο σύνταξης δεν έχει εφαρμογή για όσους έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1ης Ιουλίου 2015 και μετά και δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Οι παραπάνω ασφαλισμένοι μέχρι τη συμπλήρωση του προαναφερομένου ορίου ηλικίας λαμβάνουν το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ασφάλισής τους κατά περίπτωση. Οι παραπάνω διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή για όσους είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και λαμβάνουν επίδομα ανικανότητας καθώς και όσους λαμβάνουν σύνταξη ως παθόντες στην υπηρεσία. Επίσης οι διατάξεις αυτές δεν έχουν εφαρμογή και για όσους λαμβάνουν κατά μεταβίβαση σύνταξη λόγω θανάτου του/της συζύγου τους ή του γονέα τους.
– Το ποσό του κατωτάτου ορίου συντάξεις που ισχύει από τις 19 Αυγούστου 2015 παραμένει αμετάβλητο μέχρι την 31 Αυγούστου 2021.
– Εάν η σύνταξη καταβάλλεται μειωμένη, το ποσό της μειωμένης σύνταξης μειώνεται περαιτέρω κατά 10% μέχρι τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου νέου ορίου ηλικίας.
– Τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων δεν θα υποχρεούνται σε αποχώρηση από την Υπηρεσία πριν από τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Καταργούνται ευνοϊκές ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις για τους ανασφάλιστους υπερήλικες του Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων (επαναχορήγηση σύνταξης 260€), η δυνατότητα συμψηφισμού οφειλών – συντάξεων, η επιλογή χαμηλότερων ασφαλίστρων για δικηγόρους, μηχανικούς, γιατρούς, η συνταξιοδότηση μητέρων με ανήλικα στον ΗΣΑΠ και των ναυτικών από το επικουρικό χωρίς τα αυξημένα ηλικιακά όρια.