Σκληρό πόκερ πάνω σε Ασφαλιστικό και συντάξεις

Αγκάθι στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές παραμένει το ασφαλιστικό. Από την πλευρά της η κυβέρνηση διαμηνύει ότι δεν θα δεχθεί νέες μειώσεις στις συντάξεις και αναζητά εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης των ασφαλιστικών ταμείων που βρίσκονται στο «κόκκινο».

Ανάσα ρευστότητας στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων ευελπιστεί η κυβέρνηση ότι θα δώσει η ρύθμιση των 100 δόσεων για τις οφειλές προς αυτά από ασφαλιστικές εισφορές, στην οποία έχουν ήδη προστρέξει τις πρώτες 20 μέρες εφαρμογής 71.835 οφειλέτες, για ρύθμιση οφειλών ύψους 2.032.082.907,64 ευρώ και έχουν εισπραχθεί 46.126.532,04 ευρώ.

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση διαμορφώνει το σχέδιο για άμεση ενεργοποίηση του ταμείου Εθνικού Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης όπου θα κατευθυνθούν πόροι που θα προέλθουν από:

– την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας,
– τις συμβάσεις παραχώρησης δημοσίων έργων,
– τις δημόσιες προμήθειες και
– τα κέρδη από τυχερά παιχνίδια.

Θετική είναι η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης στον πρόωρων συντάξεων, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις έχουν χαρακτηριστεί υπερβολικές κια επιβαρύνουν σημαντικά τα ασφαλιστικά ταμεία.

Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εξακολουθούν να βρίσκονται πέντε βασικά θέματα και συγκεκριμένα εξετάζονται:

– Πρόωρες συντάξεις. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για τον περιορισμό των πρόωρων συντάξεων και επικεντρώνεται κυρίως στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Συνολικά 100.000 άτομα έχουν πιάσει τα έτη ασφάλισης αλλά όχι το όριο ηλικίας με αποτέλεσμα να κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα.

Πρόκειται για ασφαλισμένους που έχουν συμπληρώσει τα απαιτούμενα έτη μέχρι το τέλος του 2012 και μπορούν να αξιοποιήσουν μία σειρά ευνοϊκών διατάξεων συνταξιοδότησης. Να σημειωθεί πως από 1η Ιανουαρίου 2013 ισχύουν ενιαία όρια ηλικίας με την έξοδο να γίνεται στα 67 με πλήρη σύνταξη ή εναλλακτικά στα 62 με 40 έτη ασφάλισης.

Οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν να κλείσουν οριστικά τα παράθυρα πρόωρης εξόδου. Από την πλευρά του υπουργείου υπογραμμίζεται πως δεν θα επηρεαστούν μητέρες με ανήλικα, εργαζόμενοι στα βαρέα και «παλαιοί» ασφαλισμένοι που ξεκίνησαν να εργάζονται πριν από το 1983.

– Κατώτερα όρια. Σύνδεση εισφορών και παροχών έχουν ζητήσει εκπρόσωποι των δανειστών, μέτρο που θα οδηγούσε σε μείωση των κατώτερων ορίων. Ειδικοί στο ασφαλιστικό επισημαίνουν πως μία τέτοια ρύθμιση θα είχε ως αποτέλεσμα να «σπάσει» το κατώτερο όριο των 486 ευρώ.

Η σύνταξη για όσους έχουν 15ετία θα έπρεπε να πέσει στα 320 ευρώ ή στα 360 ευρώ. Η εξέλιξη αυτή θα επηρέαζε άμεσα 30.000 άτομα που αποχωρούν με λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης.

Από την πλευρά του υπουργείου επισημαίνεται πως δεν μπορεί να υπάρξει οποιαδήποτε συζήτηση για νέες περικοπές σε συντάξεις. Στο πλαίσιο αυτό έχει «παγώσει» η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού (βασική και αναλογική) που επρόκειτο να τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου.

– Εφαρμογή ρήτρας μηδενικού ελλείμματος. Το μέτρο θα οδηγούσε σε μειώσεις στα ελλειμματικά ταμεία, δηλαδή στους περισσότερους φορείς κύριας ασφάλισης (ΙΚΑ και ΟΑΕΕ) αλλά και στο μεγαλύτερο επικουρικό (ΕΤΕΑ).

Ενδεικτικά αναφέρεται πως πέρσι η ρήτρα εφαρμόστηκε στο ΕΤΕΑ, με αποτέλεσμα ένα εκατομμύριο άτομα να έχουν μείωση στην επικουρική τους σύνταξη κατά 5.2%. Σε περίπτωση που συνεχιζόταν και φέτος η εφαρμογή της διάταξης επρόκειτο να υπάρξει και νέα περικοπή στις επικουρικές συντάξεις από 8% έως 15%

Η ελληνική πλευρά έχει δηλώσει πως θα προχωρήσει στην κατάργηση της ρήτρας στα επικουρικά ταμείο. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των δανειστών, οι οποίοι ζητούν να εφαρμοστεί η ρύθμιση στα επικουρικά ταμεία και θέτουν θέμα επέκτασης του και στην κύρια ασφάλιση (κάτι που βρίσκει κατηγορηματικά αντίθετη την ελληνική πλευρά)

– Εφάπαξ. Κρίσιμη είναι η κατάσταση στο ταμείο πρόνοιας δημοσίων υπαλλήλων, που έχει ξεμείνει από ρευστό (είναι χαρακτηριστικό πως πέρσι χρειάστηκε έκτακτη χρηματοδότηση για να ξεμπλοκάρει η καταβολή του εφάπαξ). Τα μηνιαία έσοδα από εισφορές υπολογίζονται σε 27 εκατομμύρια και αρκούν για την έκδοση περίπου 950 εφάπαξ.

Ωστόσο είναι σε εκκρεμότητα είναι 30.000 αιτήσεις και αν δεν βρεθεί λύση για την οικονομική ενίσχυση του ταμείου ελοχεύει ο κίνδυνος να εκτιναχτεί ο χρόνος της αναμονής στα δύο χρόνια. Σημειώνεται πως ο μαθηματικός τύπος που είχε αποφασιστεί πέρσι (αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκε) εκτιμάται πως θα οδηγούσε σε μειώσεις κοντά στο 20%. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα υπάρξει νέος μαθηματικός τύπος, ώστε να αποφευχθεί μία μεγάλη μείωση του βοηθήματος (το οποίο τα προηγούμενα χρόνια είχε ψαλιδιστεί κατά 38%). Η λύση που προωθείται είναι να συνυπολογίζεται το σύνολο των εισφορών που έχει δώσει ο ασφαλισμένος συν ένα τεχνικό επιτόκιο.

– ΕΚΑΣ. Στα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης παραμένει και το επίδομα, που χορηγείται σε περίπου 340.000 χαμηλοσυνταξιούχους. Το συγκεκριμένο επίδομα έχει επανειλημμένα βρεθεί στο στόχαστρο των δανειστών, καθώς δεν έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα.