Το νομοσχέδιο του τρίτου μνημονίου – Ποια είναι τα θύματα του

Απανωτά χτυπήματα για τους φορολογουμένους, από το νομοσχέδιο του τρίτου μνημονίου που πλήττει καίρια τους ιδιοκτήτες ακινήτων με εισοδήματα από ακίνητα αλλά και για όσους μπήκαν στη ρύθμιση των 100 δόσεων.

Το νομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα οποίο αναρτήθηκε αργά το βράδυ του Σαββάτου στο opengov προκειμένου να μπει στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης για μερικές ώρες (σ.σ όπως αναφέρεται η διαβούλευση θα τελειώσει στις 09:00 το πρωί της Δευτέρας).

Επίσης, με το νομοσχέδιο επέρχονται σειρά αλλαγών που αφορούν στα πρόστιμα της εφορίας ενώ αναδιατυπώνεται όλο το πλαίσιο που ορίζει το πότε μια φορολογική παράβαση θα αποτελεί ταυτόχρονα και ποινικό αδίκημα.

Το νομοσχέδιο εμπεριέχει και διατάξεις για το ασφαλιστικό, την ενέργεια, τα φάρμακα κλπ.

Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θέλουν να τα ενοικιάζουν το χτύπημα είναι διπλό καθώς:

1. Και αυξάνεται ο φόρος από το 11% στο 15% για τα εισοδήματα έως 12.000 ευρώ (και στο 35% από 33% για τα εισοδήματα από 12.000 ευρώ και πάνω)

2. Και καταργείται το προνόμιο της εκχώρησης ανείσπρακτων ενοικίων στο δημόσιο από 01/01/2015.

Για τους οφειλέτες που εντάχθηκαν στη ρύθμιση των 100 δόσεων επίσης γίνεται διπλή αλλαγή καθώς οι οφειλέτες όχι μόνο θα πρέπει να εξοφλούν και τις τρέχουσες υποχρεώσεις προκειμένου να διατηρηθούν εντός ρύθμισης αλλά θα πρέπει να το κάνουν και ταχύτερα από ότι προβλεπόταν μέχρι τώρα. (σ.σ η τρίμηνη περίοδος που προβλεπόταν μειώνεται πρακτικά στον έναν μήνα έτσι όπως αναδιατυπώνεται η διάταξη). Επίσης, προστίθεται και η διάτξαη που ορίζεται ότι το δημόσιο διατηρεί ανά πάσα στιγμή το δικαίωμα να μειώσει τις δόσεις εφόσον κρίνει ότι υπάρχει περιθώριο. Για τον ΕΝΦΙΑ, θα απαιτούνται πλέον και τα ποσά από το 1ο ευρώ (σ.σ μέχρι και πέρυσι υπήρχε δυνατότητα μη βεβαίωσης για ποσά έως 5 ευρώ).

Ιδιαίτερη σημασία έχει η διάταξη που προστίθεται και ορίζει ποια είναι τα εγκλήματα φοροδιαφυγής:

1. Έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος με πρόθεση:

α) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ), αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλει δήλωση ή 14 υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη,

β) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά τη Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές,

γ) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο τον φόρο αυτό.

2. Παρακρατούμενοι φόροι, τέλη και εισφορές είναι εκείνοι που ρητά ορίζονται σε επί μέρους διατάξεις ότι παρακρατούνται και τελικά αποδίδονται στο Δημόσιο ή άλλο φορέα από πρόσωπο διάφορο του πραγματικού φορολογουμένου.

3. Όποιος διαπράττει έγκλημα φοροδιαφυγής από τα αναφερόμενα στη παράγραφο 1 τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών:

α) αν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, ή

β) αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση:

αα) τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας ή

ββ) τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.

4. Επιβάλλεται κάθειρξη αν το ποσό του φόρου, τέλους ή εισφοράς της προηγούμενης παραγράφου υπερβαίνει τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας, ή τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση φόρου, τέλους ή εισφοράς.

5. Όποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία, καθώς και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το αν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών, εκτός και αν τα φορολογικά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως 4, οπότε ο δράστης τιμωρείται μόνο για την τελευταία ως αυτουργός ή συμμέτοχος. Ειδικά, όποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για μέρος αυτής, τιμωρείται:

α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ 15 και

β) με κάθειρξη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ. Για την κάλυψη των παραπάνω ορίων δεν υπολογίζονται φορολογικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως 4, οπότε ο δράστης τιμωρείται μόνο για την τελευταία ως αυτουργός ή συμμέτοχος. Θεωρείται ως πλαστό και το φορολογικό στοιχείο που έχει διατρηθεί ή σφραγιστεί με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς να έχει καταχωριστεί στα οικεία βιβλία της αρμόδιας φορολογικής αρχής σχετική πράξη θεώρησής του και εφόσον η μη καταχώριση τελεί σε γνώση του υπόχρεου για τη θεώρηση του φορολογικού στοιχείου.

6. Με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους τιμωρείται ο υπόχρεος που δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβώς τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις στοιχεία ή παραστατικά πωλήσεων κατά την πώληση ή διακίνηση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, εφόσον το συνολικό ύψος των συναλλαγών για τις οποίες δεν έχουν 16 εκδοθεί τα οικεία στοιχεία ανέρχεται τουλάχιστον στο ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος]

7. Για την επιμέτρηση της ποινής λαμβάνεται ιδίως υπόψη το ύψος του ποσού που αποκρύφτηκε ή δεν αποδόθηκε και η διάρκεια της απόκρυψης ή μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης ή διακράτησης. Η μεταχείριση από το δράστη ιδιαιτέρων τεχνασμάτων συνιστά επιβαρυντική περίσταση.

Με άλλες διατάξεις:

Χάνουν τις 100 δόσεις

– Το Δημόσιο θα μειώσει τον αριθμό των δόσεων που συμφώνησαν και πληρώνουν όσοι έχουν οικονομική ευχέρεια. Από το νόμο δεν προκύπτουν τα κριτήρια, αλλά θεωρείται σίγουρο ότι θα εξετάζονται το Ε9 και οι καταθέσεις στην τράπεζα. Στις περιπτώσεις αυτές, η εφορία θα ζητά να εξοφληθεί η οφειλή π.χ. σε 60 δόσεις αντί για 90-100 που είχαν συμφωνηθεί, αυξάνοντας ανάλογα και το ποσό των δόσεων. Αυτό μπορεί να γίνει από τώρα κιόλας, αλλά και οποτεδήποτε άλλοτε στη διάρκεια των ετών μέχρι να εξοφληθεί το χρέος.

– Χάνουν τις ρυθμίσεις χρεών όσοι αφήσουν απλήρωτες δόσεις ή άλλες οφειλές προς το Δημόσιο. Το σχετικό περιθώριο που συμφώνησαν όσοι μπήκαν στις τελευταίες ρυθμίσεις ήταν τρεις μήνες καθυστέρησης (90 μέρες), αλλά πλέον μειώνεται σε 30 μέρες.

Ασφαλιστικό

Νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στο Δημόσιο φέρνει μεταξύ άλλων παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό, το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ.

Ειδικότερα, αυξάνονται αναδρομικά από την 19η Αυγούστου του 2015 τα όρια συνταξιοδότησης μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2022 και επιβάλλεται πρόστιμο επιπλέον 10% σε όσους επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα από ο,τι προβλέπουν τα νέα όρια.

Παράλληλα, το πολυνομοσχέδιο, προβλέπει την κατάργηση της δυνατότητας χρηματοδότησης των ελλειμματικών ασφαλιστικών ταμείων από τον “κουμπαρά” του ασφαλιστικού (ΑΚΑΓΕ) αναδρομικά από την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018. Επίσης, καταργείται η δυνατότητα επιλογής έως δύο κατωτέρων ασφαλιστικών κλάσεων στο ΕΤΑΑ (μηχανικοί, δικηγόροι, γιατροί), η δυνατότητα συμψηφισμού ληξιπρόθεσμων χρεών – μελλοντικής σύνταξης ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ και η αποποινικοποίηση των οφειλών προς των ΟΑΕΕ.

Ενέργεια

Σε σχέση με τον τομέα της ενέργειας, ο νόμος για τα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου περιλαμβάνει ρυθμίσεις που αφορούν στην απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου. Στο συγκεκριμένο άρθρο (13) που αφορά στην υποχρέωση για μεταρρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου, καθορίζεται η πλήρης επιλεξιμότητα (δηλαδή η δυνατότητα επιλογής προμηθευτή) για όλους τους πελάτες εκτός των περιοχών αρμοδιότητας των ΕΠΑ. Επίσης καθορίζονται τα ζητήματα που αφορούν στον καθορισμό του τιμολογίου διανομής για το διαχειριστή του κάθε δικτύου διανομής, το οποίο θα πρέπει να εγκρίνεται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.

Φάρμακα: Μειώνονται οι τιμές

Σύμφωνα με τα προαπαιτούμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο τομέα της Υγείας, οι τιμές των φαρμάκων, βάσει των οποίων τα ασφαλιστικά ταμεία αποζημιώνουν το συγκεκριμένο φάρμακο, μετά την λήξη της περιόδου προστασίας τους (off patent) μειώνεται στο 50% της τιμής του προϊόντος σε κατάσταση προστασίας των δεδομένων (on patent) είτε εναλλακτικά στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλογα με το ποια είναι σε κάθε περίπτωση η χαμηλότερη τιμή.

Σύμφωνα με φορείς της φαρμακευτικής αγοράς, το μέτρο αυτό, αναμένεται να συμπαρασύρει προς τα κάτω πολλά ήδη φθηνά φάρμακα, με κίνδυνο να αποσυρθούν σε περίπτωση που η παραγωγή και η εμπορία τους καταστεί ασύμφορη από τις εταιρείες.

Το μέτρο αυτό έρχεται να αντικαταστήσει το άρθρο 17 του ν.δ. 96/1973 σύμφωνα με το οποίο οι τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων όμοιας δραστικής ουσίας και φαρμακοτεχνικής μορφής καθορίζονται στο 80% της τιμής πώλησης του αντίστοιχου πρωτοτύπου του φαρμακευτικού προϊόντος, όπως η τιμή αυτή διαμορφώνεται κάθε φορά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.